ویژگی های آکوستیکی ر-آواها در زبان ترکی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جستارهای زبانی دوره ۱۶ خرداد و تیر ۱۴۰۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۶)
213 - 251
حوزههای تخصصی:
در زبان های دنیا ر-آواها در جایگاه های دندانی/لثوی، پس لثوی/برگشتی و ملازی و با شیوه های لرزشی، زنشی، سایشی، ناسوده و لرزشی کناری دیده می شوند. از طرفی ماهیت و رفتار واجی همخوان روان لرزشی-لثوی [r] در زبان های مختلف به گونه ای است که در بافت های آوایی متفاوت بسیار تغییرپذیرند و تحت تأثیر عوامل متعددی ممکن است دچار تغییر شوند. در این پژوهش الگوی تغیی رات ش دت ان رژی ب ر روی طی ف فرکانسی واج گونه های [r] در جایگاه های واجی مختلف در زبان ترکی آذری در قالب واج شناسی آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، فرکانس سازه ها، دیرش همخوان روان [r] اندازه گیری و تأثیر محیط واکه ای و همخوانی نیز بر این همخوان بررسی شد. نتایج نشان داد در جایگاه های واجی آغاز واژه، قبل و بعد از همخوان واکدار و نیز بین دو واکه، شیوه تولید [r] ناسوده است. در جایگاه های قبل و بعد از همخوان بیواک و عضو اول خوشه همخوانی، شیوه تولید [r]، سایشی واکدار و در پایان واژه، شیوه تولید [r]، سایشی بیواک است. اندازه گیری میانگین مقادیر فرکانس های سازه اول و دوم گونه ناسوده در سه جایگاه آغاز، پایان و میان واژه نشان داد مقادیر پارامتر F1 و F2 تحت تاثیر نوع واکه تغییر می کند.