تاثیر بلاک چین در افزایش شفافیت و اعتبار شاخص های علم سنجی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: فناوری بلاک چین به عنوان یک پارادایم نوظهور در عرصه فناوری اطلاعات، پتانسیل تحولی عمیقی در حوزه علم سنجی و ارزیابی علمی دارد. در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر فناوری بلاک چین بر افزایش شفافیت و اعتبار شاخص های علم سنجی پرداخته است. روش: در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل اسنادی و در چارچوب نظریه نظام های اطلاعاتی شفاف، قابلیت های بلاک چین در بهبود فرآیندهای ارزیابی علمی مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته ها: بلاک چین قابلیت ایجاد تحول بنیادین در فرآیندهای ثبت، اعتبارسنجی و ارزیابی دستاوردهای علمی دارد. مهم ترین دستاورد این فناوری، ایجاد زیرساخت غیرمتمرکز و تغییرناپذیر برای مدیریت اطلاعات علمی است. از طریق مکانیزم توافق توزیع شده و رمزنگاری پیشرفته، بلاک چین امکان ثبت دقیق و غیرقابل تغییر اطلاعات علمی را فراهم می کند. این ویژگی منجربه افزایش قابل توجه شفافیت در ثبت و پیگیری فعالیت های پژوهشی می شود و امکان جعل و دستکاری اطلاعات را به حداقل می رساند. در بُعد اعتبارسنجی، بلاک چین سازوکاری نوین برای تضمین صحّت و یکپارچگی داده های علمی ارائه می دهد. سیستم توکنایز کردن دستاوردهای علمی و ثبت غیرمتمرکز استنادها، امکان رهگیری دقیق مسیر تولید علم را میسر می سازد. این رویکرد می تواند به ایجاد سیستم پاداش دهی عادلانه تر برای محققان و کاهش تبعیض در ارزیابی های علمی کمک کند. محدودیت های مقیاس پذیری، هزینه های بالای محاسباتی، مصرف انرژی و پیچیدگی های فنی ازجمله موانع اصلی گسترش این فناوری هستند. نتیجه گیری: فناوری بلاک چین می تواند با ایجاد اکوسیستمی شفاف، عادلانه و غیرمتمرکز، اعتماد به نظام علمی را افزایش داده و زمینه ساز تحولی بنیادین در شیوه های سنّتی علم سنجی باشد. پیشنهاد می شود سیاست گذاران و نهادهای علمی، راهکارهای تدریجی برای یکپارچه سازی این فناوری در نظام ارزیابی علمی را مورد توجه قرار دهند.Blockchain's Impact on Enhancing Scientometric Indices Transparency and Credibility
Purpose: Blockchain technology, as an emerging paradigm in the field of information technology, has the potential to profoundly transform scientometrics and scientific evaluation. This study examines the impact of blockchain technology on enhancing the transparency and credibility of scientometric indicators.
Method: In the present study, we employed the document analysis method within the framework of transparent information systems theory to examine the capabilities of blockchain technology in enhancing scientific evaluation processes.
Findings: Blockchain has the potential to fundamentally transform the processes of recording, validating, and evaluating scientific achievements. The most significant advancement of this technology is the establishment of a decentralized and immutable infrastructure for managing scientific information. Through a distributed consensus mechanism and advanced cryptography, blockchain facilitates the accurate and immutable recording of scientific information. This feature significantly enhances transparency in recording and tracking research activities, while minimizing the potential for forgery and manipulation of information. In terms of validation, blockchain provides a novel mechanism to ensure the accuracy and integrity of scientific data. The system of tokenizing scientific achievements and decentralized registration of citations enables precise tracking of the trajectory of scientific production. This approach can help establish a more equitable reward system for researchers and mitigate discrimination in scientific evaluations. However, scalability limitations, high computational costs, energy consumption, and technical complexity remain significant obstacles to the widespread adoption of this technology.
Conclusion: Blockchain technology has the potential to enhance trust in the scientific community by establishing a transparent, equitable, and decentralized ecosystem. This innovation could lead to a significant transformation in traditional scientometric methods. It is recommended that policymakers and scientific institutions explore incremental approaches to integrating this technology into the scientific evaluation system.
تبلیغات
