ورزش چوگان

چوگان یکی از ورزشهای نشاط آور و هدفدار ایران باستان است که امروزه مورد بی مهری قرار گرفته است. از آنجا که ادبیّات غنی فارسی از جمله معتبرترین منابع برای مطالعه فرهنگ و تمدّن پربار ایران زمین است؛ در این پژوهش سعی برآن است تا با استناد به شواهد شعری، علی الخصوص شاهنامه فردوسی و تجزیه و تحلیل برخی ابیات آن، هویّت ایرانی ورزش چوگان، روشن شود. از یافته های مهم این پژوهش می توان به آشنایی کامل شاعران با ورزش چوگان و استفاده از اصطلاحات ویژه آن در اشعار فارسی، کاربردهای متفاوت ادبی آن، ازجمله تشبیه و کنایه، رفع ابهام ارتباط چوگان و ترکان در برخی ابیات، نگاه همه جانبه فردوسی به ورزش چوگان از جزئی ترین موارد تا کلّی ترین مفاهیم آن، حتّی توجّه خاص به موضوعاتی که جزو مباحث امروزی ورزش هستند؛ از جمله: روانشناسی ورزش، جامعه شناسی ورزش، موسیقی و ورزش و... در توصیف مسابقه چوگان بین ایران و توران و ... اشاره کرد.

میراث فرهنگی چوگان از ارزش های فرهنگی ایران زمین است. واکاوی داشته های چوگان بر مبنای مناطق و نمایاندن ارزش های آن به منزله ی سرمایه ی فرهنگی در قالب نوعی از گردشگری و نمایاندن هویت فرهنگی و عناصر فرهنگی موجود و استفاده ی بهینه در صنعت گردشگری، علاوه بر سود و منافع اقتصادی، در دیپلماسی فرهنگی و ورزشی نیز کارآمد و اثربخش است. هدف از پژوهش حاضر تبیین مفهوم گردشگری چوگان بر مبنای ارزش های گردشگری فرهنگی است. این مطالعه پژوهشی از نوع کاربردی است که به روش مروری اجرا شده است. از تجربه ی زیسته ی محقق در بیان محتوایی استفاده شده است. در بخش دیگر تحقیق، از داده های ثانویه استفاده شده است که این داده ها از مقالات تحقیقی، نشریات، وب سایت ها، گزارش های نظرسنجی و غیره جمع آوری شده است. بدین منظور، با مرور تحقیقات قبلی و استدلال مستقل و روش مند اکتشافی برای دستیابی به ایده ای نو و کاربردی برای ایجاد و توسعه ی مدلی تازه از انواع گردشگری به وسیله ی توصیف، تلفیق، تبیین روابط و روندهای موجود در بدنه ی دانش گردشگری استفاده شده است. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان می دهد که آداب، رسوم و فرهنگ و عناصر فرهنگی به خصوص چوگان به همراه نمودها و عناصر گوناگون هویتی آن، که نشان روشنی از تمدن ایران را حکایت می کنند، زمینه ی لازم برای ایجاد و توسعه ی گردشگری مستقل با عنوان «گردشگری چوگان» را دارند.

هدف پژوهش حاضر، توسعه ظرفیت های گردشگری ورزشی چوگان با تأکید بر رسانه با استفاده از آینده پژوهی بود. نوع تحقیق، کاربردی و از نظر ماهیت، تحلیلی-اکتشافی بود. جامعه آماری شامل صاحب نظران حوزه های ورزش چوگان، حوزه تربیت بدنی و رسانه بود که در این زمینه پژوهش هایی انجام داده بودند (38 نفر). برای شناسایی این افراد از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. این نمونه گیری تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و درنهایت 20 نفر به عنوان نمونه مشخص شدند. سپس 14 نفر از جامعه آماری بخش قبلی، برای انجام تحلیل اثرات متقاطع اعلام آمادگی کردند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های ترکیبی پنل خبرگان و اثرات متقاطع میک مک استفاده شد. معرفی رشته چوگان و اقلام موردنیاز برای شروع ورزش در رسانه، تولید و پخش برنامه هایی درخصوص معرفی چوگان به زبان انگلیسی برای نشان دادن به گردشگران خارجی، ارائه مستندهای ورزشی چوگان به شبکه های خارجی با محوریت آموزش و معرفی آن، پوشش رسانه ای جشنواره های سنتی که چوگان هم در آن انجام می شود و تشویق سرمایه گذاران برای گردشگری ورزشی با تولید برنامه های تشویقی در رسانه، از مهم ترین پیشران های توسعه ظرفیت های گردشگری ورزشی چوگان با تأکید بر رسانه هستند؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که توسعه ظرفیت های گردشگری ورزشی چوگان با تأکید بر رسانه باید در دستور کار مدیران گردشگری ورزشی کشور قرار گیرد.