تورج زاهدی

تحلیل رمان معاصر از رهگذر الگوی «فرایند فردیت» بر اساس آرای کارل گوستاو یونگ، از رویکردهای مهم نقد کهن الگویی است. این الگو درباره جریان رشد، بالندگی و سازشی خودآگاهانه با خود درون سخن می گوید. رویکرد پژوهشی این مقاله تحلیل رمان خانه پریان تورج زاهدی بر مبنای الگوی فرایند فردیت یونگ است، زیرا کشف این مفاهیم و میزان استفاده آن در نقد ادبی نوین، کاربرد بسیاری دارد. هدف اصلی این تحقیق انطباق سلوک عرفانی شخصیت رضا رضوی با الگوی فرایند فردیت یونگ است که باعث می گردد قهرمان داستان با آنیمای درون خود به وحدت برسد، جنبه های منفی روح خود را تحت کنترل در آورد و با نجات آنیمای روان خویش تولّدی دوباره یابد. این جستار با روش تحلیلی- توصیفی در پی آن است که انسان برای دست یابی به خود درون باید با کهن الگوی نقاب، آنیما یا آنیموس و سایه آشنا وبا آن ها ادغام گردد تا سرانجام بتواند به فرایند فردیت دست یابد. یافته های پژوهش نشان می دهد رضا رضوی، شخصیت اصلی این رمان، به جست وجویی در دنیای درون برای دست یابی به کمال انسانی دعوت می شود. او برای درک خویشتن، تمامی مراحل سلوک آیینی را با شناخت آنیما، دریافت راهنمایی های پیرخرد و مبارزه با جنبه های گوناگون سایه خود طی می کند.

در نظریه یونگ ناخودآگاه و کهن الگوهایی چون خود، آنیما، سایه، اضداد و تولّد دوباره اهمیت ویژه ای دارد. رمان های تورج زاهدی را که اغلب عرفانی و شبه عرفانی هستند می توان بر اساس کهن الگوهای فعال در نظریه یونگ بررسی کرد؛ زیرا بیشتر رمان های زاهدی روایتی از شهودهای قهرمان داستان از عالم ناخودآگاه است. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی به تبیین و واکاوی نظریات روانشناسی یونگ در رمان «دعوت به ماورا» تورج زاهدی پرداخته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که شخصیت اصلی این رمان، سیدعلی اکفیانی، در آستانه چهل سالگی به جست وجو در ناخودآگاه خویش برای دست یابی به کمال انسانی و کسب تفرد دعوت شده است، وی به ماهیت سایه درون خود که همان شخصیت منفی ابراهیم سجادی تبار است، پی می برد و او را کنار می زند. سیدعلی، مانع رسیدن صهیونیست ها به مقصود خود و ازمیا ن بردن فرماندهان و مسئولین طراز اول کشور می شود. کشور و پدر در این داستان نماد خودآگاه جمعی و قومی هستند. کلیدواژه ها: تورج زاهدی، یونگ، دعوت به ماورا، روان شناسی تحلیلی.