مهدی سقایی

اکوتوریسم شکلی از گردشگری دوران پست مدرنیسم به شمار می آید، به طوریکه می توان ازآن به عنوان دومین گونه عمده گردشگری که در سطوح داخلی وخارجی گردشگران بسیاری را براساس گرایش های تقاضای بازار به مقاصد گردشگری جذب نماید، نام برد. واین درحالی است که اکوتوریسم به عنوان یک گونه از گردشگری  قادر است که در استفاده از توان های محیطی سبب افزایش همکاری وتاثیرات اقتصادی آن وهمچنین حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار شده و تحرک و پویایی را در اقتصاد محلی و منطقه ای به وجود آورد،که این خود بازار یابی قوی را در این زمینه می طلبد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی _ پیمایشی و با مطالعات کتابخانه ای انجام شده است.جامعه آماری تحقیق حاضررا 130نفراز گردشگران داخلی استان گلستان که شهرهای گرگان ، گنبد،علی آبادکتول و کردکوی را برای این نوع گردشگری انتخاب کرده اندتشکیل می دهند.جهت تعیین پایایی ابزارتحقیق پیش آزمون صورت گرفت که آلفای کرونباخ محاسبه شده برای مقیاس اصلی پرسشنامه شامل: شناسایی الگوهای بازاریابی اکوتوریسم دراستان گلستان 72/0 درصدبود،که نشانگرپایایی قابل قبول است.نتایج تحقیق برمبنای اولویت نه"پی" بیانگرآن است که درموردعناصر تبلیغات،مشارکت،برنامه ریزی،مکان ضعف وجوددارد. همچنین براساس یافته ها،یک الگوی ریاضی توسعه داده شد.

خوانش گردشگری در پیرامون متن های فضایی و بازخوانی شکل گیری پساگردشگری انبوه در همتنیدگی با شیوه غالب تولید پسافوردیسم، نشان از گردشگرانی دارد که در واقع زائرنی هستند که در اکنونیت جاودان، فراتر از جنبه های آپولونی، حیثیت دیونیزسوسی را در تجربه اصیل گردشگری فضاهای ماقبل مدرن جستجو می کنند. عرفان اسلامی به عنوان یک تجربه اصیل در ابعاد مکانی و برخواسته از کنش های درون متنی ازجمله پدیده های مدنظر گردشگران در عصر حاضر است. در این راستا این سؤال پیش می آید که قابلیت های گردشگری عرفان در ایران کدامند؟ و مناطقی مانند قومس چه جایگاهی در جذب اینگونه گردشگری دارند؟ در این مقاله در چارچوب برنامه ریزی استراتژیک در گام اول قابلیت های موجود در منطقه قومس در رابطه با مکان های عرفانی / اسلامی بررسی شده و در گام دوم در رابطه با قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای موجود تجزیه و تحلیل مدل MS-SWOT استراتژی اقدام در رابطه با جذب گردشگری خارجی مشخص می گردد. نتایج به دست آمده آر برنامه ریزی استراتزیک نشان دهنده استراتژی رقابتی در رابطه با قابلیت جذب گردشگران بوده که نشان دهنده استفاده از فرصت ها در جهت رفع ضعف های موجود در منطقه قومس بوده و از این رو پیشنهاداتی در رابطه با استفاده از قابلیت های عرفان اسلامی در جذب گردشگران به منطقه قومس ارائه شده است.

گردشگری خرید از جمله گونه های گردشگری است که به خصوص در الگو فضایی گردشگری شهری در توسعه مقاصد و اقتصاد گردشگری جایگاه با اهمیتی را دارا می باشد. به گونه ای که در جریان گردشگری به خصوص در نواحی شهری مراکز خرید جزو لاینفک اقتصاد گردشگری محسوب می شوند. این گونه از گردشگری در ارتباط تنگاتنگی که با مراکز خرید مدرن دارد یکی از گونه های گردگرشگری در سفرهای چند منظوره به کلانشهر مشهد می باشد که در چارچوب روش تحلیلی و توصیفی در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. در این زمینه با استفاده از مطالعات میدانی و پرسشنامه محقق ساخت با حجم نمونه 300 نفر، عرضه و تقاضای گردشگری خرید مورد بررسی قرار گرفته و در جهت ترسیم الگوی استقرار مراکز خرید به عنوان جاذبه ی اصلی این گونه از گردشگری از مدل مسافت استاندارد و مدل برآورد جذابیت استفاده شده است. نتایج به دست آمده در مقایسه ی تطبیقی با مدل آشورث و تون بریج منتهی به ارائه ی یک مدل از الگوی استقرار مراکز خرید در ارتباط با بخش های تجارت گردشگری (TBD) در کلانشهر مشهد گردیده است. نتایج به دست آمده از این مطالعات ضمن تشریح متن فضایی گردشگری خرید؛ نشان دهنده ی شکل گیری بخش های تجارت گردشگری در سه پراکنش فضایی مراکز خرید در اطراف حرم، غرب مشهد و میدان شریعتی و خیابان احمدآباد می باشد که در ارتباط با راه ها و وسایل دسترسی به ایفای نقش خود در رابطه با گردشگری خرید در کلانشهر مشهد می پردازند، به گونه ای که در چارچوب بخش بندی بازار تقاضای گردشگری در سه گونه زائر سنتی، زائر گردشگری و گردشگری مذهبی به عنوان جاذبه اصلی متن فضایی گردشگری خرید را تولید می کنند.