آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی ایران

آنچه در این مجموعه آمده، متن چهارده سخنرانی است از شخصیتهای علمی، فرهنگی و مذهبی.چهره و شخصیت مدرس، و نظرگاههایی درباره مشروطیت و ادبیاتش از دیدگاههای گوناگون و از نقطه نظرات مختلف مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است.با توجه به اینکه اثر حاضر بخشی از مقاله های بسیاری است که برای سمیناری تحت عنوان«مدرس و تحولات سیاسی تاریخ معاصر ایران»که در آذر ماه سال 1374برگزار گردید-فرستاده شده بود.بنابراین، مجموعه را باید گزیده ای از تمامی مقالات مذکور دانست، و از همین رو سخنرانی افتتاحیه، گزارش دبیر سمینار و سخنرانی اختتامیه نیز در این مجموعه برای معرفی و هدف از برگزاری این سمینار جایی را گرفته است.با معرفی برخی از مقاله های مجموعه می توان به ارزیابی مختصر و محتوایی فکری، علمی و فرهنگی این مجموعه پرداخت و پی برد.

۸۷.

شریعتی و پروتستانتیسم اسلامی

نویسنده: محمود درگاهی

منبع: بینات سال هفدهم بهار ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۱ تعداد دانلود : ۷۲۳

۸۸.

سید حسن تقی زاده

نویسنده: سید محمدعلی جمال زاده

منبع: یغما سال نوزدهم بهمن ۱۳۴۵ شماره ۱۰ (پیاپی ۲۲۳)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی ایران

تعداد بازدید : ۱۲۷۵ تعداد دانلود : ۸۳۰

۸۹.

جامعه سیاسی مطلوب در اندیشه «شیخ محمد اسماعیل محلاتی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی توانا محمود علیپور

منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۴

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۷۰ تعداد دانلود : ۵۶۸

به نظر می رسد هر اندیشه سیاسی در درون خود حاوی گونه ای جامعه سیاسی مطلوب است. این جامعه سیاسی می تواند همانند مدینه فاضله «فارابی» آشکار باشد یا همانند جامعه آرمانی «سهروردی»، نهان. نظریه پردازی درباره جامعه سیاسی مطلوب، حاصل بحران سیاسی و اجتماعی است. یکی از دوره های پرتلاطم در تاریخ ایران زمین، عصر قاجار است که با بحران های مختلف، از جمله قدرت مطلقه و استعمار مواجه است. این بحران ها، متفکران بسیاری را به تأمل واداشته است و هر کدام به فراخور خود پاسخی بدان ارائه داده اند. «شیخ محمد اسماعیل محلاتی»، یکی از این متفکران است که اندیشه سیاسی وی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. به نظر می رسد پاسخ محلاتی بدین بحران ها و جامعه مطلوب سیاسی وی، تا حدودی متفاوت از هم عصرانش است. بر این اساس مقاله حاضر با این پرسش ها روبه روست: پاسخ خاص محلاتی به بحران های عصر مشروطیت چیست؟ جامعه مطلوب سیاسی وی چگونه جامعه ای است؟ این جامعه،چه ویژگی هایی دارد؟ و نهایتاً اینکه چه نسبتی می توان میان عدالت و منفعت (مصلحت) عمومی در این جامعه مطلوب برقرار کرد؟ به عنوان فرضیه می توان گفت جامعه سیاسی مطلوب محلاتی، گونه ای نظام مردم سالارانه دینی است که حول محور مفاهیمی همچون عدالت، عقلانیت، منفعت (مصلحت) عمومی، قانون، آزادی (حریت)، برابری (مساوات)، تساهل و مشارکت عمومی بنا می شود. البته معنای این مفاهیم در اندیشه سیاسی محلاتی را می بایست در بستر ذهنی، زبانی و فرهنگی همان عصر جست وجو کرد و با تفاسیر رایج مدرن در دنیای مغرب زمین تاحدودی متفاوت است. به بیان ساده، این مفاهیم در اندیشه سیاسی محلاتی به شدت صبغه دینی و بومی می یابد. همچنین به نظر می رسد که می توان میان عدالت و منفعت (مصلحت) عمومی نسبت این همانی برقرار کرد. این مقاله با بهره از روش تحلیل محتوای کیفی و چهارچوب نظری «منطق درونی»، به بازخوانی اندیشه سیاسی محلاتی می پردازد.

۹۰.