CODAS

ساخت وساز پایدار، یکی از پایه های توسعه پایدار است، و تحقق آن در شهر تهران که سهم قابل توجهی  از ساخت وساز و تولید محیط مصنوع در کشور ایران را در برمی گیرد، اهمیتی مضاعف دارد. در این بین مدیریت شهری به عنوان متولی تحقق توسعه پایدار شهری نقشی مهم و بی بدیل دارد. ازاین رو هدف این پژوهش، تبیین حکمروایانه چالش های مدیریتی ساخت وساز پایدار در شهر تهران است. به این منظور از روش ترکیبی و راهبردهایی چون تحلیل مضمون، تحلیل CODAS استفاده شده است. آنچه از تحلیل داده ها بدست آمد، نشان داد که مدیریت شهری تهران در مسیر تحقق ساخت وساز پایدار شهری با دو دسته چالش های رویه ای و محتوایی که در مجموع شامل 14 چالش می شود روبه روست؛ که مهم ترین آن ها مواجهه با «سازمان غیر اجتماعی مدیریتی» است، که طی ده ها سال شکل گرفته است. موضوعی که بیش از پیش بر اهمیت پرداختن به حکمروایی خوب شهری در شهر تهران صحه گذاشته و نشان می دهد که بدون مواجهه ای فراگیر، برانگیزاننده و اتخاذ راهبردهایی نوید بخش، امکان گذر از آن برای رویارویی با چالش هایی مترقی تر همچون یکپارچه کردن سازمان مدیریت شهری، توجه به تاب آوری، ارتقا آگاهی ذی نفعان و غیره، محقق نخواهد شد. در نهایت نیز چالش های احصا شده در قالب مدلی مفهومی عرضه می شود.

کارآفرینی درحوزه گردشگری واستفاده ازظرفیتهای طبیعی وانسانساخت درگروفراهمی پیشرانهای انسانی است. ازاینرو پژوهش حاضربه منظورِمطالعه وضعیت پیشرانهای توسعه کارآفرینی درحوزه گردشگری روستایی دردهستانهای شهرستان شاهرود وتحلیل تاثیرات کارآفرینی دراین زمینه برتوسعه پایدارروستاها انجام پذیرفته است. روش تحقیق درپژوهش حاضربه لحاظ هدف کاربردی وبر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی می باشد. روش جمع آوری داده ها مبتنی بر روشهای اسنادی - پیمایشی است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات ازتکنیکهای واسپاس، کداس وکپلند استفاده شده است. نتایج این پژوهش، نشان میدهد که دربین شاخصهای تحقیق، شاخصهای خودباوری، دسترسی به زیر ساختها و دسترسی به سرمایه در مطلوبترین وضعیت قرار دارند و سایر شاخصها (اعتماد اجتماعی، مشارکت، انضباط اجتماعی، امنیت اجتماعی، انسجام اجتماعی، آینده نگری، آموزش، مهارت، نوآوری و خلاقیت، تولید و فروش و بازاریابی) نیز وضعیت مطلوبی دارند. 13 معیار نهایی تحقیق که بر اساس مطالعات کتابخانه ای مشخص شدند با استفاده ازتکنیک COPELAND رتبه بندی شدندکه معیارِ نوآوری وخلاقیت بالاترین ارزش راداراست. مطابقِ تکنیک WASPAS ابعادمختلف پیشرانهای منابع انسانی دردهستان خرقان (Q_i = 1171/0) بیشترین تاثیررادرروند توسعه کارآفرینی درمنطقه داشته است. به منظورِتحلیل تاثیراتِ کارآفرینی درحوزه گردشگری بر توسعه نواحی روستایی ازتکنیک CODAS استفاده شد. یافته هانشان میدهدکه تاثیرات کارآفرینی درحوزه گردشگری روستایی برتوسعه دهستانهای خرقان، خوارتوران وبیارجمندبیش ازسایردهستانهای شهرستان شاهرود بوده است.

امروزه یکی از پدیده هایی که بر کالبد، اقتصاد و فرهنگ یک شهر اثرات انکار ناپذیری می گذارد سکونت گاه های غیر رسمی و خودرو می باشد که غالباً به صورت محله های شهری، مدیریت شهر را برای به رسمیت شمردن و دادن خدمات یا عدم آن با چالش مواجه نموده است. لذا هدف تحقیق حاضر تبیین آسیب پذیری در محلات حاشیه نشین شهر ارومیه بوده است. تحقیق حاضر با توجه به هدف آن از نوع تحقیقات کاربردی بوده و با توجه به روش انجام کار، از ماهیتی توصیفی- تحلیلی برخوردار می باشد. برای تحقق هدف، پس از مطالعه منابع مختلف، تعداد 12 شاخص براساس نظرات نخبگان برای شهر ارومیه انتخاب شده و محاسبه وزن شاخص ها براساس روش بهترین- بدترین در نرم افزار GAMS انجام شده است. بیش ترین وزن بدست آمده مربوط به شاخص دسترسی به معابر اصلی و کم ترین وزن مربوط به تعداد افراد آسیب پذیر بوده است. عملیات رقومی سازی، ویرایش نقشه ها، تهیه پایگاه داده، استانداردسازی شاخص ها براساس هدف تحقیق و نیز تحلیل آن ها در نرم افزار GIS انجام گرفته است. در گام بعدی وزن بدست آمده از روش بهترین- بدترین در هر یک از شاخص ها ضرب شده و در نهایت با بکارگیری جمع وزنی به ترکیب شاخص ها جهت تبیین آسیب پذیری در محلات حاشیه نشین شهر ارومیه پرداخته شده است. نتایج سنجش آسیب پذیری محلات حاشیه نشین شهر ارومیه براساس ترکیب شاخص های وزن دار مبتنی بر مدل CODAS بیانگر آن است که محلات اسلام آباد، حاجی پیرلو، کوی سالار، طرزیلو، دیگاله و دیزج سیاوش به ترتیب بیش ترین تا کم ترین میزان آسیب پذیری را به خود اختصاص داده اند.

یکی از مخاطراتی که طی سال های اخیر در بسیار از مناطق رخ داده، مخاطرات ناشی از فرونشست است . محدوده شهری و مرکزی استان البرز نیز، در طی سال های اخیر با افت شدید سطح آبهای زیرزمینی مواجه بوده که این عامل سبب گردیده تا این منطقه در معرض وقوع مخاطره فرونشست قرار گیرد. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل مهمترین عوامل دخیل در ایجاد خطر فرونشست محدوده مرکزی و شهری استان البرز و مشخص کردن سطوح مستعد که احتمالا در آینده درگیر فرونشست خواهند شد، با بهره گیری از الگوریتم های چند معیارهMABAC و CODAS است. ضمنا در بحث پهنه بندی به نقش عوامل محیطی (آب های زیرزمینی، کاربری اراضی، افت آب، سطح آب، عمق آب ...) توجه ویژه ای صورت پذیرفته است. با توجه به نتایج حاصل از پهنه بندی خطر فرونشست؛ معیار های عمق آب ، کاربری اراضی و شیب و زمین شناسی با ضریب وزنی 151/0، 147/0، 43/0 و 136/0 مهم ترین عوامل دخیل در ایجاد خطر فرونشست محدوده مورد مطالعه می باشند.با توجه به نقشه پهنه بندی فرونشست با تکنیک MABAC به ترتیب 18/284 و 14/223کیلومتر مربع و تکنیک CODAS 09/236 و 34/512 کیلومترمربع در طبقه بسیار پرخطر و پرخطر قرار دارد. نتایج اعتبار سنجی نشان داده که الگوریتمMABAC ، با سطح زیر منحنی 891/0، در برآورد حساسیت فرونشست محدوده مورد مطالعه نسبت به الگوریتم CODAS با سطح زیر منحنی 714/0، از صحت بیشتر و در نتیجه قابلیت بالاتری برخوردار است. در نهایت می توان گفت مهمترین عامل اصلی دخیل در افزایش مقدار و پتانسیل فرونشت در محدوده شهری استان البرز، بهره ی بی رویه از آب های زیرزمینی و افت سطح آب است.نتایج مطالعه مدیران سازمانی و برنامه ریزان منابع اراضی و خاک ، در زمینه حفاظت و مدیریت منابع آبی و مخاطرات طبیعی و جلوگیری از تخریب سرزمین کمک شایانی نماید.