فناوری های کمکی

مقدمه: استفاده از فناوری های جدید در آموزش از جمله موضوع هایی است که در دو دهه گذشته مورد توجه صاحب نظران آموزش و یادگیری قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر غنی سازی برنامه درسی زبان انگلیسی با رویکرد فناوری کمکی و بررسی تأثیر آن بر یادگیری دانش آموزان با آسیب های جسمی – حرکتی بود. روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر با آسیب جسمی-حرکتی که در شهر تهران مشغول به تحصیل بودند، می باشد. با توجه به تعداد کم جامعه آماری، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به شکل در دسترس، تعداد 16 نفر از دانش آموزان با آسیب جسمی-حرکتی پایه هفتم متوسطه اول در سال تحصیلی 97-1396 مجتمع امام علی(ع) در شهر تهران انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده ها، آزمون یادگیری متخصص ساخته بود. برای بررسی روایی محتوایی ابزار از دو شاخص شاخص نسبت روایی محتوایی لاوشه (1975) و شاخص روایی محتوایی والتز و باسل (1981) استفاده شد. همچنین پایایی آزمون با استفاده از روش آلفای کرونباخ 88/. به دست آمد که نشان دهنده این است که آزمون از پایایی خوبی برخوردار بود. گروه آزمایش طی شش جلسه درس زبان انگلیسی را با استفاده از الگوی آموزشی غنی شده با فناوری کمکی(آنلاین و آفلاین) آموزش دیدند و گروه کنترل به شیوه معمول آموزش دیدند. در بخش آنلاین از وب سایت کوئیا و در بخش آفلاین از نرم افزار چند رسانه ای درس زبان انگلیسی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری در دو سطح توصیفی (شاخص های مرکزی و پراکندگی) و استنباطی (تحلیل کواریانس) استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، تفاوت معنی داری بین گروه آزمایش و کنترل در متغیر یادگیری وجود دارد (05/0 ≥ P ). بنابراین نتایج این پژوهش در راستای سایر پژوهش های انجام شده، بیانگر نقش مثبت استفاده از فناوری های کمکی در افزایش یادگیری دانش آموزان با آسیب های جسمی – حرکتی بود. نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش می توان پیشنهاد داد از این الگو به عنوان راهکاری اجرایی برای یکی از اهداف کلان در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش "بهره مندی هوشمندانه از فناوری های نوین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی مبتنی بر نظام معیار اسلامی" استفاده شود.

زمینه و هدف: نگرش جامعه به کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی در سطح جهان در راستای گسترش فناوری در حال تغییر است. از نظام های آموزشی انتظار می رود که این گروه از افراد را هرچه بیشتر و بهتر و با استفاده از فناوری کمکی برای ورود به زندگی بزرگسالی آماده کنند. علاوه بر این، فناوری کمکی نقش مؤثری در آموزش و توان بخشی کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی دارد. این مطالعه با هدف بررسی کاربرد فناوری های کمکی برای خواندن، نوشتن، ریاضیات، علوم، جهت یابی و حرکت، فعالیت های زندگی روزمره، بازی و اوقات فراغت کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مروری نظام مند بود. برای جمع آوری اطلاعات از فلوچارت غربالگری و سیاهه ارزیابی کاسپ استفاده شد که در ابتدا 36 منبع شناسایی و در نهایت از 25 منبع استفاده شد. برای جستجوی منابع از پایگاه های علمی از جمله Google Scholar،Science Direct, Elsevier, Springer, Web of Science, PubMed استفاده شد. برای این کار، کلیدواژه های فناوری های کمکی، مهارت های تحصیلی، جهت یابی و حرکت، فعالیت های زندگی روزمره، بازی و اوقات فراغت در سال های 2001 تا 2023 مورد جستجو قرار گرفت و اطلاعات ضروری جمع آوری شد. نتیجه گیری: فناوری های کمکی با توجه به نوع و میزان ناتوانی افراد، تولید و انطباق یابی می شوند. فناوری عرصه بسیار گسترده ای دارد و از قلم های نوری تا تبلت های مختلف را شامل می شود و کمک قابل توجهی به کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی می کند. تلفن های همراه و تبلت ها در اندازه ها و الگو های مختلف نمونه ای از ابزارهای فناوری اطلاعات هستند که کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی می توانند از طریق ارسال پیام های نوشتاری یا تصویری با والدین خود یا سایر افراد ارتباط برقرار کنند. فناوری این قابلیت را دارد که برای کودکان و نوجوانان به عنوان گفتار عمل کند. بنابراین، استفاده از فناوری کمکی برای کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی ضروری است.