بهناز مهاجران

هدف پژوهش حاضر تدوین ارائه الگوی بهبود شایستگی حرفه ای کارکنان بوده است. جامعه مورد پژوهش در این تحقیق شامل 10 نفر از اساتید و خبرگان حوزه منابع انسانی (جهت تایید مؤلفه های پژوهش و تایید مدل نهایی) و کلیه روسا، معاونین، مدیران ارشد، میانی و پایه و کلیه کارکنان سازمان آموزش و پرورش استان تهران که مطابق جدول مورگان حداقل 367 نفر به عنوان نمونه مورد پژوهش مورد نیاز است و در این میان ۳۲۹ پرسشنامه به صورت کامل به محقق عودت داده شد.جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد.روایی پرسشنامه با نظرات خبرگان و پایایی برابر با آلفای کرونباخ بررسی و تائید شد.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد معادلات ساختاری استفاده شد.نتایج نشان داد که کلیه مولفه ها یعنی (چشم انداز و ماموریت،خط مش سازمان،شرکاء و ذینفعان،کارکنان و فرایندها) به همراه زیر مولفه های مربوطه بر بهبود شایستگی حرفه ای کارکنان سازمان آموزش و پرورش تهران موثر می باشند.

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی کیفیت بخشی به نظام رتبه بندی معلمان انجام شده است. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش تحقیق، آمیخته (کیفی- کمی) و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل معلمان مشمول نظام رتبه بندی، مدیران و کارشناسان آشنا با این حوزه، در شهر تهران بود، که به روش نمونه گیری هدفمند و با تعداد 15 نفر به عنوان مشارکت کننده مصاحبه های نیمه ساختار یافته انجام گردید. جامعه آماری در بخش کمی شامل کلیه ی معلمان مقاطع ابتدایی، متوسطه اول و دوم شهر تهران که تعداد آنها 46351 نفر بودو حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 381 نفر به دست آمد، که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته با 89 سوال بوده است. برای تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از آزمون مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شده است. یافته های بخش کیفی منجر به شناسایی 37 زیرمقوله، 9 مقوله فرعی و 3 مقوله اصلی با عنوان راهبردهای ساختاری، زمینه ای و رفتاری شدند. در بخش کمی، با تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول و دوم، مدل نهایی تحقیق ترسیم و روایی و پایایی آن تأیید شد. نتایج نشان داد متغیرهای راهبردهای زمینه ای، رفتاری و شناختی دارای تاثیر معناداری بر الگوی کیفیت بخشی معلمان است.

گردش شغلی یکی از روشهای توسعه انسانی سازمان است که گردش شغلی میزان بهره وری را افزایش می دهد و فرصتی برای بهبود عملکرد در سازمان است. نقش نیروی انسانی در پیشبرد امور جامعه دارای اهمیتی والاست و مؤثرترین رکن تحولات اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی محسوب می شود .پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی نیز تجهیز نیروی انسانی متعهد ،متخصص، ماهر و افزایش مواد تهیه مداوم از مداوم او را اجتناب ناپذیر می کند. مقاله حاضر از نوع توصیفی است که با توجه به منابع کتابخانه ای و گردآوری نظرات صاحبنظران و با هدف بررسی متغیر گردش شغلی به رشته تحریر در آمده است. نتیجه مقاله نشان می دهد که گردش شغلی از مهمترین عوامل پیشرفت و شکوفایی استعدادها،توانایی ها وخلاقیت نیروهای شاغل در سازمان, به شمار می رود و عامل مهمی در پیشرفت سازمان ، جامعه پذیری، سازگاری اجتماعی و رضایت شغلی؛ محسوب میگردد.سازمان هایی که از گردش شغلی استفاده می کنند ,صاحب نیرو هایی مسئولیت پذیرمی شوند که، موفقیت های بیشتری برای سازمان کسب کرده که این امر در افزایش عزت نفس و همچنین در باور به توانایی های افراد تاثیرگذار بوده، لذا افراد مسئولیت پذیر معمولاکارایی بیشتری برای سازمان دارند.

هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبار یابی الگوی بالندگی پژوهشی اعضای هیات علمی و مدرسان دانشگاه فرهنگیان می باشد. پژوهش حاضر کاربردی و از نوع آمیخته اکتشافی است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی شامل12 نفر از متخصصان و صاحب نظران منابع انسانی و تربیت معلم و در بخش کمی اساتید و اعضای هیات علمی پردیس های دانشگاه فرهنگیان به تعداد 806 نفر بودند، که از بین آن ها 260 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه محقق ساخته بالندگی پژوهشی اعضای هیات علمی و مقایسات زوجی بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی بوده است. آزمون های مورد استفاده آماری شامل تحلیل عاملی تائیدی، تی تک نمونه ای و فرایند تحلیل سلسله مراتبی بود. یافته های بدست آمده از بخش کیفی شامل 5 مقوله فرعی بالندگی پژوهشی در قالب 1- آماده سازی و بهبود ،2- رفتار شهروندی ،3- پژوهش محوری ،4- گروه های حرفه ای ،5- آینده نگری شناسایی گردیده و اعتبار الگوی مفهومی به دست آمده توسط شاخصه های نیکویی برازش تائید گردید. هم چنین یافته ها نشان داد که سطح موجود بالندگی پژوهشی اعضای هیات علمی از لحاظ مولفه های آماده سازی، رفتار شهروندی، گروه حرفه ای، آینده نگری، در سطح نسبتاً مطلوب و از لحاظ مولفه پژوهش محوری در وضعیت نامطلوب قرار داشت.

سواد مالی و درک مفاهیم آن برای دانشجویان اهمیت ویژه ای دارد زیرا تصمیمات رفتاری و مالی اتخاذشده توسط آن ها تأثیر به سزایی بر وضعیت مالی و شغلی آنان در آینده خواهد داشت. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه علی آموزش اقتصاد با سواد مالی، مهارت های تصمیم گیری و قصد کارآفرینی دانشجویان است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، با توجه به نحوه گردآوری داده ها توصیفی- همبستگی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری مورد مطالعه دانشجویان دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه ارومیه به تعداد 2733 نفر است که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 338 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده های پژوهش پرسش نامه است و برای تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا شاخص های متغیرهای پژوهش به روش تحلیل تناظر چندگانه به وسیله نرم افزار XLSTAT 2019 محاسبه و سپس مدل مورد نظر با استفاده نرم افزار Stata 17 برآورد شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش اقتصاد بر سواد مالی دانشجویان تأثیر مثبت و معناداری داشته و آموزش اقتصاد از طریق سواد مالی بر مهارت های تصمیم گیری و قصد کارآفرینی دانشجویان تأثیر دارد. بنابراین به تصمیم گیرندگان آموزش عالی توصیه می شود که در برنامه درسی رشته های مهندسی، واحدهای درسی مرتبط با اقتصاد در نظر بگیرند و با آموزش سواد مالی، زمینه بهبود تصمیم گیری های مالی- اجتماعی دانشجویان و رشد اقتصادی و توسعه پایدار جامعه را فراهم آورند.

هدف پژوهش حاضر تحلیل رابطه مؤلفه های کیفیت زندگی کاری با ابعاد توانمندسازی روان شناختی در بین کارکنان دانشگاه ارومیه بود. پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان دانشگاه ارومیه به تعداد 720 نفر می باشد که 250 نفر آن ها از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی کاری و توانمندسازی روان شناختی جمع آوری و با شیوه همبستگی کانونی تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان داد که میزان همبستگی کیفیت زندگی کاری با ابعاد توانمندسازی روان شناختی 44/0 می باشد. شاخص لامبدای ویلکز 16/0 و آماره F مربوط به آن نیز 13/13 به دست آمد که در سطح 001/0 معنی دار است. هم چنین 63 درصد از واریانس ابعاد توانمندسازی روان شناختی با مؤلفه های کیفیت زندگی کاری تبیین می شود؛ بنابراین می توان چنین نتیجه گیری نمود که برنامه های کیفیت زندگی کارى نقش اساسی و مهمی در افزایش توانمندسازی نیروی انسانی و درنتیجه کارایی و اثربخشی سازمان ها بر عهده دارد.بنابراین می توان چنین نتیجه گیری نمود که برنامه های کیفیت زندگی کارى نقش اساسی و مهمی در افزایش توانمندسازی نیروی انسانی و درنتیجه کارایی و اثربخشی سازمان ها بر عهده دارد.

پژوهش حاضر، که با هدف طراحی الگوی پاسخ گویی اجتماعی در مدارس ابتدایی ایران انجام شده است، براساس هدف کاربردی و گردآوریِ داده ها کیفی بوده و در آن از روش داده بنیاد استفاده شده است. میدان پژوهش را استادان رشتهٔ مدیریت آموزشی در دانشگاه های دولتی کشور تشکیل داده اند. مشارکت کنندگان با رویکرد هدفمند و روش نمونه گیری نظری و استفاده از معیار اشباع نظری داده ها انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبهٔ نیمه ساختارمند است. تحلیل داده های به دست آمده از روش اشتراوس و کوربین در سه مرحلهٔ کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی با نرم افزار مکس کیو دی اِی 18 انجام شده است. در بخش نتیجه گیری، براساس چارچوب اشتراوس و کوربین،  در بخش عوامل علّی پنج مقوله (توجه به مدارس دولتی و عصر فناوری، وجود اخلاق و قانون، وجود سازمان های ارزشیاب در جامعه، جامعهٔ فرهیخته، مدرسه و مدیریت آن)، پدیدهٔ محوری هفت مقوله (مشارکت، محیط زیست، وجدان، مالی، فرهنگ و اجتماع، شفاف سازی، آگاهی و یادگیری)، راهبردها پنج مقوله (فعالیت انجمن ها و نهادهای مدنی، آگاهی جامعهٔ مدنی درخصوص حقوق شهروندی خود و انتظارات مدرسه، تمایل مدیریت مدرسه به پاسخ گویی، وضعیت اقتصادی و رفاهی و ارتباطات مدرسه)، شرایط میانجی شش مقوله (باورها و هنجارهای جامعه، توجه به ذی نفعان مدرسه، کیفیت مدرسه، رهبری اثرگذار، مطالبه گری جامعه و سبک های مدیریت حمایتی)، شرایط زمینه ای چهار مقوله (وضعیت جامعه، وجود رسانه های رسمی و مجازی، نوع نظام مدرسه و میزان آگاهی، دموکراسی در جامعه) و پیامدها هشت مقوله (افزایش مشارکت در امور مدارس، افزایش عملکرد و اثربخشی معلمان در تمامی زمینه ها، حمایت و اعتماد به مدارس، شفاف سازی، رشد فکری و فرهنگی جامعه، یادگیری و عملکرد بهتر دانش آموزان، بهبود عملکرد و اثربخشی مدارس و عدالت آموزشی) شناسایی شدند.

هدف پژوهش، بررسی تأثیر کیفیت برنامه درسی دوره کارشناسی بر قصد کارآفرینی دانشجویان، با درنظرگرفتن نقش میانجی الهام کارآفرینانه و خلاقیت کارآفرینانه بوده است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و مبتنی بر تحلیل معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه سراسری ارومیه در نیمسال اول سال تحصیلی 1402-1401 در سه دانشکده فنی و مهندسی، هنر، معماری و شهرسازی و کشاورزی بوده و 341 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه در پژوهش داشتند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه ای استفاده شده است که پایایی و روایی این پرسش نامه ها تأیید شد. نتایج حاکی از آن بود که بین کیفیت برنامه درسی دوره کارشناسی با قصد کارآفرینی رابطه مثبت و معناداری برقرار است (0.01>P) و الهام کارآفرینانه (0.01>P) و خلاقیت کارآفرینانه (0.01>P) نیز در این رابطه نقش میانجی دارند. از این رو توصیه می شود که در مطالعه زیرساخت های مقاصد کارآفرینی و نیز در سیاست گذاری های آموزشی و توسعه ای این حیطه، توجه به کیفیت برنامه درسی دانشگاه ها از نظر ارتباط با صنعت و نیز توسعه مهارت های کارآفرینانه در کنار آگاهی از پایه های فردی و محیطی و به منظور گسترش قصد عاطفی و شناختی دانشجویان در تبدیل شدن به فردی کارآفرین، مدنظر قرار گیرند.

   مقاله حاضر درصدد ارائه الگویی است که بر اساس آن بتوان جذب و اثرگذاری دانش آموختگان مدیریت آموزش عالی را در نظام حکمرانی آموزش عالی در ایران تبیین نمود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی -پیمایشی می باشد و در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده بنیاد انجام گرفته است. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های عمیق و غیرساختار یافته بوده و به منظور گردآوری داده ها با به کارگیری روش نمونه گیری نظری با 18 نفر از خبرگان، مدیران و صاحب نظران آموزش عالی مصاحبه انجام شد. پس از طی کدگذاری های سه گانه باز، محوری و انتخابی، مدل مفهومی تحقیق براساس الگوی زاویه ای طراحی شد. یافته های تحقیق بیانگر آنست که این مدل در قالب 25 مقوله اصلی و 82 متغیر شامل جذب و به کارگیری دانش آموختگان به عنوان هسته یا مقوله اصلی مدل؛ متغیرهای علّی (عوامل سازمانی، عوامل فراسازمانی، آمادگی برای جذب و به کارگیری، شایستگی های درون فردی، شایستگی های شخصی و شایستگی های کارآفرینی)؛ متغیرهای زمینه ای (زمینه کاری، اسناد بالادستی)؛ شرایط مداخله گر (فرهنگ اشتغال زایی، پایداری سیستم های موجود کشف استعدادها، مسولیت پذیری)؛ مقولات راهبردی (نهادینه سازی سیستم مدیریت استعداد کارآفرینانه، طراحی فرایند مدیریت استعداد کارآفرینانه چندگانه و طراحی نظام تخصیص منابع) و نهایتاً مقولات پیامدی (اشتغال زایی، ارزش آفرینی و مزیت رقابتی چندگانه، ایجاد تضمین کیفیت در نظام آموزش عالی) قرار گرفت.

پژوهش حاضر باهدف بررسی تاثیر کیفیت برنامه درسی مهارت محور دوره کارشناسی و خودتعیین گری روان شناختی بر نیت کارآفرینی دانشجویان، با نقش میانجی الهام کارآفرینانه و خلاقیت انجام شد. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری بود. 341 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه ارومیه در سه دانشکده به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه در پژوهش شرکت داشتند. از پرسش نامه های نیت کارآفرینی لینان و چن، مقیاس محمدشفیع، نیستانی، میرشاه جعفری و تقوایی برای کیفیت برنامه درسی، مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی گانیه در بررسی خودتعیین گری دانشجویان، پرسشنامه سوئیتاریس، زربیناتی و اللحام در الهام کارآفرینانه و پرسش نامه های استاندارد دلیللو و هاگتون در سنجش خلاقیت کارآفرینانه و زامپتاکیس و موستاکیس در خلاقیت فردی، خانوادگی و دانشگاهی استفاده شد. پایایی و روایی پرسشنامه های پژوهش تایید شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که کیفیت برنامه درسی نتوانست تاثیری مستقیم بر نیت کارآفرینی داشته باشد؛ بین خودتعیین گری با نیت کارآفرینی رابطه مثبت و معناداری برقرار بود و الهام کارآفرینانه و خلاقیت در این رابطه نقشی میانجی داشتند. لذا برنامه درسی مهارت محور دانشگاه ها می تواند در کنار آگاهی از پایه های فردی و روان شناختی کارآفرینی و استعدادهای بالقوه دانشجویان، با هدف تاثیرگذاری بر انگیزه های شناختی و عاطفی ایشان در افزایش نیت کارآفرینی آنان، تاثیرگذار باشد.

رهبری سابقه طولانی در علم مدیریت دارد و تاثیر به سزایی بر روی پیروان سازمان می گذارد، رهبران عاطفی از جمله رهبرانی هستند که احساسات و عواطف آن بر نتایج کار زیر دستان تاثر می گذارد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل معادلات ساختاری رهبری عاطفی (پیشایندها و پیامدها) مدیران مدارس پسرانه دولتی دوره دوم متوسطه استان آذربایجان غربی در سال تحصیلی 1400-1399بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی- توسعه ای و از نظر روش توصیفی- تحلیلی از نوع معادلات ساختاری است. جامعه آماری در برگیرنده کلیه مدیران مدارس پسرانه دولتی دوره دوم متوسطه استان آذربایجان غربی (190دبیرستان) می باشد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 123 نفر از مدیران این مدارس با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از شهرهای استان انتخاب شدند. دراین پژوهش از شش پرسش نامه استاندارد در قالب طیف پنج درجه ای لیکرت شامل: پرسش نامه همدلی عاطفی داویس (1983)، خودمدیریتی عاطفی والتز و همکاران (1996)، توانمند سازی روان شناختی اسپیریتزر و میشرا (1997)، مسئولیت پذیری عبدل و ابراهیم (2002)، توسعه کار آفرینی آنتونیک و هیسریچ (2003) و کنترل هیجان در محیط کار راجر و ناجاریان (1989) استفاده شده است. پایایی پرسش نامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 85/0، 85/0، 86/0، 86/0، 88/0 و 86/0 به دست آمد. تایج تحلیل داده ها نشان داد که تمامی پیشایندها و پیامدها ( به ترتیب همدلی عاطفی 34/0، خودمدیریتی 27/0، توانمندسازی روانشناختی 63/0، مسئولیت پذیری کارکنان 49/0 و توسعه کارآفرینی 58/0) با رهبری عاطفی رابطه مثبت و معنی داری دارند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش ها و نقاط قوت نظام رتبه بندی معلمان و ارائه الگویی برای کیفیت بخشی به آن انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی- توسعه ای و از نظر روش، آمیخته اکتشافی با رویکرد کیفی- کمی بود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل معلمان، مدیران مدارس، کارشناسان و خبرگان شهر تهران در حوزه نظام رتبه بندی معلمان و در بخش کمی شامل کلیه معلمان مقاطع ابتدایی، متوسطه اول و دوم 5 حوزه شمال، جنوب، مرکز، شرق و غرب شهر تهران به تعداد 46351 نفر بود. در بخش کیفی با روش گلوله برفی، 15 نفر تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شده، و در بخش کمی با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 381 نفر به روش خوشه ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی شامل پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن از طریق روایی همگرا و ضریب پایایی ترکیبی تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی و کدگذاری داده ها و در بخش کمی از مدلسازی معادلات ساختاری و آزمون تی مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد نظام رتبه بندی معلمان بیشتر با چالش هایی در گروه زمینه ای و ساختاری مواجه بوده است که از این بین، چالش انتخاب معیارهای درست در رتبه بندی معلمان بیشترین امتیاز را داشت. بنابراین، با توجه به یافته های تحقیق پیشنهاد می شود که بیشترین تمرکز در جهت بهبود نظام رتبه بندی معلمان روی معیارها و استانداردهای درست ارزیابی معلمان قرار گیرد و تلاش لازم در راستای بهبود آن انجام شود.