سطح بندی استان های ایران بر مبنای سهم آن ها در تولید ناخالص داخلی منطقه (GDPR) با روش CoCoSo (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تولید ناخالص داخلی (GDP) به عنوان شاخصی مؤثر برای اندازه گیری چگونگی عملکرد بازار و رشد اقتصادی در یک کشور مطرح بوده و می تواند بیانگر میزان رفاه اقتصادی و اجتماعی آن جامعه باشد. درصورتی که دیگر عوامل مؤثر بر رفاه ثابت باقی بماند، با افزایش میزان تولید ناخالص داخلی انتظار بر این است که میزان رفاه نیز افزایش یابد. به این ترتیب افزایش تولید ناخالص داخلی به عنوان یکی از هدف های مهم در سیاست گذاری کشورها مطرح خواهد بود. هدف از پژوهش حاضر تحلیل سهم GDP استان های کشور از تولید ناخالص داخلی است. برای انجام تحلیل از مدل های CoCoSo و CRITIC استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در استراتژی اول (Ka) استان تهران با امتیاز (0.047)، استان خوزستان با امتیاز (0.041) و استان خراسان رضوی با امتیاز (0.040) بهترین رتبه را در این استراتژی به خودشان اختصاص داده اند. در استراتژی دوم (Kb) استان تهران با امتیاز (136.86)، استان خوزستان با امتیاز (59.97) و استان خراسان رضوی با امتیاز (43.24) بهترین رتبه را به خودشان اختصاص داده اند. در استراتژی سوم (Kc) نیز استان تهران با امتیاز (1)، استان خوزستان با امتیاز (0.874) و خراسان رضوی با امتیاز (0.840) بهترین رتبه را به خودشان اختصاص دادند. در شاخص های موردبررسی 19 استان در وضعیت متوسط و بسیار پایین قرار دارند. همچنین براساس نتایج مستخرج از آزمون همبستگی، با افزایش خالص مهاجرت و تراکم جمعیت، تولید ناخالص داخلی در استان های مورد مطالعه افزایش می یابد. به این ترتیب برنامه ریزان منطقه ای می بایست به منظور بهبود وضعیت تولید ناخالص داخلی در استان هایی که رتبه بسیار پایینی دارند، الگویی متناسب با ظرفیت های بالقوه آن ها را مدنظر قرار دهند که نتیجه آن توسعه متوازن و پایدار و بهره برداری از پتانسیل ها و منابع در تمام استان ها می باشد.Classification of Iran's Provinces in Terms of Their Share of Gross Domestic Product in Region (GDPR) Using CoCoSo Method
The Gross Domestic Product (GDP) is widely recognized as an effective criterion for measuring a country's market situation and economic growth, mirroring the economic and social welfare of a society. Should other welfare factors remain constant, GDP growth is generally expected to improve the overall welfare of people. Consequently, GPD growth is treated as one of the main objectives in the policies of countries. This study aims to explore the share of Iran’s provinces from the GDP using the CoCoSo and CRITIC models. The findings suggest that Tehran, Khuzestan, and Khorasan Razavi province are ranked high in the first strategy (Ka) with scores of 0.047, 0.041, and 0.040, respectively. In the second strategy (Kb), Tehran, Khuzestan, and Khorasan Razavi provinces also ranked high with scores of 136.86, 59.97, and 43.24, respectively. With regard to the third strategy (Kc), Tehran, Khuzestan, and Khorasan Razavi provinces with scores of 1, 0.874, and 0.840, respectively, gained the highest ranking. Accordingly, 19 provinces exhibited moderate to low performance in terms of studied indices. According to the results of the correlation test, with growing migration and population density, GDP increases in the provinces under study. Thus, to improve the GDP situation in provinces with very low rankings, regional planners need to consider a model that is commensurate with their potential capacities and can result in balanced and sustainable development and exploitation of potentials and resources in all provinces.
تبلیغات
