علوم اسلامی

مجازات های سالب حیات، حقِ حیات را از مجرم سلب می کنند، اما گاه در اتفاقی نادر با وجود تأیید موتِ مجرم توسط پزشک قانونی علایم حیات در محکوم ٌعلیه ظاهر خواهد شد. سؤالی که مطرح می شود این است که آیا امکان اجرای مجدد حکم وجود دارد و تکلیف آسیب هایی که محکوم ٌعلیه از اجرای مجازات اول متحمل شده است، چیست؟ قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در ماده 438 به پیروی از نظر مشهور فقها، وضعیت آثار بقای حیات را صرفاً در قصاص نفس مشخص کرده است. در این نوشتار ضمن نقد مبنای فقهی و تحلیل ماده مذکور، آثار بقای حیات را در سایر مجازات های سالب حیات (اعدام، صلب، رجم) بررسی کرده ایم و به این نتیجه رسیده ایم که در این مجازات ها، اگر پزشک قانونی مرگ مجرم را تأیید کند و صحت اجرای حکم نیز توسط مقام قضایی مجری حکم اعلام شود، اجرای مجدد حکم جایز نیست، در همین زمینه اگر صدمه ای هم از اجرای مجاز یا غیرمجاز اولیه حکم وارد شود، حق قصاص یا دیه برای مجرم به وجود نمی آید.

۴۵۶۳.

ولایت فقیه و اعلمیت

نویسنده: علی اکبر ذاکری

منبع: حوزه سال ۱۳۷۷ شماره ۸۵ و ۸۶

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی ولایت فقیه شرایط و ویژگی ها

تعداد بازدید : ۵۲۶۵

۴۵۶۴.

سخنان امام جواد علیه السلام در وادى اعتقادات

منبع: نشریه پاسدار اسلام ۱۳۸۶ شماره ۲۹

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۶۷

۴۵۶۵.

مفهوم شناسی صبر در اسلام و معادل یابی آن در روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین امیری رحیم میردریکوندی محمدرضا احمدی محمدآبادی

منبع: معرفت سال بیست و دوم آذر ۱۳۹۲ شماره ۱۹۲ «ویژه روانشناسی»

کلیدواژه‌ها: سرسختی مقابله مقاومت تقوا صبر تحمل خودمهارگری مفهوم شناسی معادل یابی روان شناختی صبر

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی

تعداد بازدید : ۵۲۵۶ تعداد دانلود : ۱۶۴۹

هدف مقاله حاضر تبیین مفهوم صبر در اسلام و معادل یابی آن در روان شناسی است. در ضمن، تلاش می شود برخی از مفهوم شناسی ها و معادل یابی های پیشین مورد نقد و یا اصلاح قرار گیرد. این نوشتار که با روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته، یافته های مهمی در سه جنبه حاصل گردید: 1. بعد از بررسی لغوی، اصطلاحی و روایی نتیجه این شد که صبر عبارت است از: حفظ طمأنینه در برابر دشواری ها و مهار مستمر نفس از بی تابی؛ 2. ارتباط این مفهوم با مفاهیم تقوا، حلم و ورع مشخص شد؛ بدین ترتیب، تصور واضح تری از مفهوم صبر می توان داشت؛ 3. ارتباط مفهوم صبر با چند مفهوم روان شناختی بررسی گردید و در نهایت، با توجه به تمایزها و تشابه هایی که بیان گردید، نتیجه این شد که از بین واژه های مطرح شده، معادل و مفهوم نزدیک به صبر در مطالعات روان شناختی واژه «Patience» می باشد.

۴۵۶۶.

امام علی(ع) از منظر امام باقر(ع)

نویسنده: ابوالحسن ربانی سبزواری

منبع: فرهنگ کوثر ۱۳۸۴ شماره ۶۲

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۵۸

۴۵۶۷.

امامت امامان در صحاح اهل سنت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: غلامحسین زینلی

منبع: کلام اسلامی ۱۳۸۴ شماره ۵۴

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی امامت چیست، امام کیست

تعداد بازدید : ۵۲۵۷

۴۵۶۸.

روشهای تربیت کودک تا هفت سالگی در اندیشه امام علی (علیه السلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامحسین رضایت فاطمه رضایت

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و سوم دوره جدید تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: تربیت اسلامی روشهای تربیت روشهای تربیت از نظر امام علی (ع)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۵۵ تعداد دانلود : ۳۱۳۴

هدف این پژوهش شناسایی روشهای تربیت کودک تا هفت سالگی در اندیشه امام علی(ع) بود. در راستای دستیابی به این هدف یک سؤال کلی و دو سؤال فرعی طراحی شد. روش این پژوهش، توصیفی تحلیلی است که برای تحلیل داده های تحقیق از روش تحلیل محتوا استفاده شد. مواد و محتوای این تحقیق کتابهای ارزشمند نهج البلاغه و غررالحکم بود. در این مقاله ابتدا مفهوم تربیت و روشهای تربیت، تبیین، و سپس در پاسخ به سؤال اول روشهای تربیتی بر مبنای دیدگاه امام علی(ع) با استفاده از روش تحلیل محتوا استخراج شد. نتایج و یافته های پژوهش نشان داد که روشهای تربیتی در اندیشه امام علی(ع) شامل یازده روش، الگوسازی، محبت، امر به معروف و نهی از منکر، پند و اندرز، داستان، عادت دادن، تشویق، تنبیه، استفاده از مثل، دعا و نیایش و جهاد بود. در ادامه و در پاسخ سؤال دوم، که روشهای تربیتی مناسب برای کودک تا هفت سالگی کدام است، روش تربیت از طریق جهاد حذف شد که متناسب با وضع کودک تا هفت سالگی نیست.

۴۵۶۹.

قواعد فهم قرآن (نگاهى به شش قاعده اساسى )

نویسنده: حبیب الله زارعى

منبع: معرفت ۱۳۷۷ شماره ۲۴

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات مباحث کلی علوم قرآن

تعداد بازدید : ۵۲۵۴

۴۵۷۰.

پدافند غیر عامل در فضای مجازی و تبیین نقش حکومت ها و نهادهای دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین اباذری علی اکبر ایزدی فرد

منبع: pure life, Volume ۵, Issue ۱۵, Autumn ۲۰۱۸ 149 - 177

کلیدواژه‌ها: جنگ نرم پدافند غیر عامل حکومت ها نهادهای دینی فضای مجازی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی

تعداد بازدید : ۵۲۶۹ تعداد دانلود : ۹۹۸

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و استفاده روز افزون مردم- به ویژه جوانان- از ابزارهای پیشرفته ارتباطی هم چون فضای مجازی، کشورهای اسلامی با حملات گسترده ای از سوی دشمنان داخلی و خارجی مواجه هستند. این حملات و تهدیدها به حدی گسترده است که مقام معظم رهبری از آن به جنگ نرم تعبیر کرده اند. در این جنگ و نبرد مجازی، ضرورت ایجاب می کند تمامی کشورهای اسلامی- به ویژه جمهوری اسلامی ایران- با استفاده از امکانات و ظرفیت های موجود و بر اساس یکی از مهم ترین استراتژی های دفاعی- یعنی پدافند غیر عامل- به دفاع در برابر این حملات بپردازند. پدافند غیر عامل نوعی دفاع بدون جنگ افزار نظامی است که یکی از روش های آن در حملات نرم افزاری، استفاده از ظرفیت های موجود در فضای مجازی است. فضای مجازی بستر مناسبی برای تبلیغ معارف دینی، پاسخ به شبهات دینی، آموزش نیروهای متخصص و کاردان در حوزه دین و شریعت است. در این میان نقش حکومت ها و نهادهای دینی واجد اهمیت بیشتری است؛ به طوری که می توان بر اساس مبانی شرعی پدافند غیر عامل در حوزه فضای مجازی، حکم به لزوم و وجوب فعالیت در این حوزه نمود. در این پژوهش بعد از تبیین پدافند غیر عامل در جنگ نرم، ظرفیت های فضای مجازی در حوزه آموزش دینی مورد بررسی قرار گرفته و این نتیجه حاصل شد که امروزه آموزش دینی در فضای مجازی نوعی دفاع در برابر دشمنان دین محسوب شده و این نوع از فعالیت ها در حوزه فضای مجازی به یک امر لازم تبدیل شده است تا جایی که می توان گفت مهم ترین نقش در این فریضه بر عهده حکومت ها و نهادهای دینی است.

۴۵۷۱.

بررسی اشتراک احکام بین عالم و جاهل

نویسنده: بیت الله دیوسالاری

منبع: فقه و مبانی حقوق ۱۳۸۶ شماره ۷

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه کلیات مباحث کلی فقهی

تعداد بازدید : ۵۲۵۳ تعداد دانلود : ۲۲۳۲

۴۵۷۲.

اعیان ثابته از دیدگاه ابن عربی و ملاصدرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی شجاری

منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۷۹ شماره ۶۷

کلیدواژه‌ها: فیض ثبوت ماهیت اعیان ثابته معدوم مطلق مثل عقلی شیئیت معدوم

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۵۲ تعداد دانلود : ۲۴۵۹

« اعیان ثابته » از اصطلاحات کلیدی عرفان ابن عربی است که معانی نزدیک به آن در مکاتب مختلف پیش از وی وجود داشته است. این اصطلاح بار اول به وسیلة خود «ابن عربی» وضع شد و عارفان و فیلسوفان- به پیروی از وی- در مسائل متعددی از جمله «علم حق»، «تجلی حق» و «آفرینش» از آن استفاده کرده اند. ملاصدرا – بنیانگذار حکمت متعالیه- در کتاب کبیر خود، الاسفارالاربعه، گاه با تمجید از ابن عربی این اصطلاح را به کار می برد و قول خویش را تأیید می کند و گاه سخن ابن عربی در اعیان ثابته را به سخافت کلام معتزلیان در ثابتات ازلی میداند و آن را به گونه ای توجیه می کند. در این مقاله با عطف توجه به مسألة علم الهی پیش از خلقت می کوشیم مفهوم اعیان ثابته در عرفان ابن عربی و حکمت متعالیه صدرایی را- به قدر وسع- آشکار کنیم. در پایان مقاله با تحلیلی کوتاه از دیدگاه ملاصدرا در« اعیان ثابته » بیان شده است که اصول حکمت متعالیه ملاصدرا با قول به « اعیان ثابته » آنگونه که مقصود ابن عربی است منافات دارد.

۴۵۷۳.

تفسیر آیه «نور» از منظر ابن سینا و داراشکوه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هادی وکیلی پریسا گودرزی محبوبه امانی

منبع: حکمت معاصر سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: مصباح عقل فعال نور سیاه زجاجه مشکاه زیتونه عقل مستفاد

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی

تعداد بازدید : ۵۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۴۴۷

از جمله مراتب قوای نظری نفس، بنابر تقریر ابن سینا، قوه ای است که استعداد کسب معقولات را دارد و عقل هیولانی نامیده میشود و با «مشکاه» در آیه نور مطابقت میکند؛ در مسیری که نفس به یک قوه خاص استکمال می یابد و به کمال خاصی میرسد، که همانا حصول شهودی و حضوریِ معقولات بالفعل در ذهن است و مصداق «نورٌ علی نور» در آیه است؛ از این کمال و قوه به ترتیب به عقل مستفاد و عقل بالفعل یاد میشود. سرانجام، عقل فعال است که عامل خروج از هیولانی بودن به بالملکه شدن و از بالملکه بودن به فعلیت تام است و مصداق «نار» در این آیه است. داراشکوه نور ذات را نوری میداند که به هیچ یک از حواس درنمی آید و درواقع، در ادراک نور ذات باصره، سامعه، ذائقه، شامه، و لامسه عین یک دیگر و یک ذات شوند و آن نور خداست. «درخت زیتون» اشاره ای به روح اعظم است.

۴۵۷۴.

آموزه هاى سیاسى قرآن در اشعار اقبال(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: قادر فاضلى

منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۰ شماره ۱۵

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام مسائل عام اندیشه سیاسی اسلام

تعداد بازدید : ۵۲۴۷

۴۵۷۵.

چالش مولوى با فلسفه و فلسفى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مهدی معین زاده

منبع: نقد و نظر ۱۳۷۸ شماره ۳ و ۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۴۷

۴۵۷۶.

اصالت خانواده

منبع: پگاه حوزه ۱۳۸۶ شماره ۲۰۷

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۴۷

۴۵۷۷.

شفیعه محشر

نویسنده: فاطمه صالحی زهرا صالحی نژاد

منبع: نامه جامعه ۱۳۸۴ شماره ۱۰ و ۱۱

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۴۹

۴۵۷۸.

جایگاه عقل در اصول امامیه

نویسنده: علی عابدی شاهرودی

منبع: کیهان اندیشه ۱۳۷۲ شماره ۴۷

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۵۵

۴۵۷۹.

سیاست و مدیریت سیاسی از دیدگاه امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) با تاکید بر بررسی مکاتبات علی (ع) و معاویه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد جانی پور

منبع: پژوهش نامه قرآن و حدیث بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: سیاست تحلیل محتوا مدیریت سیاسی معاویه امیرالمؤمنین (ع)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۴۰ تعداد دانلود : ۱۷۷۳

اگرچه تاکنون در رابطه با دیدگاه های حضرت علی (ع) پیرامون سیاست و مدیریت سیاسی بر اساس خطبه ها و نامه های ایشان در نهج البلاغه تحقیقات متعددی صورت گرفته است لکن تاکنون مطالعه موردی مشخصی در رابطه با نحوه مواجهه ایشان با معاویه و چگونگی مدیریت این روابط بر مبنای مکاتبات صورت گرفته در دوران حکومت کوتاه آن حضرت (ع) و به روش تحلیل محتوای کیفی کلام صورت نگرفته است. حضرت(ع) در مکاتبات متعدد خود با معاویه، پرده از حقایقی بر می دارند که در آن زمان بر اکثریت مردم آشکار نبوده است و در مواردی مشکلات اخلاقی و شخصیتی معاویه را به وی گوشزد کرده و در نهایت وی را مجبور به عذرخواهی و قبول مقبولیت و مشروعیت خود برای خلافت مسلمانان می نمایند. رسیدن به این مراحل در مواجهه با یک دشمن، به تدابیر و سیاستی نیاز دارد که در این مقاله تنها به بخش کوچکی از آن اشاره شده است. در حقیقت در این مقاله به دنبال این هستیم که با بررسی و تحلیل محتوای مضامین نامه های مبادله شده بین حضرت علی (ع) و معاویه در دوران حکومت ایشان و با استفاده از روش تحلیل محتوا، به نگاهی جامع در مورد مبانی فکری و عقیدتی حضرت علی (ع) در رابطه با مفهوم حقیقی سیاست و نحوه مدیریت سیاسی آن حضرت دست پیدا کنیم.

۴۵۸۰.

ابعاد سه گانه ی نظریه امید اسنایدر وتطبیق آن با دیدگاه قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم پرچم مریم فاتحی زاده زهرا محققیان

منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: قرآن روان شناسی انگیزه هدف نظریة امید

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۳۹ تعداد دانلود : ۷۳۸۷

در دنیای متمدن امروزی، آدمی به ظاهر مرفه به نظر می رسد؛ اما بیش از گذشته، افسرده، ناامید و تنهاست.روان شناسان مثبت نگر معتقدند امید می تواند از افراد در برابر روی دادهای استرس زای زندگی حمایت کند؛ از این روی، در یکی دو دهه اخیر، نقش امید در درمان انواع بیماری ها بررسی شده و در نتیجه این بررسی ها، اسنایدر نظریه ای را به نام نظریه امید بیان کرده است.از سوی دیگر، با توجه به تأثری جهان بینی هر فرد در بهبود و درمان انواع بیماری ها نمی توان از نقش دین در پیدایش امید غافل ماند. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش تطبیقی، نخست، ابعاد امید(تفکر هدف، تفکر عامل و تفکر گذرگاه) را در نظریه اسنایدر بیان کرده و سپس آن ها را در مفاهیم قرآنی جستجو کرده ایم و از این طریق، میزان مطابقت و اشتراک مفهومی تلاش های بشری را با دیدگاه های قرآن دریافته ایم؛ در پایان، به این نتیجه رسید ه ایم که قرآن در نگاه ارزشی خود، آدمی را به سمت امید مطلوب سوق داده و از امید های واهی بازداشته است.نتایج پژوهش، بیانگر آن است که علم اساساً نیست ها و هست ها را بیان می کند و شناسایی امید از این طریق، برای بشر، بسیار مفید است؛ علاوه بر این، رجوع به این مید در بیان ارزش ها و بایدها و نبایدهای آن، بشر را به سوی نوع مطلوب امید راه نمایی می کند.

درخت حوزه‌های تخصصی