پیامد فضایی

تراکم کارکردها به ویژه در مقیاس فراشهری، به دلیل ماهیت عملکردی متفاوت می تواند کارکردهای محله ای و کیفیت محیط شهری را دچار افت و زوال کند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف تبیین پیامدهای فضایی تراکم کارکردهای فراشهری، بر کیفیت محیط محله های منطقه 12 شهر تهران تهیه شده است. روش پژوهش به لحاظ هدف، شناختی- تبینی و به لحاظ ماهیت موضوع پژوهش، کاربردی است و روش گردآوری داده ها نیز به صورت آماری و اسنادی می باشد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آمار فضایی (ابزار تحلیل الگوهای فضایی، ابزار اندازه گیری توزیع جغرافیایی و ابزار تحلیل مدل سازی روابط فضایی) استفاده شده است. متغیرهای پژوهش شامل: متغیر مستقل (کارکردهای فراشهری) و متغیر وابسته (کیفیت محیط شهری در سطح محله ای) است. یافته های پژوهش نشان داد که تمرکز کل کارکردهای فراشهری در سطح مناطق شهر تهران، به صورت خوشه ای و نامتوازن توزیع یافته اند. همچنین تراکم کل کارکردهای فراشهری در سطح محله های منطقه 12 شهر تهران بجز کارکرد فرهنگی- تاریخی که به صورت تصادفی توزیع شده است، به صورت خوشه ای و نامتوازن توزیع یافته اند. همچنین یافته های حاصل در بخش مدل سازی روابط فضایی با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی، بیانگر این است که پیامد کارکردهای فراشهری بر روی ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی کیفیت محیط شهری، موجب افت محیط و زوال شهری در اکثر محله های منطقه 12 شهر تهران شده است؛ بنابراین یکی از گام های مهم و اساسی برای تجدید ساختار منطقه 12 شهر تهران و ارتقای کیفیت محیط محله ها و توان مرکز شهری آن، پالایش و ارتقای کیفیت نظام کارکردهای فراشهری از طریق انتقال کارکردهای مزاحم و ناسازگار و جایگزینی کارکردهای فراشهری برتر در این منطقه خواهد بود.