هویت یهودی

جنگ اوکراین-روسیه به عنوان یکی از ملموس ترین ابرازهای ظهور روسیه به عنوان رقیب جدی آمریکا در نظام بین الملل، مطرح است. ورای جنبه ژئواستراتژیک این منازعه، مواجه رسانه ای منحصر به فرد زلنسکی رئیس جمهور اوکراین با این موضوع مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر به دنبال تحلیل استفاده زلنسکی از هویت و تاریخ یهودی – با توجه به تصویر تثبیت شده یهودیِ مظلوم در نزد افکار عمومی جهانی - برای برساخت خود و دیگری و تثبیت روایت مدنظر خود از جنگ اوکراین-روسیه برای مخاطب داخلی و بین المللی است. تحلیل گفتمان انتقادی (تگفا) سخنرانی های زلنسکی در بازه زمانی مارس 2022 تا ژوئیه 2023 نشان دهنده به کارگیری راهبردها و ابزارهای گفتمانی چون مربع ایدئولوژیک ون دایک، قیاس و استعاره تاریخی و داستان گویی جهت همراه کردن مخاطب با خود و جلب کمک های مالی و تسلیحاتی است. در این قطبی سازی گفتمانی، مکررا از استعارات تاریخی یهودی برای انتقال مفهوم ضرورت ایستادن کشورهای غربی در کنار اوکراین و همچنین عزم و توان بالقوه اوکراین برای شکست روسیه به عنوان تجلی شر و دشمن دنیای آزاد استفاده شده است. تکرار چنین قیاس هایی، کاربرد اغراق و داستان گویی و ذکر تفصیلی جزییات، به نوعی به استفاده ابزاری از تاریخ یهود انجامیده است، و درنتیجه گفتمان زلنسکی فراتر از بلاغت اقناع پیش رفته و بیشتر به دستکاری ذهنی شباهت پیدا کرده است.