درخت حوزه‌های تخصصی

خوشنویسی ابزاری فرهنگی است و این خصیصه بسیار مهم را دارا می باشد که جنبه های متنوع تفکرات و ایده های هنرمندان را همراه با فرم زیباشناختی به مخاطب اعلام می دارد. خط نه تنها با ارائه شکل و محتوا پیام خود را به صورت مستقیم بیان می دارد، بلکه ظرفیت ارائه مفاهیم عمیق تری را نیز دارا می باشد که همانا در شکل بصری حروف و ارتباط آن با واژگان نهفته است. در سال های اخیر با توجه به پیشرفت های صورت گرفته در عرصه گرافیک ایران زمینه های مناسبی برای ظهور حرکت های نوین در شاخه های مختلف هنر گرافیک به خصوص طراحی نشانه های نوشتاری فراهم گشته است. یکی از مهم ترین موارد در این مقوله، شناسایی چگونگی تحریر و ساختار حروف می باشد. به عبارتی دیگر، دانستن و اجرا کردن به جا و مناسب در تبدیل و اتصال حروف به یکدیگر در طراحی نشانه نوشته بسیار مهم و اساسی است و این امر، تنها از طریق شناخت و درک خطوط سنتی صورت می پذیرد؛ از این رو آشنایی با ظرفیت ها و امکانات هر یک از خطوط سنتی، طراحان گرافیک را در خلق آثاری زیبا و بدیع یاری می رساند. روش تجزیه و تحلیل داده های این مقاله توصیفی- تحلیلی بوده و ابزار گرد آوری اطلاعات آن کتابخانه ای می باشد. نتایج بیانگر آنست که خطوط سنتی همواره به دلیل ظرفیت های بالقوه، مورد توجه هنرمندان بسیاری قرار گرفته و بیشتر نشانه نوشته های موفق فارسی بر مبنای اصول و قواعد خوشنویسی سنتی طراحی شده اند.

خوشنویسی اسلامی تجلی گاه کلام خداوند است و تبدیل به یکی از تجسمات هنر مقدس گردیده است . اصول آن طی قرون متوالی تکامل و پالایش یافته و صورت آن امروزه از ویژگیهای خاصی برخوردار گردیده که موجب تاثیرات عمیق بصری و روحی در دل و جان مومن می شود . در واقع می‌توان گفت این هنر تجسمی از کلام خداست . هر چند که منشاء صوری این خط و حروف آن در شبه جزیره عربستان و بخش‌هایی از عراق عرب است ، اما این هنر در دامان هنرمندان ایرانی به تکامل رسیده و بالیده شد و ایرانیان مبدع بسیاری از زیباترین و ظریف ترین خطوط اسلامی شدند ...

در مقاله ی حاضر ده قطعه ی کوچک از مجموعه ی متون مانوی تورفان مورد بررسی قرار گرفته است. این قطعات مربوط به آن دسته از دست نویس های مانوی است که فقط پاره هایی از آنها باقی مانده اند. این پاره ها تقریباً خالی از متن و نوشته بوده و بیشتر آنها حاوی نگارگری خاص کتب تذهیبی مانوی است. نگارنده تلاش کرده ابعاد هنریِ این قطعات را مورد تحلیل قرار داده و با دیگر دست نویس های مجموعه ی مانوی تورفان که سالم تر مانده اند، مقایسه کند. همچنین چند دست نویسی که حاوی متن بودند، از روی خط مانوی قرائت کرده و پیرامون واژگان آنها توضیح داده است. به این ترتیب، ده دست نویس منتشر نشده ی جدید از متون تورفان که به طور ناقص بر جای مانده اند، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.