شناسایی و مدل سازی چالش های هم رقابتی در زنجیره تأمین بهداشت و درمان: رویکرد مدل سازی ساختاری-تفسیری فراگیر فازی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: زنجیره تأمین بهداشت و درمان ایران با کمبود منابع و تخصص روبرو است.یکی از مهم ترین رویکردهای استراتژیک برای غلبه بر این وضعیت استفاده از همکاری بین رقبا (هم رقابتی) است.پیاده سازی این رویکرد،با چالش های متعددی همراه بوده که تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی این چالش ها و مدل سازی آن سعی در پوشش این خلأ تحقیقاتی دارد. روش: رویکرد این پژوهش آمیخته (کیفی-کمی) است.در گام اول (کیفی)،از روش و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان زنجیره تأمین سلامت به منظور شناسایی این چالش ها استفاده شد. شیوه نمونه گیری قضاوتی و گلوله برفی و حجم آن 14 نفر است. در گام دوم (کمی) از پرسشنامه محقق ساخته از چالش های گام اول، مبتنی بر روش مدل سازی ساختاری تفسیری فراگیر فازی استفاده شد. جامعه آماری و شیوه نمونه گیری مشابه مرحله قبل، حجم نمونه 15 نفر بود. یافته ها: در مرحله اول پژوهش،48 چالش شناسایی گردید. این چالش ها در قالب 12 دسته اصلی «شرایط سیاسی و اقتصادی»، «الگوی ارائه خدمات در رقیب»، «چالش های فرادستی»، «نگرش مدیران»، «فرصت طلبی رقیب»، «چالش های حقوقی»، «چالش های برنامه ریزی و اجرا»، «چالش های دانشی»، «چالش های عدم توازن»، «چالش های نظارتی»، «چالش های کمبود منابع» و «چالش های اطلاعاتی» گروه بندی شدند.نتایج مرحله دوم پژوهش یا مدل سازی چالش ها نشان داد به ترتیب «چالش های فرادستی» و «نگرش مدیران»بنیادی ترین چالش ها هستند و در سطح بعدی «چالش های برنامه ریزی و اجرا» و «چالش های دانشی» قرار دارند. نتیجه گیری:به منظور غلبه بر چالش ها لازم است در انتخاب شریک به منظور هم رقابتی دقت نظر به عمل آید.همچنین شایسته سالاری در انتصابات، وجود مشاوران حقوقی و اقتصادی در وزارت بهداشت و به کارگیری نظارت شخص ثالث توصیه می شود.Identifying and Modeling Coopetition Challenges in The Healthcare Supply Chain: A Fuzzy Total Structural-Interpretive Modeling Approach
Background: The healthcare supply chain in Iran faces significant challenges due to resource shortages and a lack of expertise. One of the most critical strategic approaches to overcoming these issues is collaboration among competitors (coopetition). However, implementing this approach has been accompanied by numerous challenges that have not yet been systematically examined.This study aims to address this research gap by identifying and modeling these challenges. Methodology: The research employs a mixed-methods approach (qualitative-quantitative). In the first phase (qualitative), semi-structured interviews with experts in the healthcare supply chain were conducted to identify the challenges.The sampling methods were purposive and snowball, involving 14 participants. In the second phase (quantitative), a researcher-developed questionnaire based on the challenges identified in the first phase was utilized, employing the Fuzzy Total Interpretive Structural Modeling (Fuzzy-TISM) method. The statistical population and sampling method were consistent with the first phase, involving15 participants. Results: In the qualitative phase, 48 challenges were identified and grouped into 12 main categories:“political and economic conditions,”“service delivery patterns in competitors,”“macro-level challenges,”“managerial attitudes,” “opportunistic behavior of competitors,”“legal challenges,” “planning and implementation challenges,”“knowledge-related challenges,” “imbalances,” “regulatory challenges,” “resource shortages,” and “informational challenges.”.The results of the quantitative phase, which focused on modeling these challenges, revealed that “macro-level challenges” and “managerial attitudes” were the most fundamental challenges, followed by“planning and implementation challenges” and “knowledge-related challenges.” Conclusion:To overcome these challenges, careful partner selection for coopetition is essential.Additionally, implementing meritocracy in appointments, employing legal and economic advisors within the Ministry of Health, and utilizing third-party oversight mechanisms are strongly recommended.
تبلیغات
