روابط خارجی ایران

نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۵۶۷ مورد.

۱۲۱.

نگاهی به مناسبات ایران و سیام (تایلند) در روزگار شاه سلیمان صفوی (1106-1077 ه.ق / 94-1666 م) با تکیه بر نقش دیاسپورای ایرانیان در سیام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی بحرانی پور

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۳ شماره ۲۰

کلید واژه ها: ایران ت‍ای‍ل‍ن‍د آیو تایا آقا محمد استر آبادی شاه سلیمان صفوی نارای کبیر شیخ احمد قمی سیام

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره صفویه

تعداد بازدید : ۱۹۰۱

نگارنده با استناد به منابع تاریخی ایرانی و تایلندی، به این نتیجه رسیده است که کوششهای درخشان عده ای از ایرانیان در دربار و جامعه تایلند در دوره صفوی ، برقراری روابط میان دو کشور را موجب شد و ایرانیان اقلیت قدرتمند و ثروتمندی را در جامعه سیام تشکیل داده و برخی از آنان به مناصب بالای درباری دست یافتند.

۱۲۲.

عوامل مؤثر در تعیین سیاست خارجی ایران در عهد آغا محمد شاه و فتحعلیشاه قاجار

نویسنده: منصوره نظام مافی

منبع: دانشکده حقوق و علوم سیاسی ۱۳۴۹ شماره ۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : ۱۹۰۱ تعداد دانلود : ۱۱۲۹

۱۲۳.

سیاستهای استعماری بریتانیا در خلیج فارس و واگذاری جزایر ایرانی به قاسمی های شارجه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین مسعودنیا

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۴

کلید واژه ها: خلیج فارس استعمار جزایر ایرانی بریتانیا قاسمی ها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : ۱۹۰۰ تعداد دانلود : ۸۸۳

جزایر ایرانی تنب بزرگ و کوچک، ابوموسی و سیری در سال 1282ش/1903م بر اثر سیاستهای استعماری بریتانیا در خلیج فارس اشغال و به قاسمی های شارجه واگذار شد. جزیره سیری در سال 1342ش/ 1963م و سه جزیره دیگر، پس از 68 سال در 1350ش/ 1971م به ایران بازگردانده شد. اینک پرسش محوری در هر پژوهشی پیرامون تجزیه موقت جزایر از ایران، این است که چرا دولت بریتانیا در سالهای آغازین سده بیستم، این جزایر ایرانی را به قاسمی های شارجه واگذار کرد؟پاسخ این پرسش را باید در رقابت دولتهای استعماری در ایران، به ویژه انگلیس و روسیه، در طول سده نوزدهم جستجو کرد. توضیح اینکه تحولات جهانی و منطقه ای در سالهای آغازین سده نوزدهم سبب ورود ایران به دایره سیاست بین الملل شد. پس از آن در زمانی بیش از یک سده ویژگی اصلی سیاست خارجی ایران، رقابت دو قدرت روسیه و انگلیس در ایران در چهارچوب تئوری تعادل مثبت بود؛ بدین معنا که دو قدرت، برتری دیگری را از نظر سیاسی و اقتصادی در ایران نمی پذیرفتند. برتری نفوذ روسیه در ایران بر انگلیس، در سالهای پایانی سده نوزدهم و ایجاد مشکلاتی فراروی منافع سنتی بریتانیا؛ به خطر افتادن امنیت هندوستان و سپس نفت در خلیج فارس؛ سبب شد تا انگلیس استراتژی تبدیل خلیج فارس را به منطقه انحصاری نفوذ خود پیگیری کند. یکی از راهکارهای دولت بریتانیا برای رسیدن به این هدف واگذاری جزایر ایرانی در خلیج فارس به قاسمی های شارجه بود؛

۱۲۴.

حکومت صفوی و طوایف ترک ایران

نویسنده: علی پورصفر

منبع: نشر دانش خرداد و تیر ۱۳۷۲ شماره ۷۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۹۹ تعداد دانلود : ۱۸۲۰

۱۲۵.

گزارشی جدید از هند شرقی و ایران

نویسنده: حکمیه امیری

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۷۹ شماره ۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : ۱۸۹۳

این کتاب در واقع نام سفرنامة دکتر جان فرایر انگلیسی به ایران و هند در دورة حکومت شاه سلیمان صفوی (1105-1077 ق) است. این سفرنامه یکی از منابع اصلی مورد استفادة پژوهشگران تاریخ صفویه در غرب می‌باشد، اما تاکنون به فارسی ترجمه نشده، از این رو لذا در ایران کمتر شناخته شده است.

۱۲۶.

پنبه و تجارت آن در عصر قاجار از راه دریای خزر با تکیه بر اسناد بایگانی ( 1264 - 1332 ق / 1847 - 1914 م )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید رحمان حسنی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۶ شماره ۳۳

کلید واژه ها: ایران دریای خزر قاجاریه روسیه تجارت پنبه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : ۱۸۹۰

پنبه یک پنجم صادرات ایران در عصر قاجاریه را به خود اختصاص داده بود. رشد و رونق تجارت پنبه در ایران و از راه دریای خزر مرهون سرمایه گذاری روسها بود،هرچند نباید این واقعیت را نادیده گرفت که سود ناشی از آن بیشتر به جیب سرمایه گذاران و بازرگانان روسی می رفت.

۱۲۷.

سفیر و سفارت در عصر غزنوی با تکیه بر تاریخ بیهقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بشری دلریش

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران بعد از اسلام تا صفویه

تعداد بازدید : ۱۸۸۴

نوشتار حاضر با تکیه بر کتاب تاریخ بیهقی موضوع سفیر و سفارت را در عصر غزنوی بررسی می کند. در تاریخ بیهقی دوره اول حکومت غزنوی (366 ـ 432ق) به ویژه عصر حکومت سلطان مسعود غزنوی (421ـ432ق) بسیار زنده و دقیق به تصویر کشیده شده است. قلم شیوای خواجه ابوالفضل بیهقی با دیدگاه خاص تاریخ نگاری اش، بسیار روشنگر است. یکی از ویژگی های این اثر سترگ، توجه به جزئیات امور است. یکی از موضوع هایی که بیهقی به توصیف جزئیات آن توجه ویژه ای داشته، مسئله سفیر و سفارت یا به تعبیر مرسوم روزگارش «رسول» و «رسالت» است. وی در این عرصه بسیاری از زوایای دیپلماسی آن عصر و آداب مربوط به آن را به روشنی و به شیوه ای زیبا در مقایسه با دیگر تاریخ نگاران تبیین می کند. در این نوشتار با روش توصیفی و تحلیلی برخی از ویژگی های مقوله سفیر و سفارت در عصر غزنوی به تصویر کشیده شده است.

۱۲۸.

کارنامه هیئت های باستانشناسی فرانسوی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرزانه بگوند

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۶ شماره ۳۲

کلید واژه ها: ایران فرانسه امتیازنامه آثار عتیقه کشف عتیقه جات انحصار مطلق اکتشافات شوش

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : ۱۸۸۴

تاریخ کاوشهای باستان شناسی بیگانگان در ایران به قرن نوزدهم میلادی و زمان قاجاریه برمی گردد. این کاوشها و تفحصها با فعالیت هئیتهای فرانسوی، دیولافوا و ژاک دومورگان آغاز شد که البته پس از سقوط سلسله قاجاریه ، دولت وقت ایران کلیه امتیازات را در 26 مهر 1360 لغو کرد.

۱۲۹.

نا گفته های امتیاز دارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی فرهمند

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۵ شماره ۲۹

کلید واژه ها: نفت انگلیس امتیاز دارسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : ۱۸۸۲ تعداد دانلود : ۹۹۳

واگذاری امتیاز نفت دارسی از سوی مظفرالدین شاه قاجار به ویلیام ناکس دارسی در سال 1901 م.نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران است ، چرا که ورود نفت به عرصه اقتصادی کشور پیامدهای سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی بسیار داشت . جنبش ملی نفت ایران با ابعادی وسیع تر از مناقشه اتمی ایران با امپریالیسم جهانی در حال حاضر از پیامدهای سیاسی - اجتماعی امتیازی بود که حق ملتی را به بیگانه واگذار کرده بود . تحکیم و تثبیت اقتدار و نفوذ انگلیس در ایران ، کوشش انگلیس برای تجزیه خوزستان از ایران ،برتری نیروی دریایی انگلیس در جنگ جهانی دوم با استفاده از نفت ایران از دیگر پیامدهای واگذاری این امتیاز بود . در عصر حاضر ، ناگفته هایی از پشت پرده واگذاری امتیاز نفت دارسی و کوشش دولت انگلیس برای به چنگ در اوردن این امتیاز بررسی می شود .

۱۳۰.

نقش دین در به قدرت رسیدن تیمور و سیاست خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ساسان طهماسبی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۵ شماره ۲۸

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران بعد از اسلام تا صفویه

تعداد بازدید : ۱۸۶۸ تعداد دانلود : ۸۷۸

مذهب در روابط خارجی تیمور نقش اساسی داشت .حمله های او به گرجستان ،جته، هند و دشت قبچاق به نام جهاد و غزا انجام می شد. در جنگهای وی با دولتهای مصر و عثمانی که داعیه دار رهبری مسلمانان بودند هم مذهب نقش بسزا داشت.

۱۳۱.

مواضع اولیه ایران و انگلیس در براب مسئله لغو تجارت برده در خلیج فارس ( دوران محمدشاه قاجار 1250 - 1264 قمری )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آمنه ابراهیمی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۴

کلید واژه ها: ایران خلیج فارس انگلیس تجارت برده

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : ۱۸۶۳ تعداد دانلود : ۱۳۵۲

در سده نوزدهم میلادی یکی از نمودهای بارز و برجسته تقابل سرمایه داری خارجی با مواضع سنتی ایران، در رویکردهای انگلیس و ایران بر سر مسئله لغو تجارت برده در خلیج فارس دیده می شود. در این زمان تجارت کهن و سنتی بردگان افریقایی در خلیج فارس سبب تکاپوی به ظاهر آزادیخواهانه و بشردوستانه قدرتی چون انگلیس برای لغو تجارت برده و برده داری شد؛ این موضوع در بلندمدت ایران را زیر فشار و در وضعیتی چون گرایش ـ تضاد قرار داد (گرایش به حفظ مواضع سنتی و تضاد با برتری طلبی قدرتهای خارجی) و در کنار دیگر عوامل خارج از این بحث و رقابت قدرتهای بزرگ (انگلیس، روسیه و فرانسه)حکومت قاجاریه را وادار کرد تا به خواسته های مقطعی و بلندمدت انگلیس پاسخ مثبت دهد و این امر به خواست اساسی این کشور؛ یعنی نفوذ تدریجی در آبهای خلیج فارس قوت بخشید.

۱۳۲.

مناسبات سیاسی دولت صفوی با امپراطوری عثمانی از معاهده ذهاب تا سقوط اصفهان ( 1049 تا 1135 ق / 1639 تا 1722 م )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالفضل عابدینی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۶ شماره ۳۰

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره صفویه

تعداد بازدید : ۱۸۵۹ تعداد دانلود : ۱۳۵۰

مهم ترین موضوعات در این تحقیق ،بررسی عوامل موثر در چگونگی روابط ایران و عثمانی پس از معاهده زهاب است که در برگیرنده عوامل سیاسی، نظامی، اقتصادی ، مذهبی و معاهده ها و نتایج آنها، روحیه پادشاهان دو کشور ، جنگ بر سر تسلط بر بین النهرین و برخی از عوامل خارجی است.

۱۳۳.

قفقاز ، انجمن های خیریه ایرانیان مهاجر در سالهای 1931-1900(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نظامعلی دهنوی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۳ شماره ۱۸

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : ۱۸۵۸ تعداد دانلود : ۸۸۳

حضور گسترده و روزافزون مهاجران ایرانی و اقامت طولانی آنان در قفقاز موجب شد تا برخی از ترقی خواهان ایرانی از اقشار مختلف، به ویژه برخی از کنسولهای دولت ایران به تشکیل انجمنهای خیریه و تاسیس مدارسی در آن منطقه اقدام نمایند.

۱۳۴.

صادرات تنباکوی ایران به مصر براساس اسناد تازه یاب(1919-1906(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کریم سلیمانی

منبع: تاریخ اسلام و ایران دوره جدید زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: ایران مصر انقلاب مشروطه ایران تنباکو خلیل پاشا خیاط

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۵۳ تعداد دانلود : ۱۰۰۶

بعد از اعتراض شدید مردم ایران به انحصار تنباکوی ایران به وسیله شرکت انگلیسی تالبوت و لغو امتیاز یاد شده در سال 1892م/1309ق، تنباکوی ایران به توسط دو شرکت خارجی خریداری و به خارج از کشور صادر می گشت. بخش عمده تنباکوی ایران توسط «کمپانی انحصار ادخال تنباکو در خاک عثمانی» به کشور عثمانی صادر می شد. در سال 1894 میلادی/1312 قمری دولت ایران انحصار صادرات تنباکو به مصر را به یک تبعه این کشور به نام خلیل پاشا خیاط واگذار نمود. قرار بر این شد، خلیل خیاط فعالیت تجاری خود را از سال 1897 شروع نماید. به این ترتیب بخش دیگری از تنباکوی ایران برای مدت بیست و دو سال (1919-1897) به کشور مصر صادر گردید. در حالیکه ده سال نخست (1906-1897) این تجارت در طی یک مقاله مستقل مورد تحقیق قرار گرفت، در ضمن مقاله پیشرو به بخش دوم صادرات تنباکوی ایران به مصر در سال های بعد از پیروزی انقلاب مشروطه تا سال 1919/1337 می پردازد. پرسش اصلی پژوهش حاضر مربوط می شود به میزان کارآمدی وزارت خانه ها و نهادهای دولت های عصر مشروطیت در اداره و نیز تأمین منافع عمومی جامعه که می بایست از پرتوی این تجارت نصیب دولت ایران می شد. در تجارت یاد شده اگرچه طرف مصری از سود بیشتری بهره می برد و سهم دولت ایران را با اکراه و در واقع تحت فشار تشکیلات قضایی در مصر می پرداخت، دولت های عصر مشروطه، در مقایسه با دولت های پیشین، در برخورد با خلیل خیاط جدی تر و با کفایت بیشتری عمل کردند.

۱۳۵.

بررسی اثربخشی فعالیت های کمیتة امداد امام خمینی (ره) در اتحادیة کومور (از دیدگاه جامعة کومور)

نویسنده: مرتضی موصلی

منبع: پژوهشنامه آفریقا سال اول پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳

کلید واژه ها: اثربخشی سازمانی اتحادیة کومور کمیته امداد امام خمینی (ره)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۵۲ تعداد دانلود : ۷۰۴

امروزه، در ادبیات مدیریت و سازمان، اثربخشی سازمانی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و یکی از ملاک های ارزیابی عملکرد به شمار می رود. منظور از اثربخشی، بررسی میزان مؤثربودن اقدامات انجام شده برای دست یابی به اهداف از پیش تعیین شده است. براساس مادة دو اساس نامة کمیتة امداد امام خمینی (ره)، جامعة هدف این نهاد به درون کشور محدود نشده است و محرومان و نیازمندان برخی از کشورها نیز از برکات شکل گیری این نهاد مقدس بهره مند شده اند. یکی از کشور هایی که از خدمات و تجربیات امداد امام بهره مند شده، کشور آفریقایی کومور است. این پژوهش با هدف سنجش میزان تحقق اهداف و راهبرد های استراتژیک و عملیاتی کمیتة امداد امام خمینی در اتحادیة کومور درطول دورة سه ساله (1385-1388ش) صورت پذیرفته است. از میان رویکرد های مختلف به اثربخشی، در این پژوهش از رویکرد مبتنی بر هدف به عنوان مدل نظری تحقیق استفاده شده است. جامعة آماری این پژوهش، مدیران و کارکنان بخش دولتی، شخصیت های مذهبی، استادان و دانشجویان، و سایر مشاغل (آزاد ) بالای پانزده سال و باسواد شهر های اصلی جزایر کومور است. نمونه گیری به شیوة خوشه ای و طبقه ای متناسب با حجم و تصادفی ساده است و درمجموع 252 نفر برای نمونه انتخاب شده است. از بین ابزارهای گردآوری داده ها در این پژوهش از پرسش نامة محقق ساخته، و برای بررسی روایی پرسش نامه - با توجه به نوع و سؤالات آن- از روایی محتوایی استفاده شده است. همچنین از روش آلفای کرونباخ جهت پی بردن به وضعیت پایایی (قابلیت اعتماد) بهره برده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی، شاخص های آماری مانند میانگین، درصد و... و در سطح استنباطی نیز آزمون تی استیودنت (t-test ) به کار رفته است. نتایج پژوهش مؤید این است که از دیدگاه جامعة کومور عملکرد امداد امام هم در مبحث اهداف استراتژیک و هم در اهداف عملیاتی از اثربخشی لازم برخوردار بوده است.

۱۳۶.

مولفه های تاثیرگذار بر رویکرد اتحادیه اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران در دولت دهم

نویسنده: مجید نجات پور عبادالله آذرگون محمد یوسفی جویباری

منبع: فصلنامه سیاست سال دوم بهار ۱۳۹۴ شماره ۵

کلید واژه ها: ایران تروریسم حقوق بشر سیاست خارجی اتحادیه اروپا پرونده هسته ای دولت دهم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۴۳ تعداد دانلود : ۱۲۲۲

اهمیت ژئوپلیتیک ایران در کنار توانایی ها و ظرفیت های بسیار آن در ایجاد ثبات و امنیت منطقه ای، امنیت انرژی، مبارزه با تروریسم، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و بهبود و ارتقاء اقتصاد جهانی سبب شده روابط با ایران همواره جایگاه و اهمیتی حیاتی برای اتحادیه ی اروپا و یکایک اعضای آن داشته است. با تغییر الگوی رفتاری ایران در سیاست خارجی بهویژه در موضوع برنامه هسته ای که در نهایت به ارجاع پرونده ی هسته ای ایران به شورای امنیت در سال 2006 منجر شد، روابط ایران و اتحادیه ی اروپا وارد مرحله ی جدیدی شد که بسیار سرد و سنگین شده بود. در این مقاله تلاش شده مولفه های تاثیرگذار بر رویکرد اتحادیه اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران در دولت دهم مورد بررسی قرار گیرد. بررسی نشان می دهد طی این دوره، عواملی هم چون فشار ایالات متحده آمریکا، ترس از بروز جنگ میان اسرائیل و ایران، هراس از بروز بی ثباتی و آغاز مسابقه تسلیحاتی در منطقه خاورمیانه و هم چنین تمایل اروپا به نشان دادن توانمندی های خود در حوزه مسایل امنیتی بر رویکرد رفتار اتحادیه اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران در دولت دهم تاثیرگذار بوده است. با این اقدام، اتحادیه سرانجام خود را با سیاست های آمریکا همگام ساخت و به ترمیم شکاف به وجود آمده در روابط خود با این کشور در موضوع هسته ای ایران برآمد.

۱۳۷.

ایران و قدرت ساختاری غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن شریعتی نیا زهرا توحیدی

منبع: روابط خارجی سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳

کلید واژه ها: ایران غرب تعامل سازنده قدرت ساختاری اقناع

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : ۱۸۳۱ تعداد دانلود : ۱۴۴۹

مقاله حاضر معطوف به تبیین رویکرد غرب (امریکا و اتحادیه اروپا) در قبال ایران در 8 سال مصادف با دولت های نهم و دهم (1392-1384) است. نویسندگان به بررسی این پرسش پرداخته اند که چگونه مجموعه غرب که درگیر بحران عمیق اقتصادی است و قدرت نسبی آن رو به کاهش است، قادر به واردآوردن فشارهای استراتژیک به کشورهایی همچون ایران است؟ از آنجا که سیاست بین الملل قلمرو بازی قدرت است، نویسندگان استدلال کرده اند که غرب در این دوران قدرت ساختاری خود -به معنای قدرت تعیین قواعد بازی دیگران و شکل دهی به انتخاب های سایرین- که گونه ای انحصاری و نادر از قدرت است را علیه ایران به کار گرفته است. در این چهارچوب، غرب در قالب تحریم ها تلاش کرده تا در چهار ساختار مالی، دانش، امنیتی و تولیدی، دسترسی ایران به منابع مورد نیاز را محدود و در مواردی قطع نماید. از منظر نویسندگان، ساختارهای مالی و تولیدی بیش از سایر ساختارها در این دوره علیه ایران به کار گرفته شده اند. در نهایت نویسندگان استدلال کرده اند که با توجه به ماهیت قدرت ساختاری و ناکارآمدی ابزارهای سنتی برای مواجهه با آن، گزینه ممکن و مطلوب پیش روی ایران، بهره گیری حداکثری از ابزارهای دیپلماتیک و شکل دهی به نوعی «تعامل سازنده» با هدف اقناع جامعه بین المللی نسبت به اهداف استراتژیک این کشور است.

۱۳۸.

عهدنامه مودت و دوستی ایران و مصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا آقاحسینی حمیدرضا آریان فر

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم

تعداد بازدید : ۱۸۲۸

با انعقاد عهدنامه ایران و عثمانی در تاریخ 21 ذیقعده 1292 وضعیت قضایی اتباع ایران در امپراتوری عثمانی و از جمله مصر مشخص شد. اساس این معاهده بر اصل معامله متقابل با اتباع دو کشور بود. با سقوط عثمانی در پایان جنگ جهانی اول و وقوع انقلاب کبیر 1917م، تمرکزگرایی و مقابله با خطر کمونیسم در دستور کار کشورهای منطقه قرار گرفت. با پیدایش فضای جدید، در تاریخ 20 اردیبهشت 1307 دولت پهلوی همه امتیازهای قضایی اتباع خارجی را در ایران لغو کرد. پس از لغو کاپیتولاسیون در ایران و مرجع قراردادن محاکم عدلیه ایران، طبیعی بود کشور مصر که در سال 1301ش به استقلال رسیده بود، خواستار لغو حقوق ممتاز قضایی اتباع ایران در آن کشور شود؛ بنابراین با توجه به سیاست جدید دولت ایران در لغو کاپیتولاسیون و با اشاره دولت ایران به ضررهایی که از کاپیتولاسیون دیده و تبلیغاتی که در همه جا علیه آن کرده بود، نمیتوانست اجرای آن را در کشوری دیگر بپذیرد؛ پس در جواب تقاضای دولت مصر برای انعقاد قرارداد جدید، نخستین معاهده دوستی میان دو کشور در تاریخ 7 آذر 1307 به تصویب رسید که از جمله مفاد آن لغو امتیازهای اتباع ایران به ویژه بازرگانان ایرانی در مصر بود.

۱۳۹.

تاثیر انعقاد موافقتنامه تجارت آزاد بر توسعه صادرات غیر نفتی و واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای ایران در تجارت با ترکیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا قنبری حسن ثاقب

منبع: راهبرد سال نوزدهم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۵۷

کلید واژه ها: ایران صادرات غیر نفتی ترکیه موافقتنامه تجارت آزاد کالاهای واسطه ای و سرمایه ای

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره جمهوری اسلامی ایران

تعداد بازدید : ۱۸۲۸ تعداد دانلود : ۱۰۷۶

این مطالعه به بررسی اثرات تشکیل یک موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و ترکیه بر توسعه صادرات ایران به آن کشور و همچنین تاثیر آن بر تامین کالاهای واسطه ای و سرمایه ای مورد نیاز کشور می پردازد. برای این منظور از یک مدل کاربردی و مورد تایید بانک جهانی با عنوان «مدل اسمارت» که آثار ایجاد تجارت و انحراف تجارت ناشی از موافقتنامه را اندازه گیری می نماید، استفاده شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که پس از حذف موانع تعرفه ای بین ایران و ترکیه، حجم تجارت و صادرات ایران افزایش خواهد یافت و اگرچه میزان افزایش در واردات بیش از صادرات بوده و منجر به تغییرات منفی در تراز تجاری ایران با ترکیه می شود، اما بخش عمده افزایش واردات مربوط به کالاهای واسطه ای و سرمایه ای مورد نیاز صنایع کشور می باشد.

۱۴۰.

انگلستان و معاهده استعماری پاریس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی دهقان نژاد زینب جلالیان

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : ۱۸۲۴

انگلیسی ها در اوایل سده نوزدهم به منظور حفظ و مراقبت از مستعمره پر ارزش خود، هندوستان، در برابر تهدید رقیبان استعماری ایران را کانون توجه قرار دادند. آنها کوشیدند تا با نزدیک شدن به ایران تهدید دولت های دیگر را نسبت به هند خنثی کنند و به این دلیل با ایران معاهده هایی بستند که در همه آنها حق حاکمیت ایران را بر افغانستان به رسمیت می شناختند. اما پس از عهدنامه ترکمانچای و افزایش حضور و نفوذ روس ها در ایران، انگلیسی ها به فکر جدا ساختن هرات از ایران افتادند. انگلیسی ها در برابر فعالیت قاجارها برای تصرف هرات، کارشکنی کردند و عاقبت در دوره ناصرالدین شاه با پیاده کردن نیروهای خود در ایران، عهدنامه پاریس را به این کشور تحمیل کردند و هرات را از ایران جدا ساختند.

درخت حوزه‌های تخصصی