آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۰۲

چکیده

متن

ایران، ش 3199، 1/5/84
پروفسور علی امین مزروعی از متفکران آفریقایی مقیم آمریکاست که دانش آموخته فلسفه و علوم سیاسی از دانشگاه‏های آمریکا و انگلیس است. ایشان طی مصاحبه‏ای با ماهنامه تخصصی «اخبار ادیان» مطالب قابل تأملی را مطرح نموده که روزنامه ایران نیز این مصاحبه را منتشر کرده است.
ایشان درباره اسلام سیاسی گفته است: اسلام از جهات گوناگون سیاسی‏ترین دین از ادیان بزرگ جهان است. پاسخ اسلام به چالش‏های سیاسی و آمادگی آن برای دفاع از خود در مقابل چالش‏های نظری سیاسی همه حاکی از این واقعیت است. گرچه عناصری از مسیحیت هم ظرفیت سیاسی شدن دارد و یا یهودیان، صهیونیسم را پدید آوردند؛ اما اسلام تقریبا از همان آغاز رهبری داشته، که صرفا یک رهبر دینی نبود، رهبری بود که دولت تشکیل داد که تقریبا اولین دولت در عربستان بود.
ایشان درباره این مسئله که آیا سیاسی شدن یا سیاسی کردن اسلام، به تضعیف دین‏داری، اخلاق و معنویت در جوامع اسلامی و میان مسلمانان منجر نمی‏شود گفته است: من این را قبول ندارم. سیاست می‏تواند غلط باشد، بد عمل کند اما در سوی دیگر می‏تواند سازنده، مشروع، مدافع با اخلاقی باشد. من سیاست را مطلقا و به صورت گریزناپذیر زشت و نادرست و ناپاک نمی‏دانم. ایشان همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا اسلام سیاسی فاقد اخلاق و معنویت است؟ گفته است: من معتقد نیستم که اسلام سیاسی مستلزم فقدان معنویت و اخلاق است. شما اسلام غیرسیاسی را نیز می‏توانید فاقد اخلاق و معنویت ببینید و بالعکس. بنابراین قلمرو اخلاقی و قلمرو سیاسی دو چیز جدا از هم‏اند.
ایشان اسلام سیاسی را به دو قسم «اسلام سیاسی دفاعی» و «اسلام سیاسی اصلاح‏طلب» تقسیم کردند و معتقدند انقلاب اسلامی ایران یک نوع انقلاب تدافعی بود. آقای مزروعی در پاسخ به این سؤال که بر اساس چه شاخص‏هایی اسلام سیاسی را به دو گونه اسلام سیاسی تدافعی و اسلام سیاسی اصلاح‏طلب تفکیک کرده است؟ گفته است: اسلام سیاسی تدافعی علیه خیانت‏های حاکمان داخلی مسلمان و علیه تجاوزها و دخالت‏های نابه‏جا و خرابکارانه و خصومت‏های خارجی است و به نهضت‏های بزرگ سیاسی و گاه نظامی برای دفاع از اسلام منتهی می‏شود. اما اسلام سیاسی اصلاح‏طلب هنوز مورد توجه واقع نشده است و حرکتی حاشیه‏ای به نظر می‏رسد آنان که خواهان اصلاحات اسلامی و تغییرات عمده در تفسیر متون مقدس‏اند معتقدند که اسلام باید یک بار دیگر بخشی پیشتاز و پرچمدار در جهان علمی و تکنولوژیک باشد نه آب راکد و بنای دانش و علم.

تبلیغات