فراتحلیل عوامل مرتبط با تغییر ارزش های خانوادگی و نگرش به طلاق و ازدواج در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: ارزش ها و نگرش های مرتبط با خانواده بارزترین نقطه پیوند و تلاقی میان تداوم سنت های فرهنگی نسل های گذشته با پذیرش باورها و ذهنیت های نو در میان نسل های جدید است. تداوم و تغییر در ابعاد گوناگون خانواده و عوامل تعیین کننده آن، در پژوهش های متعددی مورد توجه محققان اجتماعی قرار گرفته است. هدف مطالعه حاضر، مرور سیستماتیک نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه ارزش های خانوادگی و نگرش به طلاق و ازدواج در بین جمعیت زنان و مردان ایرانی است. روش و داده ها: در این مقاله با کمک روش مرور سیستماتیک، تعداد 60 پژوهش مرتبط در بازه زمانی 1384 تا 1402 بررسی شده است. یافته ها: براساس یافته ها، بیشترین عوامل همبسته با ارزش های خانوادگی شامل عوامل جمعیتی، ارزشی-فرهنگی، رسانه ای و اقتصادی بوده اند که در این میان عوامل رسانه ای با اندازه اثر 42/0، بیشترین اثرگذاری را داشته است. همچنین، عوامل مرتبط با نگرش به ازدواج را می توان به عوامل جمعیتی-خانوادگی، ارزشی-فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، فردی-شخصیتی و رسانه ای تقسیم بندی نمود که عوامل ارزشی-فرهنگی با اندازه اثر 33/0، بیشترین مقدار اندازه اثر را نشان می دهد. در نهایت، عوامل مرتبط با نگرش به طلاق را می توان به عوامل جمعیتی، خانوادگی، ارزشی-فرهنگی، فردی-شخصیتی و اجتماعی دسته بندی نمود که عوامل ارزشی-فرهنگی با اندازه اثر 37/0، بیشترین مقدار اثرگذاری را داشته است. بحث و نتیجه گیری: از بین عوامل ذکر شده، نقش عوامل ارزشی-فرهنگی در هر سه حوزه پررنگ بوده و حاکی از آن است که تغییرات صورت گرفته در حوزه خانواده ایرانی تأثیر بسیاری از تحولات ارزشی افراد و به خصوص نسل جوان تر گرفته و نقش رسانه ها نیز تسهیل کننده این روند بوده است. پیام اصلی: مرور سیستماتیک پژوهش ها نشان دهنده آن است که تغییرات در ارزش های خانوادگی، نگرش به طلاق و ازدواج در ایران، امری چندبعدی و پیچیده بوده است. اگرچه شبکه ای از علل مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فردی در این تغییرات اثرگذار بوده است، اما نقش علل فرهنگی در وقوع این تغییرات پررنگ تر بوده است.Change in Marriage and Divorce Attitudes and Family Values in Iran: A Meta-Analysis of Key Factors
Background and Aim: Values and attitudes related to family are the most obvious point of connection and intersection between the continuity of cultural traditions of past generations and the acceptance of new beliefs and mental patterns among new generations. Continuity and change in various dimensions of the family and its determinants have been the focus of numerous social researches. The present study aims to quantitatively synthesize the results of research conducted on family values and attitudes towards divorce and marriage among the Iranian women and men. Data and Method: Using a systematic review approach, 60 studies in this field were analyzed for the period 2005-2024. Findings: According to the findings, demographic, cultural, media, and economic factors play a significant role in shaping family values, with media factors showing the highest effect size of 0.42. Similarly, attitudes towards marriage are influenced by demographic-family, cultural, economic, social, individual-personality, and media factors, with cultural factors having the highest effect size of 0.33. Finally, attitudes towards divorce are shaped by demographic, family, cultural, individual-personality, and social factors, with cultural factors having the highest effect size of 0.37. Conclusion: Cultural factors play a prominent role across all three domains, indicating that changes in Iranian families are significantly influenced by shifts in individual values, especially among the younger generation, with media also facilitating this process. Key Message: A systematic review of research indicates that changes in family values, attitudes towards divorce, and marriage in Iran are complex and multidimensional. While various economic, social, cultural, and individual causes have contributed to these changes, cultural causes have played a more prominent role.
تبلیغات
