الگوی رفتاری فطانت (هوشیاری) و تغافل (چشم پوشی) در سبک زندگی اجتماعی (مقاله پژوهشی حوزه)

چکیده

طراحی الگو برای تحقق عملیِ تئوری ها که خود در قالب پارادایم ها شکل می گیرند، بخشی از سبک زندگی است. انگاره الگوی رفتاری «بناء التعایش علی الفطنه و التغافل» که قابلیت قاعده فقهی شدن را نیز دارد و در این نوشتار طبق روش متداول بزرگان بنا نهاده شده است کوششی در این راستا است. این انگاره به استناد روایاتی معتبر و صریح و به پشتوانه مؤیدات فراوان که در برابر مدلول آن دلالت تنبیهی دارند، بر پیش فرض تعامل دوسویه فقه و سبک زندگی استوار است. الگوی مورد نظر، بیانگر وجوه مهمی از سبک زندگی است. مدعا این است که این الگو، مقوم سبک زندگی اسلامی در بعد اجتماعی است و بخش قابل توجهی از هم زیستی در سطوح مختلف، جز به تغافل درباره برخی امور و البته هوشیاری در پاره ای امور دیگر حاصل نمی شود. این جُستار، این الگو را طراحی کرده و به این نتیجه رسیده است که موضوع این الگو به اعتبار غرض، صلاح تعایش و تعاشر و به اعتبار طریق وصول این غایت، تغافل و فطنه است. عمق تعاشر نیز در سه بعد انسانی، اهل کتاب و مذهبی دیده شده است. این الگو با آموزه های دینی دیگر که گاه خود نیز الگوهایی قابل توجه در ذیل سبک زندگی هستند همچون ارشاد جاهل، امر به معروف و نهی از منکر، اصل دعوت، جهاد ابتدایی، نجاست کفار، هیچ گونه تعارض یا تزاحم واقعی ندارد. نوع تحقیق، بنیادی و روش آن توصیفی تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای است.