علی شریفی

در حوزه تفسیر نگاری معاصر، تفسیر اجتماعی یکی از مهم ترین دستاوردهای این عرصه است. نگاه جامع گرایانه، ساده نویسی و تاکید بر هدایت گری قرآن، عقل گرایی در تفسیر و عدم پیروی کردن از شیوه تفسیری سلف از شاخص های اصلی این رویکرد جدید تفسیری است.. کتاب «التفسیر لکتاب الله المنیر» آیت الله محمد کرمی ، از تفاسیر اجتماعی به شمار می آید. ایشان که از مفسرین خطه خوزستان است با توجه به شرایط روز، روش تفسیر اجتماعی را برگزیده است و سعی کرده شاخص های تفسیر اجتماعی را رعایت کند. این مقاله که به روش کتابخانه ای تدوین گردیده است، نخست به شاخص های تفسیر اجتماعی اشاره نموده، سپس به بررسی شاخص های اجتماعی تفسیر شیخ کرمی می پردازد. در ادامه پس از بررسی روش تفسیری ایشان، رویکرد تفسیری این مفسر را مورد نقد قرار می گیرد. در پایان به این نتیجه می رسیم که ایشان از روش تفسیر اجتماعی در برخی آیات پیروی ننموده و تفسیر خود را بر اساس شاخص های تفسیر اجتماعی تدوین نکرده است. در واقع آیت الله کرمی برخی آیاتی که مباحث گسترده اجتماعی دارند به آنها وارد نشده و در حد اشاره ای کوتاه گذر کرده است

پژوهش پیش رو با هدف بررسی تاثیر اخلاق مالیاتی، حسابداری ذهنی و دانش مالیاتی خویش فرمایان بر تمکین مالیاتی آنها ( مطالعه موردی مودیان حقیقی استان یزد ) در بازه زمانی سال 1401 تا 1402 صورت گرفته است. پژوهش از نظر ماهیت و روش، از نوع پژوهش های توصیفی-پیمایشی بوده و از نظر هدف، کاربردی قلمداد می گردد. جامعه آماری متشکل از مودیان حقیقی شهر یزد می باشد و نمونه آماری نیز از طریق فرمول کوکران و به روش نمونه گیری در دسترس انجام شده است که در نهایت تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که برای سنجش تمکین مالیاتی از پرسشنامه گوزل و همکاران (2019)، برای سنجش اخلاق مالیاتی نیز از پرسشنامه پالیل (2010)، برای سنجش دانش مالیاتی از پرسشنامه حاج محمدی (1393) و برای سنجش حسابداری ذهنی از پرسشنامه رادینتو (2020) استفاده شده است. روایی محتوایی- صوری و روایی سازه (تحلیل عاملی تأییدی، روایی همگرا و واگرای) ابزار پژوهش بررسی و مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی سنجیده شد و با توجه به اینکه مقدار آلفا برای همه متغیر های پژوهش بیشتر از 0.7 به دست آمد، با اطمینان می توان پایایی ابزار پژوهش را تأیید کرد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است که در بخش اول جداول و نمودارهای فراوانی و در بخش دوم از روش حداقل مربعات جزئی، به وسیله نرم افزارهای SPSS و SmartPLS ، جهت آزمون فرضیات و ارائه نتایج پژوهش استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که دانش مالیاتی، حسابداری ذهنی و اخلاق مالیاتی بر تمکین مالیاتی مودیان حقیقی تاثیر مثبت و معناداری دارند. علاوه بر این، دانش مالیاتی بر حسابداری ذهنی تاثیر مثبت و معناداری داشته اما حسابداری ذهنی نتوانسته رابطه بین دانش مالیاتی و تمکین مالیاتی را تعدیل نماید و همچنین در استفاده از حسابداری ذهنی تفاوتی بین گروه زن و مرد خویش فرما مشاهده نشد.

ابزار «سمع» از نعمت های الهی و از ملزومات اصلی بدن بوده و بسیاری از ادراکات از این طریق انجام می پذیرد. سمع نخستین حس فعال در وجود انسان قبل و بعد از تولد است. این واژه در قرآن، در چهار معنای گوش، فعل شنیدن، فهم و ادراک و قبول و فرمان بری از حق به کار رفته است. این مقاله بارویکردی توصیفی_تحلیلی به بررسی ابزار «سمع» بر تربیت انسان می پردازد. هدف از نگارش آن، تبیین جایگاه سمع و لزوم توجه بیشتر به آن در پیشبرد اهداف تربیتی و جایگاه بخشی این ابزار حیاتی و تأثیرگذار در رشد انسان است. سمع به عنوان یک ابزار تربیتی چه جایگاهی در قرآن دارد؟ نقش سمع در تربیت انسان چیست؟ باتوجه به کارایی سمع، القای اهداف تربیتی از این طریق می تواند صورت گیرد. اگر بخواهیم یک مسئله تربیتی را در بین گروه هدف نهادینه کنیم، توجه به نعمت و ابزار سمع بیش از بقیه حواس می تواند ما را به اهداف نزدیک تر نموده و در نهادینه کردن هنجارها می توان بهتر عمل کرد. همچنین دقت در محتوای کلام و تکرار مطلب در رشد تربیتی و پذیرش حق توسط مخاطب تا تأثیرگذار است. سمع نخستین مرتبه از حصول علم است و فهم و تعقل پس آن صورت می گیرد.

وجوه و نظائر به معنای استعمال یک واژه واحد در مواضع مختلف قرآن است که در هر موضعی، معنایی متفاوت دارد که این بحث در علم معناشناسی نیز معادل چندمعنایی است و برخلاف نگاه سنتی، صرفاً شامل اشتراک معنوی می شود. در این پژوهش که به روش توصیفی و مقایسه ای سامان یافته است، پس از بررسی وجوه مختلف معنایی واژه دین از منظر سنتی و علم زبان شناسی جدید، نحوه ترجمه وجوه مختلف واژه دین در ترجمه های مختلف ترکی استانبولی موردبررسی قرار خواهد گرفت. به نظر می رسد بیشتر مترجمان همت خود را صرف روانی و سلامت زبان ترجمه کرده و از دقت در معادل یابی واژه های قرآنی و رعایت نکات دستوری غفلت ورزیده اند. یافته های پژوهش حاکی از عدم دقت لازم در ترجمه وجوه و نظائر قرآن در ترجمه های ترکی استانبولی می باشد؛ که البته در مواردی که واژه «دین» مشمول اشتراک لفظی می شد عملکرد مترجمان ترک تا حدود زیادی مناسب بوده است.