درخت حوزه‌های تخصصی

در پژوهش حاضر، رابطه ی حمایت اجتماعی ادراک شده با سرزندگی تحصیلی از طریق باورهای خودکارآمدی تحصیلی مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان پژوهش، 384 دانش آموز (198 پسر، 186 دختر) دوره ی متوسطه ی دوم مدارس دولتی شهر پل دختر بودند که مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران، باورهای خودکارآمدی تحصیلی زاژکووا، لینچ و اسپنشاد و پرسشنامه ی سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و حسین چاری، را تکمیل کردند. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که حمایت اجتماعی ادراک شده پیش بینی کننده مثبت سرزندگی و خودکارآمدی تحصیلی است. همچنین، نتایج تحلیل مسیر، نشانگر نقش واسطه ای باورهای خودکارآمدی تحصیلی در رابطه ی بین حمایت اجتماعی ادراک شده و سرزندگی تحصیلی بود. یافته ها بر نقش حمایت های دلگرم کننده اجتماع جهت تقویت باورهای فراگیران و ترغیب توانایی های آنان در مقابله با ناملایمات تحصیلی و نیل به سرزندگی تحصیلی تاکید دارد. همچنین نتایج در قالب نظریه ی شناختی- اجتماعی، الگوی شناختی لازاروس و ویژگی های خاص بافت اجتماعی اثرگذار بر دانش آموزان دبیرستانی در ایران مورد بحث قرار گرفتند.

"در این پژوهش با هدف تحلیل میزان توجه کتاب های درسی دوره راهنمایی کشور به انواع مولفه های فرهنگ کار و ابعاد سه گانه نگرش مذکور (شناختی، عاطفی و رفتاری) شش سوال اصلی پژوهش مورد بررسی واقع شده است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع تحلیل محتوا و جامعه پژوهش نیز کلیه کتاب های درسی دوره راهنمایی تحصیلی چاپ سال 81-82 بوده است. از جامعه مذکور پانزده کتاب آموزش حرفه و فن، تعلیمات اجتماعی، فرهنگ اسلامی (تعلیمات دینی)، ادبیات فارسی و علوم تجربی پایه های اول، دوم و سوم (جمعا 15 کتاب) با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. ابزار اندازه گیری، چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بوده و یافته های پژوهش نیز با بهره گیری از شاخص آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. عمده ترین یافته های پژوهش از این قرار است: 1-در مجموعه کتاب های دوره راهنمایی به ترتیب در کتاب حرفه و فن از 171 مرتبه توجه به مولفه های فرهنگ کار، تنها در 31 درصد موارد به همه ابعاد نگرش فرهنگ کار توجه شده است. فرایند مذکور در کتاب های تعلیمات اجتماعی از 316 مرتبه توجه تنها در 41 درصد و در کتاب های علوم تجربی از 45 مرتبه توجه فقط در 78 درصد موارد بوده است. در کتاب های فرهنگ اسلامی و تعلیمات دینی و همچنین فارسی به ترتیب 30 و 32 مرتبه به بعد شناختی مولفه های فرهنگ کار توجه شده و به سایر ابعاد نگرش مذکور (عاطفی و رفتاری) توجه نشده است. 2-فرایند مذکور بر اساس سه پایه تحصیلی بیانگر آن است که در کتاب های پایه اول دوره راهنمایی از 206 مرتبه توجه به مولفه های فرهنگ کار، تنها در 30 درصد موارد، در کتاب های پایه دوم از 245 مرتبه توجه در 68.5 درصد موارد و در کتاب های پایه سوم از 146 مرتبه توجه تنها در 39 درصد موارد به طور کامل به همه ابعاد نگرش فرهنگ کار توجه شده است. 3-در مجموع کتاب های دوره راهنمایی، 597 مرتبه به بعد شناختی نگرش فرهنگ کار، 389 مرتبه (65.1 درصد) به بعد عاطفی و 217 مرتبه (36.3 درصد) به بعد رفتاری نگرش مذکور توجه شده که در این راستا 226 مرتبه از توجهات شناختی (37.8 درصد) اشاره مستقیم و 367 مرتبه (60.9 درصد) اشاره غیرمستقیم بوده است. مولفه های رعایت بهداشت و ایمنی حرفه ای (132 مرتبه) و همدلی و همکاری گروهی (112 مرتبه) دارای بیش ترین توجه و مولفه های مشارکت در انجام فعالیت ها، صداقت در انجام کارها و ارایه انتقادات سازنده با یک مرتبه دارای کم ترین توجه بوده اند. "

هدف از پژوهش حاضر طراحی، تدوین و برازش الگویی ساختاری از رابطه های بین متغیرهای باورهای معرفت شناختی، جهت گیری هدف، مهارت های خودتنظیمی، خودکارآمدی و عملکرد قبلی ریاضی با عملکرد بعدی در درس ریاضی دانش آموزان دختر و پسر می باشد. این تحقیق در دو مرحله ی مطالعه ی مقدماتی و اصلی انجام گرفت. هدف مطالعه ی مقدماتی بررسی ویژگی های روان سنجی (پایایی و روایی) ابزارهای پژوهش بود. در این مرحله، 140 دانش آموز دختر و پسر سال اول دبیرستان های شهر دلفان برای تکمیل پرسشنامه ها بصورت تصادفی مرحله یی انتخاب شدند. هم چنین، برای سنجش عملکرد قبلی و بعدی ریاضی دانش آموزان به ترتیب از نمره های پایان سال آنان در سال های سوم راهنمایی و اول دبیرستان استفاده شد. در مرحله ی اصلی نیز 420 دانش آموز (210 دختر و 210 پسر) سال اول دبیرستان های دولتی شهر دلفان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله یی به منظور آزمون فرضیه ها و برازش مدل پیشنهادی تحقیق انتخاب شدند. روش های آماری به کار گرفته شده برای این مطالعه در مرحله ی اصلی، میانگین، انحراف معیار و روش تحلیل «معادله های ساختاری» با استفاده از نرم افزارهای SPSS16 و AMOS16 بود. به طور کلی، در مدل پیشنهادی تحقیق مسیرهای مستقیم باورهای معرفت شناختی ریاضی به مهارت های خودتنظیمی ریاضی، باورهای معرفت شناختی ریاضی به خودکارآمدی ریاضی، جهت گیری هدفی ریاضی به عملکرد بعدی ریاضی و مهارت های خودتنظیمی ریاضی به عملکرد بعدی ریاضی معنادار بدست نیامد. لذا، فرضیه های متناسب با این مسیرها نیز مورد تایید قرار نگرفت. هم چنین، در جریان برازش مدل های پیشنهادی و اصلاح شده ، مشخص شد که متغیرهای مشاهده شده نقش معناداری در اندازه گیری متغیرهای مکنون تحقیق دارند.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر خوش بینی آموخته شده بر انگیزش پیشرفت و تاب آوری تحصیلی نوجوانان دختر انجام شد. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی، پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه آماری آن 20 نفر از نوجوانان 15-13 ساله عضو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر اصفهان بودند که به روش تصادفی انتخاب شده و یک گروه به عنوان گروه آزمایش و یک گروه به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شدند. آزمودنی های گروه آزمایش، به مدت 7 جلسه 60 دقیقه ای آموزش خوش بینی دریافت کردند در حالی که برای آزمودنی های گروه کنترل چنین مداخله ای ارایه نشد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس و تاب آوری تحصیلی ساموئلز بود. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد خوش بینی آموخته شده در افزایش انگیزش پیشرفت و ابعاد آن (اعتماد به نفس و پشتکار) تأثیر معنادار داشت، در صورتی که بر ابعاد دیگر آن (آینده نگری و سخت کوشی) تأثیر معناداری نداشت. همچنین خوش بینی آموخته شده بر تاب آوری تحصیلی و ابعاد آن (مهارت های ارتباطی، جهت گیری آینده نگر و جهت گیری مسأله محور) تأثیر معناداری نداشت. بر اساس این نتایج، تمرکز بر بعد عاطفی و خوش بینی دانش آموزان به افزایش انگیزش پیشرفت در آنها منجر شد.

در چند سال اخیر، فرسودگی تحصیلی به علت تأثیر منفی ای که بر فرایند آموزش و یادگیری بر جای می گذارد مورد توجه متخصصان تعلیم و تربیت قرار گرفته است. فرسودگی یک حالت منفی خستگی فیزیکی، هیجانی و ذهنی است که با حس عمیق شکست از کار همراه است. فرسودگی تحصیلی توسط دانش آموزان و دانشجویان به صورت خستگی مزمن ناشی از کار بیش اندازه در فعالیت های درسی، نگرش بدبینانه و بی تفاوتی نسبت به کارهای مدرسه و احساس شایستگی پایین و فقدان احساس موفقیت در تکالیف بروز داده می شود؛ از اینرو، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه فرسودگی تحصیلی با سلامت روان و هوش معنوی بوده است. جامعه آماری شامل دانشجویان دختر و پسر پنج دانشکده دانشگاه کاشان بود. 447 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه فرسودگی تحصیلی (برسو و همکاران، 1997)، پرسشنامه سلامت روان (28GHQ-) و پرسشنامه هوش معنوی (عبدالله زاده و همکاران، 1387) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین هوش معنوی و سلامت روان با فرسودگی تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. سلامت روان و هوش معنوی به طور معناداری، فرسودگی تحصیلی را پیش بینی می کنند و سلامت روان پیش بینی کننده قوی تری برای فرسودگی تحصیلی است.

"برای پژوهش درباره اثربخشی شبیه سازی ذهنی فرآیندی و فرآورده ای بر بهبود کارکرد و پیش رفت تحصیلی دانش جویان، 66 آزمودنی به شکل تصادفی انتخاب و به همین شکل در سه گروه 22 نفره شبیه سازی ذهنی فرآیندی، شبیه سازی ذهنی فرآورده ای، و گروه کنترل جای گزین شدند. برای ارزش یابی پیش رفت تحصیلی، دو آزمون از محتوای کتاب با ارزش و حجم یک سان برای آزمون میان ترم و پایان ترم در نظر گرفته شد. تمامی دانش جویان پیش از آزمون میان ترم به آزمون کارکرد تحصیلی (EPT) پاسخ دادند. هفت روز پیش از آزمون پایان ترم آموزش های مربوط به شبیه سازی ذهنی فرآیندی و فرآورده ای به گروه های مربوطه ارایه شد و آزمودنی ها در آزمون پایان ترم شرکت کردند. پیش از آزمون پایان ترم آزمودنی ها دوباره به آزمون کارکرد تحصیلی (EPT) پاسخ دادند. یافته ها نشان داد آزمودنی هایی که در آموزش های شبیه سازی ذهنی شرکت کرده بودند کارکرد و پیش رفت تحصیلی بالاتری از گروه کنترل داشتند. هم چنین، شبیه سازی ذهنی فرآیندی در بهبود کارکرد تحصیلی اثربخشی بالاتری از شبیه سازی ذهنی فرآورده ای داشته است. این تاثیرها با افزایش خودکارآمدی تحصیلی و ایجاد انگیزش در اثر شبیه سازی ذهنی پدید آمده است. "