سوژه-ابژه میان تصویر و کلمه (بررسی غزلی از مولانا در پیوند با گزارش افلاکی از آن، بر پایه ی اسطوره و شمایل نگاری) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
افلاکی در مناقب العارفین ، گزارشی را از غزل «وه چه بی رنگ و بی نشان که منم» می آورد. این روایت، مواجهه ی سه قلمرو ادبیات، نقاشی و گزارش تاریخی را نشان می دهد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی و تحلیلی مبتنی بر نظریه هایی درپیوند با اسطوره شناسی، شمایل نگاری و نقاشی این موضوع را بررسی و تحلیل می کند. هدف پژوهش، ترسیم نسبت این سه قلمرو (ادبیات، نقاشی و گزارش تاریخی) و سرانجام، چگونگی مواجهه و ترکیب گفتمان های شکل گرفته، در تعامل میان گزارش افلاکی و غزل مولوی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در سه قلمرو ادبیات، نقاشی، گزارش تاریخی و تقابل های درون متن و برون متن، ساختار طرد و ترکیب حاکم است: تقابل های برون متن، مبتنی بر دو گفتمان است؛ یکی(گرجی خاتون) که به بازنمایی تصویر و شمایل نگاری باور دارد و دیگری (مولانا)که بازنمایی را ناممکن می داند و نیز تقابل های درون متنی که گذار به وضعیتی متمایز با تقابل ها را نشان می دهند. سرانجام، تقابل های برون متنی با استحاله ی شمایل به کلمه در گفتمان اول و شکل گیری انسان-سخن در گفتمان دوم و در پیوند با آن، تقابل های درون متنی نیز با شکل گیری زبان شطح گونه، به قلمرو مشترک بی زمانِ زبان، وارد می شوند؛ این ترکیب و همسانی، حاصل حذف و طرد تصویر، زمان و سخن(به مثابه ی پوست و جامه برای معنا)است.Object Between Icon and Word: A Study of one of Mawlana's Ghazals in Connection with Aflaki's Report on it, based on Myth and Iconography
In Manaqib al-Arifin , Aflaki narrates a story about Gorji Khatun, a courtier and a disciple of Mawlana (Rumi). Because of travel and her distance from Mawlana, she asks the painter of her time to paint a portrait of Mawlana, to ease the pain of distance by looking at his image. But every time the painter paints a picture of Mawlana, he finds it different from the previous picture. Mawlana wrote the ghazal “How colorless and unmarked I am” in connection with this event. Whenever the connection between literature and painting is discussed in research, it refers to the illustrations of the events of stories. But in this research, literature and painting have a dialectical relationship, along with the subject-object that constantly moves between these two realms, there are two sign systems or two discourses that are in opposition to each other. These events are received from Mawlana and Aflaki's reports, and they show a process that represents two different discourses.
تبلیغات
