گاهان: تداوم سنت دینی ایرانی یا گسست از آن (از منظر ایران شناسان غربی)
آرشیو
چکیده
مطالعات سنت دینی زردشتی یکی از ارکان مهم شناخت ایران باستان است و پاسداشت ریشه ها و پیشینه فکری، فلسفی و فرهنگی ایران در گرو حفظ پیوند با آنهاست. در میان متون دینی زردشتی ، گاهان جایگاه ویژه ای دارد و هسته اصلی این متون به حساب می آید. مطالعات زبان شناختی و تاریخی نشان می دهد متن گاهان ازنظر زبان و محتوا با سایر قسمت های اوستا تفاوت برجسته ای دارد. همین تفاوت موجب شده است بسیاری از محققان حوزه ایران باستان این متن را سخنان خود زردشت بدانند. سؤال اینجاست که در این صورت، پیام زردشت که د ر گاهان بازتاب یافته است، چه نسبتی با سنت جاری در زمان خود دارد؟ آیا پیامی نو است یا در تداوم سنت دینی معاصر خود، همسو با آن قرار می گیرد؟ ایران شناسان پاسخ های متشتتی به این پرسش داده اند. نگارنده در مقاله حاضر کوشیده است با روش تحلیل محتوای کیفی و با بررسی ده نفر از ایران شناسان غربی برجسته که در قرن بیستم آثارشان را نگاشته اند این پاسخ ها را دسته بندی و الگویی منسجم برای آن ترسیم کند. پس از بررسی و دسته بندی آرای متنوع، روشن شد تکثّر نظرات را می توان در دو دسته با مؤلفه های مشخص جای داد: گسست یا پیوست با سنت دینی معاصر زردشت. معیار تشخیص گروه نخست، اعتقاد به نوآوری مفهومی گاهان ، تغییر در نظام اعتقادی و اخلاقی، اثرپذیری آن از شرایط اجتماعی و سیاسی، و گروه دوم، عدم نوآوری، شباهت ساختاری و مفهومی آن با سنت پیشین و توسعه مفاهیم موجود است. شاخص های این دسته بندی به گونه ای است که می تواند بر پژوهش های دیگر درباره گاهان منطبق شود و معیاری برای بازشناسی آنها قرار گیرد.متن
Gahan: Continuity of Iranian Religious Tradition or Break from It (A Study of the Perspectives of Western Iranologists)
Zoroastrian religious tradition is integral to Iranology, preserving Iran's cultural roots. Among Zoroastrian texts, the Gahan holds a unique status, regarded as the core and potentially containing Zoroaster's direct words. Investigating Gahan's connection to the religious tradition of its time is crucial. Linguistic and historical studies reveal differences between the Gahan and other Avesta parts in language and content. This raises the question: Is Zoroaster's message in the Gahan novel or continuous with contemporary religious tradition? This article employs qualitative content analysis to categorize the diverse opinions of ten ۲۰th-century Western Iranologists on this question. Two general traditions emerge: Gahan as a break or continuity in Zoroastrian religious tradition. Distinguishing factors include occasional conceptual innovation, changes in belief systems, influence from socio-political conditions, lack of innovation, structural and conceptual similarity with previous traditions, and development of existing concepts. The resulting categorization informs future Gahan research and serves as a framework for identifying its characteristics.
تبلیغات
