مطالب مرتبط با کلیدواژه

تحلیل محتوا


۶۰۱.

ارایه چارچوب بومی جهت معماری فرهنگ بهره وری در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت سال نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۶ 103-136

کلیدواژه‌ها: معماری فرهنگ بهره وری تحلیل محتوا شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۴۲
بهره وری شاخص کلیدی عملکرد سازمان ها در هر سطح می باشد که یک مفهوم ذهنی تلقی می شود. با تغییر الگوهای فکری می توان به بهبود بهره وری و تغییر عملکرد فردی و سازمانی امیدوار بود. با نگاهی دقیق تر درمی یابیم که ارزش ها، نگرش ها، معیارها و اعتقادات مشترک در بین اعضای سازمان موجب می شود که همه همسو در جهت نیل به اهداف سازمان به شکل هوشمندانه تلاش کنند. این امر در صنعت نفت که تکیه اقتصادی کشور ما محسوب می شود از جایگاه ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف ارایه چارچوبی برای معماری بومی فرهنگ بهره وری، با رویکرد پژوهش کیفی است. بدین منظور پس از بررسی پیشینه پژوهش و انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته به روش نمونه گیری هدفمند در بین خبرگان شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و دانشگاه، ابعاد چارچوب بومی معماری فرهنگ بهره وری به روش تحلیل محتوای جهت دار و تلخیصی انجام شد. در نهایت چارچوبی منسجم بر پایه ارزش های سازمانی (شامل ارزش های ابزاری که خود مشتمل بر «ارزش های اخلاقی یا بین فردی و ارزش های شایستگی یا کفایت اجتماعی» و ارزش های غایی که مشتمل بر «ارزش های فردی و ارزش های اجتماعی یا تعاملات بین فردی») ارائه شد. همچنین نگرش (شامل باورها، بعد عاطفی و بعد رفتاری)، هنجارها (شامل هنجارهای رسمی (قانون)، هنجارهای غیررسمی (عادات ها) و هنجارهای اجتماعی (آداب)) و نیز نمادها (شامل داستان ها، آداب و رسوم، نمادهای فیزیکی و زبان) ارایه شده است.
۶۰۲.

ساختار نامه های امام حسین (ع)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال ششم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۳ 29 - 52

کلیدواژه‌ها: امام حسین (ع) تحلیل محتوا سیره علمی امام حسین (ع) عاشورا کوفیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۳۸۱
نامههای تاریخی به عنوان اسناد قابل اتکا برای اعتمادسازی، همواره مورد استفاده قرار گرفتهاند. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که ساختار نامههای امام حسین(ع) چگونه بودهاست؟ از امام حسین(ع) 28 نامه بر جای مانده است که برای پاسخ به پرسش اصلی پژوهش، نامهها از جهت ساختار بررسی شدند. ساختار نامهها ذیل سیزده عنواناز جمله: نوع نامه، فرستنده، گیرنده، کاتب، ناقل اصلی، منبع نقل، نوشت افزار، شروع نامه، مستندات درونی (قرآن و حدیث)، پایانِ نامه، حجم نامه، سیستم ارسال نامهها و موضوعات اصلی و فرعی نامههای امام حسین(ع) بررسی شدهاست. این پژوهش با هدف تطبیق ادبیات گفتاری و نوشتاری امام حسین(ع) با قرآن مجید و بهرهگیری امام از معدن فصاحت و بلاغت کلام وحی الهی انجام شدهاست.
۶۰۳.

تحلیل محتوای کتاب ریاضی پایه ششم بر اساس سواد ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبردهای نوین تربیت معلمان سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۹ 87 - 108

کلیدواژه‌ها: سواد ریاضی مطالعه پیزا تحلیل محتوا کتاب ریاضی پایه ششم مسائل زمینه مدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۸ تعداد دانلود : ۵۱۵
هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان توجه کتاب درسی ریاضی پایه ششم به پرورش سواد ریاضی دانش آموزان از طریق ارائه مسائل با زمینه دنیای واقعی است. برای انجام این پژوهش از شیوه تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه آماری کتاب ریاضی پایه ششم می باشد. ابزار مورد استفاده، چک لیست ها و فرم های تحلیل محتوا است. برای تعیین روایی ابزار به کمک نظر 8 متخصص، از روش لاوشه استفاده گردید که برای چارچوب های فرآیند ریاضی و زمینه، مقدار 1 و برای چارچوب محتوا مقدار 75/0 به دست آمد. پایایی ابزار به کمک فرمول هولستی 94/0 تعیین گردیده است. نتایج حاکی از آن است که از میان تمام مسائل، تنها 35/21 درصد آن دارای زمینه دنیای واقعی است و از این میان، مسائل با زمینه اجتماعی (01/57%) و حیطه محتوایی کمیت (19/77%)، بیشترین تعداد و مسائل با زمینه علمی (89/7%) و حیطه محتوایی عدم قطعیت (53/10%) کمترین تعداد مسئله را دارا می باشند. همچنین فرآیندهای صورت بندی (84/36%) و تفسیر (79/15%) در مقایسه با فرآیند به کارگیری (23/91%) کاربرد بسیار کمتری در حل مسائل زمینه مدار دارند. علیرغم اهمیت سواد ریاضی و همچنین تاکید برنامه-ریزان درسی کشورمان بر این موضوع، نتایج به دست آمده نشان از کم توجهی کتاب های درسی به مسائل زمینه مدار دارد. همچنین عدم پراکندگی یکسان این مسائل و عدم توجه همسان به زمینه ها، محتوا و فرآیندهای ریاضی را می توان یکی از کاستی های این کتاب در نظر گرفت. یافته های این پژوهش می تواند به مولفان کتب درسی کمک نماید تا به بهبود کتب آموزشی و در پی آن افزایش سطح سواد ریاضی دانش آموزان بپردازند.
۶۰۴.

تحولات معنایی خانواده در اسناد بالادستی صادره از جانب رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۷ 101-124

کلیدواژه‌ها: خانواده تحول معنا اسناد بالادستی تحلیل محتوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۷ تعداد دانلود : ۶۲۸
پژوهش حاضر با موضوع بررسی تحولات معنایی خانواده در اسناد بالادستی و در این مجال اسناد منتسب به رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران صورت گرفته است. هدف از این بررسی، مطالعه سیر تحولات معنایی خانواده در اسنادی است که از جانب رهبر انقلاب است. از آنجا که خانواده نهادی با اهمیت برای جامعه است، همواره مسئله مورد توجه حکومت ها در راستای حمایت و جهت دهی به آن بوده است. خانواده همچنین مورد توجه کنشگران اجتماعی به جهت کارکردهای انسانی و عاطفی آن است. خانواده در میانه درک کنشگران از آن و همچنین فهم حکومت ها از آن سیر متفاوتی از تحولات معنایی را طی می کند. به نظر می آید در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی و همینطور اسناد خاص منتسب به رهبری نیز این جریان حاکم است. این پژوهش در پی فهم مختصات تحول معنایی خانواده در اسناد منتسب به رهبر انقلاب اسلامی ایران، از روش تحلیل محتوای کیفی و صورت بندی مضمونی استفاده کرده است. نتیجه بررسی هفده سند صادره از جانب رهبر معظم انقلاب بیانگر آن است که این اسناد به ویژه در متأخرترین آن، به سمت درگیری عینی با تحولات ذهنی و کیفی خانواده و اعضای آن متمایل شده است. این امر می تواند به واقع بینی بیشتر در فهم تحولات خانواده و سیاست گذاری عینی و وابسته به زمینه در حوزه با اهمیت خانواده منجر شده و از سیاست گذاری انتزاعی جلوگیری کند.
۶۰۵.

تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم ابتدایی بر اساس توجه به مهارت هوش هیجانی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۷) 47 - 62

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا مطالعات اجتماعی سوم ابتدایی هوش هیجانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۰۰۹
هوش هیجانی به دلیل کاربرد فراوان آن به ویژه در کودکان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. هدف از این پژوهش، بررسی تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم ابتدایی بر اساس توجه به مهارت هوش هیجانی طبق الگوی ویلیام رومی بود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی و ازنظر هدف کاربردی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم ابتدایی بود که با توجه به ماهیت موضوع و محدود بودن جامعه آماری، از نمونه گیری صرف نظر و کل جامعه آماری به عنوان نمونه انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها تکنیک تحلیل محتوای ویلیام رومی بود که روایی محتوایی آن مورد تأیید متخصصان قرار گرفت و پایایی آن نیز با استفاده از روش باز آزمایی 87/0 به دست آمد. داده های پژوهش با استفاده از فرمول های شاخص درگیری ویلیام رومی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد طبق الگوی ویلیام رومی، محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم ابتدایی شامل مؤلفه های هوش هیجانی بوده و سبب تقویت این مهارت در دانش آموزان می شود، چراکه بر اساس محاسبه ضریب درگیری یادگیرنده، متن، تصاویر و فعالیت های این کتاب توانسته فرد را درگیر یادگیری و مباحث را به شیوه فعال ارائه کند.
۶۰۶.

تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه هفتم متوسطه بر اساس مفهوم دموکراسی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۷) 63 - 84

کلیدواژه‌ها: دموکراسی مطالعات اجتماعی تحلیل محتوا آموزش وپرورش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۹ تعداد دانلود : ۳۷۰
دموکراسی موضوع بحث بسیاری از جوامع امروزی است اما در تعاریف موجود از آن اختلاف نظرهایی وجود دارد. هر جامعه ی دموکرات برای بقای خود، اصول و مبانی دموکراسی را از طریق سیستم آموزش وپرورش به نسل های بعد انتقال می دهد. از طرفی مطالعات اجتماعی یک حوزه مهم یادگیری محسوب می شود چرا که دربردارنده طیف وسیعی از تعاملات انسانی در طول تاریخ و از جنبه های گوناگون می باشد. در پژوهش حاضر محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه هفتم متوسطه ازلحاظ میزان در برداشتن مؤلفه های دموکراسی همچنین نحوه توزیع آن ها مورد بررسی قرار داده شد. این بررسی با روش تحلیل محتوای کمی و کیفی صورت گرفت، یافته های حاصل نشان داد که در این کتاب آن گونه که باید به این مفهوم پراهمیت پرداخته نشده و تنها ۵۹ نمونه دربردارنده مفهوم دموکراسی شناسایی شد که بیشترین تعداد نمونه مربوط به مؤلفه حقوق و وظایف شهروندی و کمترین تعداد مربوط به مؤلفه حق انتخاب و تصمیم گیری است. همچنین در توزیع مؤلفه ها در طول کتاب نیز نظم خاصی مشاهده نشد و بخش اعظمی از آن ها در قسمت ابتدایی کتاب که مربوط به مباحث مدنی است آورده شده است.
۶۰۷.

بررسی میزان توجه به نقش زنان در مقایسه با مردان در خانواده و جامعه در کتاب مطالعات اجتماعی پنجم دبستان

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۷) 85 - 108

کلیدواژه‌ها: مطالعات اجتماعی تحلیل محتوا زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۴ تعداد دانلود : ۴۴۱
پژوهش حاضر باهدف تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پنجم دبستان چاپ سال 1398 ازلحاظ میزان توجه به نقش زنان در مقایسه با مردان در خانواده و جامعه انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نوع، کمی -کیفی و روش آن تحلیل محتوا می باشد. جامعه ی آماری شامل تمام کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه پنجم دبستان بوده و نمونه آماری برابر با جامعه آماری است. ابزار پژوهش چک لیست محقق ساخته است که اعتبار آن توسط اساتید این حوزه مورد تأیید قرار گرفت و جهت تحلیل داده ها از شاخص فراوانی و درصد فراوانی استفاده شد. روایی محتوایی کدگذاری توسط دو پژوهشگر دیگر موردبررسی قرار گرفت و پایایی آن از روش توافق کدگذاران (ضریب هولستی) (80%) و بازنمایی (95%) برآورد شد. عمده ترین نتایج پژوهش بیانگر آن است که؛ 67% تصاویر مربوط به حضور مرد در خانواده و 33% تصاویر مربوط به حضور زن در خانواده است. از کل تصاویر مربوط به حضور در جامعه 80% مربوط به مردان و 20% آن متعلق به زنان است. از کل کلمات 73% کلمات مربوط به حضور مرد در خانواده و 27% کلمات مربوط به حضور زن در خانواده است. از کل کلمات مربوط به حضور در جامعه 97% آن گویای حضور مردان و 3% آن بیانگر حضور زنان در جامعه است. از کل جملات 50% جملات مربوط به حضور زن در خانواده 50% جملات مربوط به حضور مرد در خانواده و 83% جملات مربوط به حضور مرد در جامعه و 17% مربوط به حضور زن در جامعه است.
۶۰۸.

تحلیل محتوای کتاب درسی آموزش مطالعات اجتماعی چهارم ابتدایی بر اساس اخلاق زیست محیطی اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۷) 109 - 130

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا مطالعات اجتماعی چهارم ابتدایی اخلاق زیست محیطی تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۲ تعداد دانلود : ۳۶۶
اخلاق دارای گرایش های زیادی است و هر بخش از حیات آدمی بایدها و نبایدهایی را مطالبه می کند. یکی از اخلاق هایی که به آن تأکید شده است، اخلاق زیست محیطی می باشد. اخلاق زیست محیطی، یکی از شاخه های فلسفه کاربردی است که با ارزش ها، باورها و گرایش ها سروکار دارد و مسائل نوپدید یا حل نشده اخلاقی درزمینه محیط زیست را بررسی می کند. در اسلام، اخلاق زیست محیطی و حفظ محیط زیست مورد تأکید و توجه قرارگرفته است. هدف پژوهش حاضر، بررس ی کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه چهارم ابتدایی ازنظر میزان توجه به مؤلفه های اخلاق زیست محیطی اسلامی و به منظور بهبود محتوای کتاب موردنظر بوده است. روش پژوهش، توصیف ی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری ش امل کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه چهارم ابتدایی سال تحصیلی ۹۷-۹۸ بوده که با توجه به ماهیت موضوع نمونه گیری انجام نش ده و همه جامعه آماری بررس ی شده است. واحد تحلیل، تصویر و جمله در واحد زمینه ی بند است. ابزار به کار گرفته شده در این پژوهش جدول مقوله بندی است که بر اساس مقیاس دینداری مربوط به پژوهش خدایاری فرد استخراج گردیده است و شامل ۵ مؤلفه اخلاق زیست محیطی اسلامی می باشد. یافته های این پژوهش نشان داد که کل مفاهیم مرتبط با اخلاق زیست محیطی اسلامی در این کتاب، ۱۰۶ واحد بوده که در بعد متن، فراوانی مؤلفه های اخلاق زیست محیطی اسلامی ۷۵ مورد و در بعد تصاویر ۳۱ مورد بوده است. در این کتاب به ترتیب به مؤلفه های «بهره برداری بهین ه از منابع» ۶۵ مرتبه، «گسترش منابع طبیعی تجدیدپذیر» ۲۰ مرتبه، مؤلفه «رعایت بهداشت محیط» ۱۱ مرتبه، «پرهیز از آسیب زدن به محیط زیست» ۹ مرتبه اشاره و به مؤلفه «تأکید ب ر دوری از اس راف» هیچ اشاره ای نشده است.
۶۰۹.

تحلیل محتوای مطالعات اجتماعی پایه چهارم به روش ویلیام رومی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 123 - 146

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا تکنیک ویلیام رومی مطالعات اجتماعی پایه چهارم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴۰ تعداد دانلود : ۱۳۶۴
با توجه به ضرورت و گسترش منابع درسی، تکنیک های آموزشی در جوامع نیازمند تغییرات می باشد. مدیران و مربیان نقش بسزایی در این تغییرات ایفا می کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل محتوای کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه چهارم ابتدایی بر اساس تکنیک ویلیام رومی انجام شده است. تحقیق، از نوع تحلیلی بوده و برای بررسی داده ها و اطلاعات از ارزش های مناسب آمار توصیفی مانند: فراوانی، ضریب، رسم نمودار، محاسبه یادگیری دانش آموزان با کل متن، تصاویر و فعالیت ها استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد ضریب یادگیری متن 17/0، که متن به صورت غیرفعال است و ارزش پژوهشی و تفکر کمتری دارد. ضریب یادگیری تصاویر 20/0 است و بیانگر این است که تصاویر این کتاب رویکردی غیرفعال دارد و دانش آموزان را به فعالیت و پژوهش وادار نمی کند و ضریب یادگیری سؤالات 47/0 می باشد و این بیانگر این است که سؤالات آخر متن کتاب مطالعات اجتماعی چهارم دبستان رویکردی فعال دارد یا به عبارت دیگر کتاب مطالعات اجتماعی پایه چهارم دبستان فعالیت محور می باشد.
۶۱۰.

ارزیابی محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پنجم ابتدایی ازنظر میزان توجه به مؤلفه های مهارت های زندگی بر اساس تکنیک آنتروپی شانون

نویسنده:
منبع: مطالعات کارورزی در تربیت معلم سال اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۲ 69 - 84

کلیدواژه‌ها: مطالعات اجتماعی تحلیل محتوا مهارت زندگی پنجم ابتدایی آنتروپی شان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۵۱۳
امروزه علی رغم ایجاد تغییرات عمیق فرهنگی و تغییر در شیوه های زندگی، بسیاری از افراد در رویارویی با مسائل زندگی فاقد توانایی های لازم و اساسی هستند و همین امر آنان را در مواجه با مسائل و مشکلات زندگی روزمره و مقتضیات آن آسیب پذیر نموده است. مهارت های زندگی، مهارت هایی هستند که برای افزایش توانایی های روانی – اجتماعی افراد آموزش داده می شوند و فرد را قادر می سازند که به طور مؤثر با مقتضیات و کشمکش های زندگی روبه رو شود.هدف پژوهش حاضر نیز بررسی میزان توجه کتاب مطالعات اجتماعی پنجم ابتدایی به مؤلفه های مهارت زندگی هست.از روش تحلیل محتوای کمی آنتروپی شان برای تحلیل محتوای کتاب استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان داد که به تمامی مؤلفه های  مهارت زندگی در کتاب تعلیمات اجتماعی توجه گردیده است .از بین این مؤلفه ها ،بیش ترین مقدار مربوط به مهارت تفکر خلاق (17.7 درصد) و با ضریب اهمیت 0.504و کم ترین مقدار مربوط به مهارت تصمیم گیری (404درصد )  و ضریب اهمیت 0.052می باشد. بنابراین لازم است تدابیری جهت پرورش مؤلفه هایی با فراوانی پایین در دانش آموزان اندیشه شود.
۶۱۱.

تحلیل محتوای کتاب جدید التألیف علوم تجربی ششم ابتدایی به روش ویلیام رومی درسال تحصیلی 1395-96

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 11 - 27

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا ویلیام رومی علوم تجربی ششم فعال و غیر فعال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۸۵۹
هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل کتاب علوم جدید التألیف ششم دبستان در سال تحصیلی 96-95 با روش دعوت به پژوهش ویلیام رومی و به دست آوردن شاخص درگیری یادگیرنده با کتاب است. هدف: می خواهد به سوال زیر پاسخ دهد که : متون، تصاویر و پرسش های موجود در کتاب تا چه اندازه موجب فعال شدن دانش آموز در کلاس می شود؟ روش: این پژوهش به روش تحلیل محتوا انجام گرفته شد. جامعه ی مورد مطالعه در این پژوهش کتاب علوم جدید التالیف علوم تجربی ششم دبستان بود که کل کتاب با توجه به اهداف پژوهش به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. واحد مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل متن، پرسش ها، تصاویر دروس بود که براساس مقوله های فعال و غیر فعال توسط فرمول ویلیام رومی تحلیل و شاخص درگیری یادگیرنده در هر مورد مشخص گردید. برای بدست آوردن درصد های فراوانی از نرم افزار اکسل 2013، استفاده گردید. یافته ها ونتایج: ضریب درگیری یادگیرنده در متن ، تصاویر و پرسش های کتاب علوم تجربی ششم ابتدایی به ترتیب 1.06 ، 0.47 ، 0.95 و ضریب درگیری کل برابر با 0.82 است و نشان می دهد این کتاب از نظر فعال کردن دانش آموز در وضع مطلوبی می باشد و آنها را به پژوهش دعوت می کند
۶۱۲.

بررسی میزان فعال و غیرفعال بودن محتوای کتاب هدیه آسمانی پایه پنجم ابتدایی بر اساس تکنیک ویلیام رومی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 28 - 39

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا هدیه های آسمانی پایه ی پنجم فعال و غیرفعال ویلیام رومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۳۷۰
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب هدیه های آسمانی پایه ی پنجم ابتدایی (متن، پرسش و تصاویر) از منظر فعال و غیرفعال بودن بر اساس روش ویلیام رومی در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ بود. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش، کتاب هدیه های آسمانی پایه پنجم ابتدایی بود. کل کتاب به عنوان نمونه، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، تحلیل مبتنی بر روش ویلیام رومی است که بر اساس مبانی نظری تهیه و روایی آن توسط معلمان پایه پنجم ابتدایی تائید شد. واحد مطالعه درس های مندرج در کتاب و واحد تجزیه وتحلیل، متن، پرسش ها و تصاویر کتاب است که بر اساس مقوله های فعال و غیرفعال بوسیله فرمول ویلیام رومی تحلیل و ضریب درگیری آنها مشخص شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که متن کتاب هدیه های آسمانی با ضریب درگیری 09/0 متنی غیرفعال و غیر پویاست و بیشتر به بیان حقایق و ارائه ی اطلاعات می پردازد. پرسش های کتاب با ضریب درگیری 42/1 نشان می دهد که پرسش ها فعال و پویا هستند و زمینه را برای یادگیری فعال فراهم می کنند، همچنین تصاویر کتاب هدیه های آسمانی با ضریب درگیری 88/0 نشان دهنده ی فعال بودن تصاویر است و زمینه را برای فعالیت فراهم می کند. بنابراین، متن کتاب هدیه آسمانی پایه پنجم ابتدایی به روش غیرفعال اما فعالیت ها و تصاویر کتاب هدیه های آسمانی به روش فعال تدوین شده اند.
۶۱۳.

ملاک های تحلیل و سازماندهی محتوا در آموزش زبان عربی (مطالعه موردی: کتاب عربی دهم غیر انسانی)

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 1 - 18

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان عربی تحلیل محتوا عربی دهم غیر انسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۳۳۳
اهمیت کتاب درسی عربی در نقشی است که در هماهنگی با دیگر عناصر به صورت افقی و عمودی ایفا می کند.آموزش زبان عربی در ایران دارای موانع و مشکلاتی و ویژگی هایی است که برخی مربوط به شیوه سازماندهی محتوای کتاب هاست. از این رو، می توان گفت تحلیل محتوا می تواند گام مهمی در شناخت نقاط ضعف و قوت کتاب باشد. در واقع تحلیل محتوا، تکنیکی برای استخراج داده ها از متن است که دارای ویژگی های خاص خود می باشد. هدف مقاله حاضر این است که با تکیه بر تکنیک تحلیل محتوا، کتاب عربی سال دهم را بر اساس الگوهای تحلیل محتوا و ملاک های سازمان دهی محتوا بررسی نماید و مشخص کند که آیا محتوای کتاب در اجرای صحیح اصول برنامه ریزی درسی و سازمان دهی محتوا، واقعیات اجتماعی و نیازهای فردی و سودمندی، واقعیات سنی و مقتضیات سنی و رشدی دانش آموزان موفق بوده است؟ روش پژوهش، توصیفی– تحلیلی بوده و نتایج مقاله بیانگر این است که بر اساس الگوها و ملاک های تحلیل و سازماندهی محتوا کتاب تا حد زیادی موفق بوده است. و ارزیاب ی کل ی معلم ان از کت اب عرب ی در س طح خیل ی زی اد اس ت. یافته ها نشان داد مشکلات مرتبط با تدوین و سازماندهی محتوای کتاب از نظر قانونمندی های برنامه درسی، واقعیات اجتماعی و نیازهای فردی، در حد مقبول است. و ش ناخت روشه ای مؤث ر در یادگی ری دانش آم وزان و تش ویق آن ان ب ه اعتم اد ب ه نف س و خودب اوری در یادگی ری از دیگ ر نتای ج ای ن تحقیق اس ت.
۶۱۴.

بررسی میزان فعال و غیرفعال بودن محتوای کتاب مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه بر اساس تکنیک ویلیام رومی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ 27 - 44

کلیدواژه‌ها: مطالعات اجتماعی تحلیل محتوا ویلیام رومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۶ تعداد دانلود : ۴۶۶
محتوای کتاب درسی، یکی از عناصر مهم نظام آموزش وپرورش است و در تحقق اهداف آموزش وپرورش نقش حیاتی دارد. در این پژوهش به تحلیل محتوای متن، تصاویر و فعالیت های کتاب مطالعات اجتماعی مقطع اول متوسطه در سال تحصیلی 95-۱۳۹4 بر مبنای فعال و غیرفعال بودن محتوای کتاب بر اساس تکنیک ویلیام رومی پرداخته شده است؛ و روش مورداستفاده در این پژوهش، تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش، شامل 152صفحه از کتاب مطالعات اجتماعی مقطع اول متوسطه در سال تحصیلی 95-۱۳۹4 بود. یافته های تحقیق نشان داد که ضریب درگیری متن 11/0 است که نشان می دهد متن کتاب مطالعات اجتماعی مقطع اول متوسطه به شیوه فعالی نوشته نشده است. ضریب درگیری تصاویر نیز 20/0 تعیین شد که نشان داد تصاویر کتاب، دانش آموز را درگیر در یادگیری نمی کند. همچنین در بخش تحلیل شاخص فعالیت محور بودن کتاب، ضریب درگیری 30/2 تعیین شد که نشان می دهد کتاب مطالعات اجتماعی، برمبنای الگوی ویلیام رومی به شیوه فعالی تدوین نگردید.
۶۱۵.

تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پنجم دبستان از لحاظ میزان توجه به مهارت های زبانی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ 31 - 46

کلیدواژه‌ها: مطالعات اجتماعی مهارت های زبانی تحلیل محتوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷۹ تعداد دانلود : ۱۵۶۱
پژوهش حاضر باهدف تحلیل محتوای کتاب جدیدالتاًلیف مطالعات اجتماعی پنجم دبستان ازلحاظ میزان توجه به مهارت های زبانی انجام گرفته است. نوع تحقیق، توصیفی و روش آن تحلیل محتوا بود. جامعه ی آماری شامل کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه پنجم دبستان بوده و برای نمونه گیری از روش چندمرحله ای و برای اطمینان از کفایت نمونه از تکنیک تصنیف استفاده شد. به این صورت که ابتدا کل کتاب انتخاب شد، در مرحله بعد 10 درس اول آن برگزیده شدند و سپس در این 10 درس تنها به تحلیل جملات کتاب بسنده شد. به منظور داده اندوزی از فهرست وارسی محقق ساخته استفاده شد. این فهرست مشتمل بر تعدادی مؤلفه مربوط به هرکدام از مهارت های زبانی بوده است. روایی ابزار ازنظر 7 نفر کارشناس تاًیید و پایایی آن از روش های همسازی و بازنمایی برآورد شد. از شاخص های فراوانی و درصد برای تحلیل داده ها استفاده گردید. عمده ترین نتایج پژوهش بیانگر آن است که: 1. درزمینه ی مهارت نوشتن مؤلفه های توسعه ی توانایی تبدیل نشانه های آوایی به نوشتاری؛ آشنایی با اجزای جمله موضوع؛ آشنایی با بند روایتی، بندهای بدنه و بند توصیفی به میزان بالایی نسبت به سایر مؤلفه ها موردتوجه قرار گرفتند؛ اما مؤلفه های آشنایی با بند نتیجه گیری و انشانویسی یا کلاً موردتوجه قرار نگرفته یا به میزان کمی به آن ها توجه شده است. 2. در مورد مؤلفه های مهارت خواندن بیشترین توجه به آشنایی با حروف ربط عطفی و کمترین توجه به آشنایی با حروف ربط تقابلی و سببی شده است. 3. درزمینه ی مؤلفه های مهارت گوش دادن، به شاخص های بحث و گفت وگو و اظهارنظر در مورد مطالب متن شنیداری و رسیدن به استنباط با توجه به متن شنیداری به میزان بالایی و به شاخص افزایش تمرکز بر لحن کلام در متون شنیداری در سطح پایینی پرداخته شده است. 4. درزمینه ی مهارت سخن گفتن توجه بالایی به شاخص سخن گفتن متناسب با بافت و مخاطب شده ولی مؤلفه های به کارگیری گونه های مختلف زبان و قصه گویی ازنظر دور ماندند.
۶۱۶.

حکایت بله یا خیر؟ تحلیل محتوای حکایت ها در کتاب فارسی سال دوم دبستان و تعیین سطح خوانایی آن با استفاده از شاخص های فلش و گانینگ

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۶ 2 - 14

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا تحلیل محتوای توصیفی روش فلش روش گانینگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۳۳۲
این پژوهش با 2هدف : نقد و تحلیل توصیفی بخش «حکایت» کتاب فارسی خوانداری سال دوم دبستان – تعیین سطح خوانایی آن با فرمول فلش و گانینگ، انجام شد. جامعه آماری شامل بخش حکایت کتاب فارسی سال دوم دبستان بود. روش تحقیق ، روش تحلیل محتوا است که با استفاده از روش توصیفی برای نقد کلی و روش کمی(سطح خوانایی) با استفاده از دو فرمول فلش و گانینگ صورت گرفت. نتایج حاصل از روش توصیفی در نقد تصاویر ، نشان داد که تصویر حکایت«همکاری»از نظر دو معیار تعداد اشکال متناسب با متن و تنوع رنگ های بکار رفته و نیز تصویر حکایت«خوش اخلاقی» از نظر معیار تضاد رنگی از تصاویر سایر حکایت ها بهتر می باشند. نتیجه دیگر حاصل شده از پژوهش ، میزان سطح خوانایی بخش حکایات است که با استفاده از روش فلش ، سطح خوانایی آن خیلی ساده است و با بهره گیری از روش گانینگ ، سطح خوانایی آن متناسب افرادیست که 4سال و 1ماه درس خوانده اند(مناسب دانش آموزان پایه دوم نیست).
۶۱۷.

تحلیل محتوای ارتباط بین تصاویر و متن نوشتاری کتاب درسی علوم تجربی پایه ششم ابتدایی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۶ 94 - 112

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی کتاب درسی تحلیل محتوا تحلیل محتوای ارتباطی فن تأکید نرم افزارMAXQDA

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸۸ تعداد دانلود : ۱۳۰۲
مقدمه : پژوهش حاضر به تحلیل محتوای ارتباط بین تصاویر و متن کتاب درسی علوم تجربی پایه ششم ابتدایی در سال تحصیلی96- 95 در ایران پرداخته است. روش : روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش شامل تصاویر کتاب علوم تجربی پایه ششم در سال تحصیلی 96-95 می باشد. حجم نمونه برابر با حجم جامعه انتخاب گردید. ابزار پژوهش نیز فرم تحلیل محتوای ارتباط بین تصاویر و متن و ابزار تحلیل کیفی نرم افزار maxqda بود. یافته ها : در بررسی تصاویر کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی، ملاحظه می شود که از مجموع 104 تصویر در کل کتاب، 72 تصویر نسبت به متن هماهنگ، و 32 تصویر دیگر ، با متن نوشتاری ناهماهنگ بوده است، که از این تعداد 15 تصویر، بدون فن تاکید، و 17 تصویردیگر ،با فن تاکید، تشخیص داده شده است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده می توان بیان کرد که میزان ارتباط تصاویر با متن، نسبت به کل تصاویر، زیاد است که در حدود69 درصد کل تصاویر کتاب با متن هماهنگ می باشد، وکمتر می تواند در ایجاد وپرورش خلاقیت در یادگیرندگان مؤثر باشد.پس معلمان باید با شناسایی تصاویر ناهماهنگ، پیام اصلی آنها را برای دانش آموزان مشخص نمایند.
۶۱۸.

تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ابتدایی و متوسطه اول و دوم از نظر توجه به مؤلفه های مرتبط با امام رضا(ع)

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷ 43 - 69

کلیدواژه‌ها: امام رضا (ع) تحلیل محتوا کتاب های درسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۳۷۴
هدف پژوهش حاضر، تحلیل کتاب های درسی دوره ابتدایی و متوسطه اول و دوم از نظر توجه به مؤلفه های مرتبط با امام رضا(ع) می باشد. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است.جامعه پژوهشی شامل تمام کتاب های درسی پایه اول تا دوازدهم(چاپ سال1397) می باشد و 33جلد از کتاب های درسی به صورت هدفمند در نمونه قرار گرفت. ابزار پژوهش، چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بوده است.یافته های پژوهش نشان داد که:1- در کتاب های درسی دوره ابتدایی، 83 مرتبه به مؤلفه های مرتبط با امام رضا(ع) توجه شده است. پایه چهارم با 53فراوانی(9/63 درصد)، پایه ششم با 15 فراوانی(18درصد)، پایه دوم با 13 فراوانی(7/15 درصد) و پایه پنجم با 2 فراوانی(4/2درصد)، توجه بیشتری به مؤلفه های مورد بحث داشته اند و پایه های اول و سوم، هیچ اشاره ای به مؤلفه های مرتبط با امام رضا(ع) نداشته اند. 2- در دوره متوسطه اول، 75 مرتبه به مؤلفه های مرتبط با امام رضا(ع) توجه شده است. پایه هفتم دارای 65 فراوانی(7/86درصد)، پایه نهم 6 فراوانی(8درصد) و پایه هشتم 4 فراوانی(3/5 درصد) بوده است.3-در دوره متوسطه دوم، 31 مرتبه به مؤلفه های مرتبط با امام رضا(ع) توجه شده است. در این دوره به ترتیب پایه یازدهم 17 فراوانی(55 درصد)، پایه دوازدهم 10 فراوانی(32درصد) و پایه دهم 4 فراوانی(13 درصد) داشته است.
۶۱۹.

بررسی تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی سوم ابتدایی از منظر فعال بودن و غیرفعال بودن بر مبنای الگوی ویلیام رومی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۹ 63 - 89

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا رومی فعال غیرفعال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۳ تعداد دانلود : ۷۵۳
مطالب کتاب آموزشی باید به گونه ای سازماندهی شوند که دانش آموز ضمن حرکت در مسیری هموار، به طور تدریجی با فرایند یادگیری درگیر شودوگام به گام در یک مارپیچ ارتقا یابنده،خود در تولید مفهوم مشارکت کند.در چنین فرایندی ممکن است، مقداری از دانش به صورت انتقالی و مقداری از طریق کشف،مقداری از طریق درگیر شدن در فعالیت های مبتنی بر مهارت های فرایندی و مقداری از طریق تعامل با دیگران حاصل شود.در همه ی این مراحل،مهم ترین امر غلبه ی محوریت یادگیری فعال بر حجم یادگیری های انفعالی است.از این رو کتاب های درسی نیز باید متناسب با این هدف تدوین گردند و نقایص احتمالی آن ها در این زمینه رفع گردد.هدف این پژوهش نیز تحلیل محتوای کتاب علوم سوم ابتدایی از منظر فعال و غیر فعال بودن محتوا با استفاده از روش ویلیام رومی می باشد.روش مورد استفاده تحلیل محتوا و جامعه ی آماری پژوهش،کتاب علوم سوم ابتدایی سال 1395 بود.نمونه انتخاب شده شامل14 صفحه از دو فصل کتاب بود که به روش تصادفی ساده انتخاب گردیده است،در هر فصل تمامی جملات،تصاویرو فعالیت ها  انتخاب و کدگذاری گردیدند.نتایج تحقیق نشان داد که  ضریب درگیری دانش آموزان با متن کم تر از  0.4 می باشدو این یعنی متن نتوانسته به اندازه ی کافی دانش آموزان را به فعالیت وادارد.ضریب بالای 1.5 در فعالیت ها بیانگر درگیری زیاد است.ضریب درگیری تصاویر نیز در حد متوسط بوده و ضریبی بین 0.4 و 1.5 را دارا هستند.به طور کلی یافته های پژوهش نشان داد که بخش های مختلف کتاب مکمل هم هستند و غیرفعال بودن متن توسط فعال بودن فعالیت ها پوشش داده می شود.
۶۲۰.

بررسی و مقایسه مولفه های اصلی آموزش محیط زیست در کتاب های درسی علوم تجربی دوره ی ابتدایی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰ 129 - 147

کلیدواژه‌ها: علوم تجربی تحلیل محتوا آنتروپی شانون دوره ی ابتدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۲۶۷
این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به مولفه های اصلی آموزش محیط زیست در محتوای کتب درسی علوم تجربی پایه های چهارم و پنجم مقطع ابتدایی صورت گرفت ، سپس نتایج حاصل با یکدیگر مقایسه شدند. پژوهش حاضر توصیفی – کاربردی است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آنتروپی شانون استفاده شده است.  جامعه ی آماری در این تحقیق کل محتوای کتاب های علوم تجربی دو پایه چهارم و پنجم ابتدایی اعم از متن، تصاویر، فکر کنید، جمع آوری اطلاعات و... بود که براساس مولفه ها ی آب، هوا ، خاک ، گیاهان و جانوران ، آلودگی های صوتی و طبیعی و انرژی، مورد بررسی و کد گذاری قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد، کتاب علوم پنجم در مقایسه با کتاب علوم چهارم به نشانگرهای زیست محیطی توجه کمتری داشته است. در هر دو کتاب مولفه ی گیاهان و جانوران بیشترین ضریب اهمیت را نسبت به دیگر مولفه ها دارد و در مقابل مولفه ی آلودگی های طبیعی و صوت پایین ترین درجه اهمیت را نشان داد.