جهانگردی و هتلداری
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
1834 لرد هنری بروگام غارهایی را در جنوب فرانسه کشف کرد.
1841 توماس کوک نخستین تور خود را برگزار کرد.
1889 گشایش هتل ساوی در لندن
دهه 1890 هنری لان شروع به توسعه صنعت اسکی در سوییس کرد.
1919 کنراد هیلتون نخستین هتل را در سیسکو واقع در تگزاس خرید.
1927 جی. ویلارد ماریوت نخستین مرکز تهیه غذا را افتتاح نمود.
1952 نخستین هتل هالیدی این در ممفیس شروع به کار کرد.
1975 سازمان جهانی جهانگردی وابسته به سازمان ملل متحد در مادرید ایجاد شد.
1997 کمیسیون انحصارها و ادغام‌ها «رقابتی بودن» این صنعت را تایید کرد.
1999 کمیسیون اروپا اکتساب فرست چویس توسط ایرتورز را ممنوع کرد.
2001 رکود شدید سفرهای بین‌المللی و گردشگری در پی حوادث 11 سپتامبر در ایالات متحده و بهبود کند شرایط این صنعت در طول سال 2002 به وقوع پیوست.
2002 جنگ شدید دو شرکت بزرگ گردشگری جهان یعنی شرکت کارنیوال و رویال کاراییب برای تصاحب شرکت گردشگری ملکه انگلستان صورت گرفت.
جهانگردی یکی از بزرگ‌ترین و سریع‌ترین صنایع رو به رشد جهان است که درآمد آن در سال 2000 به 476 میلیارد دلار رسید. این صنعت پس از جنگ جهانی دوم به سرعت رشد کرد و رشد سفرهای ارزان هوایی در دهه‌های 1960 و 1970 کمک شایانی به این صنعت کرد.
طی 50 سال گذشته، درآمد سفرهای بین‌المللی هر ساله رو به افزایش بوده است. حتی کشمکش‌هایی همچون جنگ خلیج فارس در سال 1991، بحران‌های اقتصادی و بلایای اکولوژیکی همچون انفجار نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل نتوانسته خللی به این روند وارد کند. البته، ترکیبی از حملات تروریستی در ایالات متحده در 11 سپتامبر سال 2001 و رکود اقتصاد جهانی، تهدیدی علیه رشد این صنعت در سال 2002 بوده است.
اگرچه سفر برای تفریح کردن به دوران قدیم بازمی‌گردد اما ریشه‌های گردشگری نوین به دوران سفرهای بزرگ مربوط می‌شود که اروپاییان برای آشنایی بیشتر با یونان و ایتالیا به عنوان زادگاه تمدن اروپایی انجام می‌دادند. در حالی که این سفرها به ثروتمندان و اشراف‌زادگان محدود بودند، بازار انبوه صنعت گردشگری در قرن نوزدهم شروع شد. توماس کوک که بانی سفرهای تعطیلی در ایام تعطیل بود، سفرهای مختلفی به انگلستان انجام داد و هنوز هم بسیاری از مسیرها متعلق به او هستند.
توسعه صنعت گردشگری در همه کشورها از الگویی یکسان تبعیت کرده است. مردم برای تفریح دست به سفر در داخل کشور خود می‌زنند، سپس به کشورهای همسایه می‌روند و در نهایت به سراغ نقاط دوردست می‌روند. این الگویی است که می‌توان در هر منطقه‌ای شاهد آن بود. بالغ بر 80 درصد مسافرت‌ها درون منطقه‌ای هستند و سفرهای دوردست تنها 20 درصد از کل سفرها را تشکیل می‌دهند هر چند که این بخش از سریع‌ترین رشد برخوردار است. افزایش مستمر درآمد، این توقع را ایجاد کرده که صنعت جهانگردی نیز به رشد خود ادامه دهد.
توسعه صنعت هتلداری در آمریکای شمالی با رشد مسافرت‌های هوایی و زمینی همراه بود و از اینرو ضمن افتتاح متل‌ها در کنار جاده‌ها، برخی خطوط هوایی همچون پان آمریکا و TWA هم هتل‌هایی را در مسیرهای بین‌المللی خود ایجاد کردند. در اروپا، این صنعت عمدتاً بر مسافرت‌های خانوادگی در زمان تعطیلات و همچنین سفر مدیران میانی فعال در عرصه‌های کسب و کار بوده است. بسیاری از هتل‌ها هنوز هم به صورت خانوادگی اداره می‌شوند و بر خلاف آمریکا که بیش از 75 درصد هتل‌ها جزیی از یک زنجیره بزرگ هستند، کمتر از 20 درصد هتل‌های اروپایی متعلق به چنین زنجیره‌های معروفی می‌باشند.
آسیا مرکز هتل‌های کوچک است و حتی بزرگ‌ترین هتل‌های این قاره به لحاظ استانداردهای بین‌المللی همچنان کوچک می‌باشند. این هتل‌ها عبارتند از مجموعه هتل‌های پرنس ، گروه هتل‌های توکیو و هتل بین‌المللی نیکو در ژاچن؛ هتل‌هایی همچون شانگری – لا و ماندارین اورینتال در هنگ‌کنگ.
شرکت‌ها
بزرگ‌ترین بازار تورهای مسافرتی، متعلق به اروپا است. تا شش سال پیش، بزرگ‌ترین شرکت‌های توریستی در انگلستان، آلمان و کشورهای اسکاندیناوی مستقر بودند اما هم‌اکنون این صنعت تحت سیطره شرکت‌های آلمانی است. پرسواگ که قبلاً یک شرکت صنعتی بود و شرکت گردشگری C&N – که در سال 2001 به توماس کوک تغییر نام داد – بزرگ‌ترین شرکت‌های این حوزه هستند.
ساختار این صنعت در آلمان و انگلستان مبتنی بر ادغام‌های عمودی است یعنی مالکیت داخلی عناصر اصلی زنجیره عرضه. این عناصر اصلی عبارتند از گردانندگان تورها، آژانس‌های مسافرتی، خطوط هوایی و هتل‌ها در مقاصد اقامتی.
این ساختار همواره شکایت گردانندگان و آژانس‌های مسافرتی کوچک را به دلیل رویه‌های ناعادلانه غول‌های بزرگ این صنعت در پی داشته است. در انگلستان، این موضوع در سال 1997 به کمیسیون انحصارها و ادغام‌ها ارجاع شد و این کمیسیون ضمن تایید رقابتی بودن این صنعت، تغییراتی جزیی در ساختار این صنعت همچون ممنوعیت ارایه تخفیف در زمان تعطیلات در قبال بیمه اجباری مسافرت‌های داخلی را توصیه کرد.
دو سال بعد یعنی در سال 1999، کمیسیون اروپا اکتساب شرکت فرست چویس رقیب کوچک‌تر ایرتورز که در آن زمان دومین شرکت بزرگ انگلیسی در این صنعت بود را ممنوع ساخت. چهار شرکت برتر – تامسون تراول ، ایرتورز، توماس کوک و فرست چویس – حدود 60 درصد از بازار را در کنترل خود داشتند و کمیسیون اروپا استدلال می‌کرد که کاهش تعداد گردانندگان بزرگ از چهار به سه، می‌تواند رویه‌هایی غیر رقابتی را در پی داشته باشد.
حاشیه سود، پایین و تنها 3 درصد بود. این صنعت به لحاظ مالی وابستگی شدیدی به فصل تابستان دارد و حدود 75 درصد سود خود را در این فصل به دست می‌آورد. بر خلاف بسیاری دیگر از صنایع، نمی‌توان سلامت مالی گردانندگان تورها را بر اساس سطح فروش سنجید. کلیدی سودآوری آنها، توازن میان عرضه و تقاضا در دوران تعطیلات سالانه است.
در سال‌هایی که عرضه از تقاضا فراتر می‌رود، این صنعت باید تخفیف‌هایی را ارایه دهد تا از شر صندلی‌های خالی در آخرین لحظه، رها شود که این امر می‌تواند ضررآفرین باشد. با کاهش میزان فروش، این صنعت می‌تواند قیمت‌های بالاتری ارایه کند و به سود خود نیز کمک کند.
صنعت هتلداری یکی از صنایعی است که آمریکا در آن برتری دارد. از ده گروه برتر هتلداری جهان، هشت گروه در ایالات متحده مستقر هستند.
گردانندگان هتل‌ها می‌توانند مالک مستغلات خود باشند، از جانب یک مالک و با دریافت حق‌الزحمه هتل‌ها را اداره کنند یا فرانشیز از آنها بگیرند. بسیاری از آنها دارای ترکیبی از هر سه روش هستند.
میزان ادغام‌ها در سطح بازارهای داخلی رو به رشد است. انتظار می‌رود ادغام‌های فرا مرزی نیز رشد کنند و نیازهای مسافرانی که می‌خواهند با ممالک ناشناخته آشنا شوند و به امکاناتی همچون دستگاه‌های دورنگار یا اینترنت دسترسی داشته باشند را نیز مرتفع سازند. برخی از بزرگ‌ترین معاملات انجام شده در سال‌های اخیر عبارتند از خرید گروه هتل‌های سایسون در ژاپن به ارزش 8/1 میلیارد پوند (5/2 میلیارد دلار) در سال 1998؛ اکتساب رد روف آمریکا توسط آکور به ارزش 700 میلیون پوند (1 میلیارد دلار) و اکتساب گروه هیلتون توسط گروه هتل‌های اسکاندیک سوئد در سال 2001 به ارزش 612 میلیون پوند (870 میلیون دلار).
صنعت هتلداری از مشکلات عملیاتی و اجرایی زیادی برخوردار است. هزینه‌های ثابت آن بالا هستند اما سود آن در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد. البته وقتی تقاضا ضعیف است، هزینه‌ها را می‌توان به میزان اندکی کاهش داد که این امر جلوگیری از ضرر و آسیب را دشوار می‌سازد.
بازارها
چهار کشور که بیشترین درآمد را از صنعت گردشگری دارند عبارتند از ایالات متحده، آلمان، ژاپن و انگلستان که حدود 40 درصد از سفرهای بین‌المللی را در اختیار دارند. در اروپا، آلمان دارای بزرگ‌ترین بازار است و انگلستان و کشورهای اسکاندیناوی پس از آن قرار دارند.
شرکت‌های فعال در زمان تعطیلات، به صورت داخلی عمل می‌نمایند. بزرگ‌ترین مقصد برای گردشگران شمال اروپا، اسپانیا است. ایالات متحده دومین مقصد برتر برای مسافران انگلیسی و پرطرفدارترین شهر آمریکا نیز فلوریدا است. محبوبیت مقاصد جنوب یا شرق اروپا همچون ترکیه، مصر، تونس و مراکش متغیر بوده و عمدتاً به رخدادهای سیاسی این مناطق وابسته است. در سالیان اخیر، سفرهای طولانی به مناطق دوردست از بیشترین رشد برخوردار بوده که در این میان، سفر به کشورهای حوزه دریای کاراییب در راس قرار دارند.
گردانندگان تورهای اروپایی تلاش کرده‌اند تا به بازارهایی جدید وارد شوند و این کار را عمدتاً از طریق اکتسابهایشان انجام داده‌اند تا میزان وابستگی به بازار داخلی را کاهش داده و به افزایش درآمد سالانه خود کمک کنند. لذا ایرتورز و فرست چویس هر دو در کانادا فعال هستند زیرا مردم ترجیح می‌دهند تعطیلات زمستانی خود را در این کشور بگذرانند. توماس کوک به دنبال فعالیت در خارج از اروپا است و به همین دلیل به سراغ کوبا و هندوستان رفته است.
ایرتورز دفتری جدید را در ایالات متحده تاسیس کرده اما تاکنون در دستیابی به سود از این دفتر شکست خورده است. ماهیت تعطیلات در ایالات متحده، اساساً با انگلستان فرق دارد که در آن این صنعت عمدتاً هوایی است. دو هفته تعطیلات در آمریکا به مراتب کمتر از پنج یا شش هفته در اروپا است که این امر شانس فروش خدمات به یک مشتری به میزان دو یا سه بار در سال را کاهش می‌دهد.
در صنعت هتلداری، بیشتر تقاضا داخلی است و گاهی اوقات تا 85 درصد اطاق‌های فروخته شده در هر شب را تشکیل می‌دهد. البته در هتل‌های 5 ستاره شهرهای بزرگ و بین‌المللی همچون نیویورک، لندن و پاریس، بازدیدکنندگان خارجی تا 75 درصد اطاق‌ها را اشغال می‌نمایند.
اطاق‌های هتل‌ها در اروپا بیشتر از هر منطقه دیگری است و این منطقه بیش از 40 درصد کل ظرفیت جهان را در اختیار دارد حال آن که این رقم برای آمریکای شمالی 30 درصد و برای منطقه آسیا – اقیانوسیه 16 درصد است. این امر بدان معنا است که بخش هتلداری آسیا – اقیانوسیه، تنها نیمی از حجم آمریکای شمالی را در اختیار دارد اما با سرعت بیشتری در حال رشد است.
فن‌آوری
فن‌آوری به کار گرفته شده برای فروش اطاق به شکلی تعجب‌برانگیز ساده است و به همین دلیل این صنعت درصدد تغییر آن است. در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری‌هایی در خصوص تجارت الکترونیک و ایجاد سایت‌های الکترونیکی رزرو اطاق انجام شده‌اند اما فن‌آوری مورد نیاز برای مدیریت ارتباط با مشتریان هنوز هم نسبتاً ضعیف است.
اگرچه رزروها خودکار شده‌اند اما اطلاعات کافی درباره مشتریان اخذ نمی‌شوند. برخی از شرکت‌های بزرگ قادر هستند تا مشتریانشان را شناسایی کنند یا اطلاعاتی دارند که نشان می‌دهند یک فرد در چه تعداد از ایام تعطیل اطاق گرفته یا چه قدر پول به این شرکت پرداخته است. این حوزه‌ای است که این صنعت قصد دارد سرمایه‌گذاری بیشتری در قبال آن انجام دهد.
صنعت هتلداری در این حوزه پیشرفته‌تر از دیگر بخش‌ها است اما حتی در اینجا نیز هتل‌های یک زنجیره، الزاماً به یک سیستم خاص و منفرد، متصل نیستند. مجهزترین هتل‌ها می‌توانند به هنگام روزرو اطاق، با مشتریان خود تماس بگیرند. طرح‌های حفظ وفاداری مشتریان به هتل‌ها نیز ایجاد شده و به یک منبع مهم گردآوری اطلاعات تبدیل شده است.
طی پنج سال گذشته، صنعت هتلداری کار خود را بر ایجاد فن‌آوری‌هایی متمرکز ساخته که امکان استفاده از از روش‌های مفید مدیریتی صنعت هواپیمایی در صنعت هتلداری را فراهم می‌آورند. این امر بدان معنا است که یک اطاق می‌تواند بسته به زمان تقاضا، از قیمت‌های متفاوتی برخوردار باشد. بسیاری از هتل‌ها مدعی شده‌اند که به کمک استفاده از این روش، توانسته‌اند حاشیه سود خود را بالا ببرند.
محصولات نوین
برگزارکنندگان تورها میزان خدمات خود در زمان تعطیلات را افزایش داده‌اند تا به افرادی دست یابند که معمولاً به چنین خدماتی در زمان تعطیلات فکر نمی‌کنند. اگرچه فعالیت برگزارکنندگان تورهای مسافرتی در اروپا، عمدتاً در مناطق ساحلی متمرکز است اما آنها امکانات منحصر به فرد دیگری را نیز در دیگر تعطیلات خاص ارایه می‌دهند مانند اسکی، بازدید از شهرها، کشتی‌های تفریحی و ماجراجویی.
سفرهای مستقل نیز در سال‌های اخیر افزایش یافته و در نتیجه برگزارکنندگان تورها را بر آن داشته تا با دریافت هزینه‌ای اضافی، خدماتی همچون رزور بلیط هواپیما، رزرو اطاق و تعیین بهترین زمان مسافرت را برای مشتریان انجام دهند.
تمرکز صنعت هتلداری بر طراحی اطاق‌هایی است که مسافران فعال در عرصه کسب و کار، هم در آنها احساس راحتی می‌کنند و هم به تجهیزاتی همچون مودم دسترسی دارند.
در سال‌های اخیر، طراحان هتل‌ها، چالش‌های بیشتری را پیش روی هتلداران قرار داده‌اند. طراحان هتل‌ها، از طریق خدمات الکترونیکی به بازاری آماده دست یافته‌اند و توانسته‌اند به اندازه صنایع فیلم یا موسیقی به محبوبیت برسند. موفقیت آنها به گونه‌ای است که استاروود ، مالک هتل‌های زنجیره‌ای شرایتون و وستین نام تجاری W را برای خود در این حوزه انتخاب کرده و به گروه‌های بزرگی از هتل‌ها که خودشان قادر به انجام این کار نیستند، خدمات ارایه می‌نماید.
اشتغال
این صنایع، به مثابه کارفرمایانی بزرگ به حساب می‌آیند که باعث اشتغال 207 میلیون نفر یا 8 درصد از کل اشتغال جهان شده‌اند. شورای جهانی گردشگری و جهانگردی که یک گروه خصوصی در این صنعت است، برآورد کرده که تا سال 2010، گردشگری و جهانگردی باعث اشتغال 260 میلیون نفر شده و 9 درصد از کل اشتغال در جهان را به خود اختصاص دهد.
برای کارفرمایان، این صنعتی ارزشمند است که برای هر نوع شرایط فرهنگی و تحصیلی مناسب است. البته، گردش کارکنان در این صنعت بسیار زیاد است و در نتیجه این صنعت به طرح‌های شغلی مدون، پرداخت‌های بهتر و افزایش بیشتر کارکنان نیاز دارد.
تاثیر اینترنت
گردشگری و اینترنت به مثابه دو شریک، همکاری بسیار خوبی با هم دارند. اینترنت به مشتریان امکان می‌دهد تا بهتر از هر بروشوری در مورد مقاصد مد نظر خود مطالعه کنند و شرکت‌های مسافرتی را نیز قادر می‌سازد تا به اطلاعات بهتری دست یابند و فرآیند رزروهای خود را با هزینه کمتری انجام دهند.
فروش اینترنتی، 15 درصد از کل رزروهای جهانگردی و گردشگری را تشکیل می‌دهد و سازمان جهانی جهانگردی پیش بینی کرده که این رقم تا پنج سال آینده به 25 درصد برسد. اگرچه آمریکای شمالی بالاترین نسبت رزروهای الکترونیکی را در اختیار دارد اما تا سال 2003، منطقه آسیا – اقیانوسیه از آن پیشی خواهد گرفت.
رزروهای الکترونیکی برای سفرهای هوایی بیشتر از رزرو اطاق در هتل‌ها هستند. برخی خطوط هوایی تنها خدمات را از طریق تلفن یا سایت‌های الکترونیکی می‌فروشند و در نتیجه دست آژانس‌های مسافرتی را به طور کامل قطع می‌کنند. با توجه به این که اینترنت امکان تماس مستقیم مشتریان با هتلداران یا برگزارکنندگان تورهای مسافرتی را فراهم می‌آورد، آژانس‌های مسافرتی به شدت تهدید می‌شوند. معهذا، نوع جدیدی از آژانس‌های مسافرتی الکترونیکی ظهور کرده و گروه‌های بزرگ مسافرتی نیز به سراغ خدمات الکترونیکی رفته‌اند. به طور کلی، آژانس‌های مسافرتی مجبور هستند تا برای بقای خود خدماتی با ارزش افزوده مناسب ارایه دهند یا دست به بازاریابی کلان بزنند.
رشد سفرهای الکترونیکی آن قدر سریع است که طی سه سال آینده، نیمی از خدمات تجارت الکترونیکی به این حوزه اختصاص خواهد یافت. چالش عمده برای شرکت‌های کوچک و متوسط آن است که خود را هم‌تراز با این سرمایه‌گذاری‌ها حفظ کنند و از پس پیشرفت‌های سریع اینترنتی برآیند.
برای اطلاعات بیشتر
فهرست‌های راهنما
صنعت هتلداری اروپا: مرکز تحقیقات بین‌المللی گردشگری در لندن.
صنعت هتلداری بین‌المللی: مرکز اطلاعات گردشگری و سیاحتی در لندن
مجلات
مجله هتلداری، www.hotelsmag.com
وب سایت‌ها
www.euromonitor.com مؤسسه بین‌المللی یورومونتیور
www.world-tourism.org سازمان جهانی جهانگردی
www.wttc.org شورای جهانی گردشگری و جهانگردی
نمودارها
شرکت‌های برتر هتلداری بر اساس تعداد هتل‌ها، 1999
شرکت‌های برتر هتلداری بر اساس تعداد اطاق‌ها، 1999
کشورهایی که بیشترین مبلغ را صرف گردشگری می‌کنند، 2000 (میلیون دلار)
کشورهایی که بیشترین جهانگردان بین‌المللی را می‌پذیرند، 2000 (میلیون دلار)
سهام میزان پذیرش گردشگران بین‌المللی، 2000 (درصد)
بیشترین درآمد حاصل از گردشگری، 2000 (میلیارد دلار)
بیشترین درآمد حاصل از گردشگری، 2000 (درصد جهانی)
1841 توماس کوک نخستین تور خود را برگزار کرد.
1889 گشایش هتل ساوی در لندن
دهه 1890 هنری لان شروع به توسعه صنعت اسکی در سوییس کرد.
1919 کنراد هیلتون نخستین هتل را در سیسکو واقع در تگزاس خرید.
1927 جی. ویلارد ماریوت نخستین مرکز تهیه غذا را افتتاح نمود.
1952 نخستین هتل هالیدی این در ممفیس شروع به کار کرد.
1975 سازمان جهانی جهانگردی وابسته به سازمان ملل متحد در مادرید ایجاد شد.
1997 کمیسیون انحصارها و ادغام‌ها «رقابتی بودن» این صنعت را تایید کرد.
1999 کمیسیون اروپا اکتساب فرست چویس توسط ایرتورز را ممنوع کرد.
2001 رکود شدید سفرهای بین‌المللی و گردشگری در پی حوادث 11 سپتامبر در ایالات متحده و بهبود کند شرایط این صنعت در طول سال 2002 به وقوع پیوست.
2002 جنگ شدید دو شرکت بزرگ گردشگری جهان یعنی شرکت کارنیوال و رویال کاراییب برای تصاحب شرکت گردشگری ملکه انگلستان صورت گرفت.
جهانگردی یکی از بزرگ‌ترین و سریع‌ترین صنایع رو به رشد جهان است که درآمد آن در سال 2000 به 476 میلیارد دلار رسید. این صنعت پس از جنگ جهانی دوم به سرعت رشد کرد و رشد سفرهای ارزان هوایی در دهه‌های 1960 و 1970 کمک شایانی به این صنعت کرد.
طی 50 سال گذشته، درآمد سفرهای بین‌المللی هر ساله رو به افزایش بوده است. حتی کشمکش‌هایی همچون جنگ خلیج فارس در سال 1991، بحران‌های اقتصادی و بلایای اکولوژیکی همچون انفجار نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل نتوانسته خللی به این روند وارد کند. البته، ترکیبی از حملات تروریستی در ایالات متحده در 11 سپتامبر سال 2001 و رکود اقتصاد جهانی، تهدیدی علیه رشد این صنعت در سال 2002 بوده است.
اگرچه سفر برای تفریح کردن به دوران قدیم بازمی‌گردد اما ریشه‌های گردشگری نوین به دوران سفرهای بزرگ مربوط می‌شود که اروپاییان برای آشنایی بیشتر با یونان و ایتالیا به عنوان زادگاه تمدن اروپایی انجام می‌دادند. در حالی که این سفرها به ثروتمندان و اشراف‌زادگان محدود بودند، بازار انبوه صنعت گردشگری در قرن نوزدهم شروع شد. توماس کوک که بانی سفرهای تعطیلی در ایام تعطیل بود، سفرهای مختلفی به انگلستان انجام داد و هنوز هم بسیاری از مسیرها متعلق به او هستند.
توسعه صنعت گردشگری در همه کشورها از الگویی یکسان تبعیت کرده است. مردم برای تفریح دست به سفر در داخل کشور خود می‌زنند، سپس به کشورهای همسایه می‌روند و در نهایت به سراغ نقاط دوردست می‌روند. این الگویی است که می‌توان در هر منطقه‌ای شاهد آن بود. بالغ بر 80 درصد مسافرت‌ها درون منطقه‌ای هستند و سفرهای دوردست تنها 20 درصد از کل سفرها را تشکیل می‌دهند هر چند که این بخش از سریع‌ترین رشد برخوردار است. افزایش مستمر درآمد، این توقع را ایجاد کرده که صنعت جهانگردی نیز به رشد خود ادامه دهد.
توسعه صنعت هتلداری در آمریکای شمالی با رشد مسافرت‌های هوایی و زمینی همراه بود و از اینرو ضمن افتتاح متل‌ها در کنار جاده‌ها، برخی خطوط هوایی همچون پان آمریکا و TWA هم هتل‌هایی را در مسیرهای بین‌المللی خود ایجاد کردند. در اروپا، این صنعت عمدتاً بر مسافرت‌های خانوادگی در زمان تعطیلات و همچنین سفر مدیران میانی فعال در عرصه‌های کسب و کار بوده است. بسیاری از هتل‌ها هنوز هم به صورت خانوادگی اداره می‌شوند و بر خلاف آمریکا که بیش از 75 درصد هتل‌ها جزیی از یک زنجیره بزرگ هستند، کمتر از 20 درصد هتل‌های اروپایی متعلق به چنین زنجیره‌های معروفی می‌باشند.
آسیا مرکز هتل‌های کوچک است و حتی بزرگ‌ترین هتل‌های این قاره به لحاظ استانداردهای بین‌المللی همچنان کوچک می‌باشند. این هتل‌ها عبارتند از مجموعه هتل‌های پرنس ، گروه هتل‌های توکیو و هتل بین‌المللی نیکو در ژاچن؛ هتل‌هایی همچون شانگری – لا و ماندارین اورینتال در هنگ‌کنگ.
شرکت‌ها
بزرگ‌ترین بازار تورهای مسافرتی، متعلق به اروپا است. تا شش سال پیش، بزرگ‌ترین شرکت‌های توریستی در انگلستان، آلمان و کشورهای اسکاندیناوی مستقر بودند اما هم‌اکنون این صنعت تحت سیطره شرکت‌های آلمانی است. پرسواگ که قبلاً یک شرکت صنعتی بود و شرکت گردشگری C&N – که در سال 2001 به توماس کوک تغییر نام داد – بزرگ‌ترین شرکت‌های این حوزه هستند.
ساختار این صنعت در آلمان و انگلستان مبتنی بر ادغام‌های عمودی است یعنی مالکیت داخلی عناصر اصلی زنجیره عرضه. این عناصر اصلی عبارتند از گردانندگان تورها، آژانس‌های مسافرتی، خطوط هوایی و هتل‌ها در مقاصد اقامتی.
این ساختار همواره شکایت گردانندگان و آژانس‌های مسافرتی کوچک را به دلیل رویه‌های ناعادلانه غول‌های بزرگ این صنعت در پی داشته است. در انگلستان، این موضوع در سال 1997 به کمیسیون انحصارها و ادغام‌ها ارجاع شد و این کمیسیون ضمن تایید رقابتی بودن این صنعت، تغییراتی جزیی در ساختار این صنعت همچون ممنوعیت ارایه تخفیف در زمان تعطیلات در قبال بیمه اجباری مسافرت‌های داخلی را توصیه کرد.
دو سال بعد یعنی در سال 1999، کمیسیون اروپا اکتساب شرکت فرست چویس رقیب کوچک‌تر ایرتورز که در آن زمان دومین شرکت بزرگ انگلیسی در این صنعت بود را ممنوع ساخت. چهار شرکت برتر – تامسون تراول ، ایرتورز، توماس کوک و فرست چویس – حدود 60 درصد از بازار را در کنترل خود داشتند و کمیسیون اروپا استدلال می‌کرد که کاهش تعداد گردانندگان بزرگ از چهار به سه، می‌تواند رویه‌هایی غیر رقابتی را در پی داشته باشد.
حاشیه سود، پایین و تنها 3 درصد بود. این صنعت به لحاظ مالی وابستگی شدیدی به فصل تابستان دارد و حدود 75 درصد سود خود را در این فصل به دست می‌آورد. بر خلاف بسیاری دیگر از صنایع، نمی‌توان سلامت مالی گردانندگان تورها را بر اساس سطح فروش سنجید. کلیدی سودآوری آنها، توازن میان عرضه و تقاضا در دوران تعطیلات سالانه است.
در سال‌هایی که عرضه از تقاضا فراتر می‌رود، این صنعت باید تخفیف‌هایی را ارایه دهد تا از شر صندلی‌های خالی در آخرین لحظه، رها شود که این امر می‌تواند ضررآفرین باشد. با کاهش میزان فروش، این صنعت می‌تواند قیمت‌های بالاتری ارایه کند و به سود خود نیز کمک کند.
صنعت هتلداری یکی از صنایعی است که آمریکا در آن برتری دارد. از ده گروه برتر هتلداری جهان، هشت گروه در ایالات متحده مستقر هستند.
گردانندگان هتل‌ها می‌توانند مالک مستغلات خود باشند، از جانب یک مالک و با دریافت حق‌الزحمه هتل‌ها را اداره کنند یا فرانشیز از آنها بگیرند. بسیاری از آنها دارای ترکیبی از هر سه روش هستند.
میزان ادغام‌ها در سطح بازارهای داخلی رو به رشد است. انتظار می‌رود ادغام‌های فرا مرزی نیز رشد کنند و نیازهای مسافرانی که می‌خواهند با ممالک ناشناخته آشنا شوند و به امکاناتی همچون دستگاه‌های دورنگار یا اینترنت دسترسی داشته باشند را نیز مرتفع سازند. برخی از بزرگ‌ترین معاملات انجام شده در سال‌های اخیر عبارتند از خرید گروه هتل‌های سایسون در ژاپن به ارزش 8/1 میلیارد پوند (5/2 میلیارد دلار) در سال 1998؛ اکتساب رد روف آمریکا توسط آکور به ارزش 700 میلیون پوند (1 میلیارد دلار) و اکتساب گروه هیلتون توسط گروه هتل‌های اسکاندیک سوئد در سال 2001 به ارزش 612 میلیون پوند (870 میلیون دلار).
صنعت هتلداری از مشکلات عملیاتی و اجرایی زیادی برخوردار است. هزینه‌های ثابت آن بالا هستند اما سود آن در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد. البته وقتی تقاضا ضعیف است، هزینه‌ها را می‌توان به میزان اندکی کاهش داد که این امر جلوگیری از ضرر و آسیب را دشوار می‌سازد.
بازارها
چهار کشور که بیشترین درآمد را از صنعت گردشگری دارند عبارتند از ایالات متحده، آلمان، ژاپن و انگلستان که حدود 40 درصد از سفرهای بین‌المللی را در اختیار دارند. در اروپا، آلمان دارای بزرگ‌ترین بازار است و انگلستان و کشورهای اسکاندیناوی پس از آن قرار دارند.
شرکت‌های فعال در زمان تعطیلات، به صورت داخلی عمل می‌نمایند. بزرگ‌ترین مقصد برای گردشگران شمال اروپا، اسپانیا است. ایالات متحده دومین مقصد برتر برای مسافران انگلیسی و پرطرفدارترین شهر آمریکا نیز فلوریدا است. محبوبیت مقاصد جنوب یا شرق اروپا همچون ترکیه، مصر، تونس و مراکش متغیر بوده و عمدتاً به رخدادهای سیاسی این مناطق وابسته است. در سالیان اخیر، سفرهای طولانی به مناطق دوردست از بیشترین رشد برخوردار بوده که در این میان، سفر به کشورهای حوزه دریای کاراییب در راس قرار دارند.
گردانندگان تورهای اروپایی تلاش کرده‌اند تا به بازارهایی جدید وارد شوند و این کار را عمدتاً از طریق اکتسابهایشان انجام داده‌اند تا میزان وابستگی به بازار داخلی را کاهش داده و به افزایش درآمد سالانه خود کمک کنند. لذا ایرتورز و فرست چویس هر دو در کانادا فعال هستند زیرا مردم ترجیح می‌دهند تعطیلات زمستانی خود را در این کشور بگذرانند. توماس کوک به دنبال فعالیت در خارج از اروپا است و به همین دلیل به سراغ کوبا و هندوستان رفته است.
ایرتورز دفتری جدید را در ایالات متحده تاسیس کرده اما تاکنون در دستیابی به سود از این دفتر شکست خورده است. ماهیت تعطیلات در ایالات متحده، اساساً با انگلستان فرق دارد که در آن این صنعت عمدتاً هوایی است. دو هفته تعطیلات در آمریکا به مراتب کمتر از پنج یا شش هفته در اروپا است که این امر شانس فروش خدمات به یک مشتری به میزان دو یا سه بار در سال را کاهش می‌دهد.
در صنعت هتلداری، بیشتر تقاضا داخلی است و گاهی اوقات تا 85 درصد اطاق‌های فروخته شده در هر شب را تشکیل می‌دهد. البته در هتل‌های 5 ستاره شهرهای بزرگ و بین‌المللی همچون نیویورک، لندن و پاریس، بازدیدکنندگان خارجی تا 75 درصد اطاق‌ها را اشغال می‌نمایند.
اطاق‌های هتل‌ها در اروپا بیشتر از هر منطقه دیگری است و این منطقه بیش از 40 درصد کل ظرفیت جهان را در اختیار دارد حال آن که این رقم برای آمریکای شمالی 30 درصد و برای منطقه آسیا – اقیانوسیه 16 درصد است. این امر بدان معنا است که بخش هتلداری آسیا – اقیانوسیه، تنها نیمی از حجم آمریکای شمالی را در اختیار دارد اما با سرعت بیشتری در حال رشد است.
فن‌آوری
فن‌آوری به کار گرفته شده برای فروش اطاق به شکلی تعجب‌برانگیز ساده است و به همین دلیل این صنعت درصدد تغییر آن است. در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری‌هایی در خصوص تجارت الکترونیک و ایجاد سایت‌های الکترونیکی رزرو اطاق انجام شده‌اند اما فن‌آوری مورد نیاز برای مدیریت ارتباط با مشتریان هنوز هم نسبتاً ضعیف است.
اگرچه رزروها خودکار شده‌اند اما اطلاعات کافی درباره مشتریان اخذ نمی‌شوند. برخی از شرکت‌های بزرگ قادر هستند تا مشتریانشان را شناسایی کنند یا اطلاعاتی دارند که نشان می‌دهند یک فرد در چه تعداد از ایام تعطیل اطاق گرفته یا چه قدر پول به این شرکت پرداخته است. این حوزه‌ای است که این صنعت قصد دارد سرمایه‌گذاری بیشتری در قبال آن انجام دهد.
صنعت هتلداری در این حوزه پیشرفته‌تر از دیگر بخش‌ها است اما حتی در اینجا نیز هتل‌های یک زنجیره، الزاماً به یک سیستم خاص و منفرد، متصل نیستند. مجهزترین هتل‌ها می‌توانند به هنگام روزرو اطاق، با مشتریان خود تماس بگیرند. طرح‌های حفظ وفاداری مشتریان به هتل‌ها نیز ایجاد شده و به یک منبع مهم گردآوری اطلاعات تبدیل شده است.
طی پنج سال گذشته، صنعت هتلداری کار خود را بر ایجاد فن‌آوری‌هایی متمرکز ساخته که امکان استفاده از از روش‌های مفید مدیریتی صنعت هواپیمایی در صنعت هتلداری را فراهم می‌آورند. این امر بدان معنا است که یک اطاق می‌تواند بسته به زمان تقاضا، از قیمت‌های متفاوتی برخوردار باشد. بسیاری از هتل‌ها مدعی شده‌اند که به کمک استفاده از این روش، توانسته‌اند حاشیه سود خود را بالا ببرند.
محصولات نوین
برگزارکنندگان تورها میزان خدمات خود در زمان تعطیلات را افزایش داده‌اند تا به افرادی دست یابند که معمولاً به چنین خدماتی در زمان تعطیلات فکر نمی‌کنند. اگرچه فعالیت برگزارکنندگان تورهای مسافرتی در اروپا، عمدتاً در مناطق ساحلی متمرکز است اما آنها امکانات منحصر به فرد دیگری را نیز در دیگر تعطیلات خاص ارایه می‌دهند مانند اسکی، بازدید از شهرها، کشتی‌های تفریحی و ماجراجویی.
سفرهای مستقل نیز در سال‌های اخیر افزایش یافته و در نتیجه برگزارکنندگان تورها را بر آن داشته تا با دریافت هزینه‌ای اضافی، خدماتی همچون رزور بلیط هواپیما، رزرو اطاق و تعیین بهترین زمان مسافرت را برای مشتریان انجام دهند.
تمرکز صنعت هتلداری بر طراحی اطاق‌هایی است که مسافران فعال در عرصه کسب و کار، هم در آنها احساس راحتی می‌کنند و هم به تجهیزاتی همچون مودم دسترسی دارند.
در سال‌های اخیر، طراحان هتل‌ها، چالش‌های بیشتری را پیش روی هتلداران قرار داده‌اند. طراحان هتل‌ها، از طریق خدمات الکترونیکی به بازاری آماده دست یافته‌اند و توانسته‌اند به اندازه صنایع فیلم یا موسیقی به محبوبیت برسند. موفقیت آنها به گونه‌ای است که استاروود ، مالک هتل‌های زنجیره‌ای شرایتون و وستین نام تجاری W را برای خود در این حوزه انتخاب کرده و به گروه‌های بزرگی از هتل‌ها که خودشان قادر به انجام این کار نیستند، خدمات ارایه می‌نماید.
اشتغال
این صنایع، به مثابه کارفرمایانی بزرگ به حساب می‌آیند که باعث اشتغال 207 میلیون نفر یا 8 درصد از کل اشتغال جهان شده‌اند. شورای جهانی گردشگری و جهانگردی که یک گروه خصوصی در این صنعت است، برآورد کرده که تا سال 2010، گردشگری و جهانگردی باعث اشتغال 260 میلیون نفر شده و 9 درصد از کل اشتغال در جهان را به خود اختصاص دهد.
برای کارفرمایان، این صنعتی ارزشمند است که برای هر نوع شرایط فرهنگی و تحصیلی مناسب است. البته، گردش کارکنان در این صنعت بسیار زیاد است و در نتیجه این صنعت به طرح‌های شغلی مدون، پرداخت‌های بهتر و افزایش بیشتر کارکنان نیاز دارد.
تاثیر اینترنت
گردشگری و اینترنت به مثابه دو شریک، همکاری بسیار خوبی با هم دارند. اینترنت به مشتریان امکان می‌دهد تا بهتر از هر بروشوری در مورد مقاصد مد نظر خود مطالعه کنند و شرکت‌های مسافرتی را نیز قادر می‌سازد تا به اطلاعات بهتری دست یابند و فرآیند رزروهای خود را با هزینه کمتری انجام دهند.
فروش اینترنتی، 15 درصد از کل رزروهای جهانگردی و گردشگری را تشکیل می‌دهد و سازمان جهانی جهانگردی پیش بینی کرده که این رقم تا پنج سال آینده به 25 درصد برسد. اگرچه آمریکای شمالی بالاترین نسبت رزروهای الکترونیکی را در اختیار دارد اما تا سال 2003، منطقه آسیا – اقیانوسیه از آن پیشی خواهد گرفت.
رزروهای الکترونیکی برای سفرهای هوایی بیشتر از رزرو اطاق در هتل‌ها هستند. برخی خطوط هوایی تنها خدمات را از طریق تلفن یا سایت‌های الکترونیکی می‌فروشند و در نتیجه دست آژانس‌های مسافرتی را به طور کامل قطع می‌کنند. با توجه به این که اینترنت امکان تماس مستقیم مشتریان با هتلداران یا برگزارکنندگان تورهای مسافرتی را فراهم می‌آورد، آژانس‌های مسافرتی به شدت تهدید می‌شوند. معهذا، نوع جدیدی از آژانس‌های مسافرتی الکترونیکی ظهور کرده و گروه‌های بزرگ مسافرتی نیز به سراغ خدمات الکترونیکی رفته‌اند. به طور کلی، آژانس‌های مسافرتی مجبور هستند تا برای بقای خود خدماتی با ارزش افزوده مناسب ارایه دهند یا دست به بازاریابی کلان بزنند.
رشد سفرهای الکترونیکی آن قدر سریع است که طی سه سال آینده، نیمی از خدمات تجارت الکترونیکی به این حوزه اختصاص خواهد یافت. چالش عمده برای شرکت‌های کوچک و متوسط آن است که خود را هم‌تراز با این سرمایه‌گذاری‌ها حفظ کنند و از پس پیشرفت‌های سریع اینترنتی برآیند.
برای اطلاعات بیشتر
فهرست‌های راهنما
صنعت هتلداری اروپا: مرکز تحقیقات بین‌المللی گردشگری در لندن.
صنعت هتلداری بین‌المللی: مرکز اطلاعات گردشگری و سیاحتی در لندن
مجلات
مجله هتلداری، www.hotelsmag.com
وب سایت‌ها
www.euromonitor.com مؤسسه بین‌المللی یورومونتیور
www.world-tourism.org سازمان جهانی جهانگردی
www.wttc.org شورای جهانی گردشگری و جهانگردی
نمودارها
شرکت‌های برتر هتلداری بر اساس تعداد هتل‌ها، 1999
شرکت‌های برتر هتلداری بر اساس تعداد اطاق‌ها، 1999
کشورهایی که بیشترین مبلغ را صرف گردشگری می‌کنند، 2000 (میلیون دلار)
کشورهایی که بیشترین جهانگردان بین‌المللی را می‌پذیرند، 2000 (میلیون دلار)
سهام میزان پذیرش گردشگران بین‌المللی، 2000 (درصد)
بیشترین درآمد حاصل از گردشگری، 2000 (میلیارد دلار)
بیشترین درآمد حاصل از گردشگری، 2000 (درصد جهانی)
تبلیغات
