اثبات گرا

مواجهه ایرانیان با مدرنیته، چه از منظر مادی و چه از منظر اندیشه ای از جمله مسائلی است که در دهه های اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه اندیشه سیاسی و اجتماعی را به خود مشغول داشته است. در این میان، فرزین وحدت در رساله دکتری خود که به صورت کتاب منتشر کرده است بر آن است که متفکران ایرانی در مواجهه خود با مدرنیته، همواره از جهاتی دچار خدشه و فهم نادرست شده اند. این مسئله البته وجوه مختلفی دارد که از پذیرش وجه اثبات گرای مدرنیته و فراموشی وجه رهایی بخش آن گرفته تا بهره گیری «باواسطه» از مفاهیم مدرن –چون سوژگی- را در بر می گیرد. وحدت بر آن است که با بررسی آراء متفکران ایرانی از اوان جنبش مشروطه تا سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این نقصان را ردیابی کند. با این حال، وی در وفاداری به چارچوب نظری خود چنان اصرار دارد که در برخی از موارد، نکاتی که ضرورتا نسبتی با مدرنیته ندارد را نیز در زمره تاثیرپذیری ایرانیان از مدرنیته جای می دهد. متن حاضر بر آن است که با بررسی اثر وحدت، نقدهای احتمالی بر آن را تبیین کند.

آینده پژوهی مدرن که در دهه های گذشته در مجامع علمی مطرح شده است در چارچوب مکتب نظری اثبات گرایی با نگاه تقلیل گرای تجربی ارزیابی می شود نگاهی به محدودیت های شناخته شده این مکتب فکری و تحولات تاریخی آن در دهه های گذشته نشان می دهد که رویکرد های نوین مابعد اثبات گرا تصاویر کامل تری از علم هستند که سعی نموده اند محدودیت های گذشته رویکرد علمی را مرتفع سازند بر این اساس آینده پژوهی نیز در چهره ای جدید از مکاتب معرفتی تفسیری و انتقادی بهره برده است و نسل نوینی از آینده پژوهی که دانشی بین فرهنگی است را سازماندهی کرده است حال به عنوان یکی از پارامتر های این نسل از آینده پژوهی این تحقیق در پی توضیح و تبیین نظریه شناختی استعاره و نقش آن در آینده پ ژ وهی است تکیه اصلی در این نظریه در آینده پژوهی بر دیدگاه سهیل عنایت الله است که به مبادی و اصول نظریه شناختی استعاره پایبند است. پیش از برشمردن اصول نظریه شناختی استعاره، نخست معنای لغوی و اصطلاحی استعاره به کوتاهی بررسی می شود .