محمد خدایاری فرد

محمد خدایاری فرد

سمت: استادیار
مدرک تحصیلی: عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۷ مورد.
۲۱.

کارآیی روش های شناخت - رفتار درمانگری توام با دارو درمانی در درمان اسکیزوفرنی (مطالعه موردی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دارو درمانی اسیکیزوفرنی شناخت - رفتار درمانگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۷
تقریباً از هر صد نفر یک نفر از بیماری اسکیزوفرنی رنج می برد. این بیماری می تواند سیری طولانی مدت و یا کوتاه مدت داشته باشد و اثرات آن از دامنه متوسط تا شدید در نوسان باشد. در حالت مزمن این بیماری ساختار شخصیت فرد را از هم می پاشد و فعالیت های او را مختل می سازد . آمار منتشر شده از سوی سازمان جهانی بهداشت نشان می دهد که تعداد 27000000 نفر از کل جمعیت جهان مبتلا به انواع مختلف اسکیزوفرنی هستند این بیماری پرهزینه ترین اختلال روانی از نظر هزینه درمان است دیده شده است بسیاری از بیماران اسکیزوفرنیک به درمان های دارویی پاسخ نمی دهند هم چنین اثرات جانبی داروها باعث می شود که اثر بخشی آنها جهت درمان به میزان زیادی کاهش یابد از این رو پژوهشگران سعی در ایجاد و توسعه در مان های شناختی رفتاری جهت درمان این بیماری کرده ا ند در این پژوهش یک آزمودنی بزرگسال اسکیزوفرنیک با استفاده از روش شناخت رفتار درمانگری توام با دارو درمانی مورد مطالعه و درمان قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهند که این روش درمانی کارایی زیادی را جهت درمان بیماری داراست.
۲۲.

تنیدگی‌ و سبک‌های کنارآمدن‌ با آن‌ در دانشجویان‌(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۶
به‌ منظور مطالعة‌ ارتباط‌ بین‌ منابع‌ تنیدگی‌زا و سبک‌های کنارآمدن‌ دانشجویان‌ با نشانگان‌ تنیدگی، پژوهشی‌ بر دانشجویان‌ دانشگاه‌ تهران‌ و دانشگاه‌ علوم‌ پزشکی‌ تهران‌ انجام‌ گرفت‌. هدف این‌ پژوهش‌، یافتن‌ اطلاعاتی‌ در مورد الگوهای‌ رفتاری‌ دانشجویان‌ به‌ هنگام‌ کنارآمدن‌ با تنیدگی‌ و نیز تبیین‌ اثر‌ منابع‌ تنش­زای‌ دانشجویی‌ در پاسخ‌های‌ شناختی‌، عاطفی‌، رفتاری،‌ و جسمی‌ دانشجویان‌ بود. در این‌ پژوهش‌ 1320 نفر از دانشجویان‌ رشته‌های‌ مختلف‌ شرکت‌ داشتند. داده‌های‌ پژوهش به‌ وسیله‌ سه‌ مقیاس‌ عوامل ‌ تنیدگی‌­زا، نشانگان‌ تنیدگی،‌ و راه‌های‌ کنارآمدن‌ با تنیدگی گردآوری‌ شدند. تحلیل‌ رگرسیون‌ چندگانة‌ داده‌ها نشان‌ داد که‌ بین‌ سبک‌ کنارآمدن‌ در حل‌ مسأله‌ با نشانه­های‌ تنیدگی‌، همبستگـی‌ منفی معناداری‌ وجود دارد. همچنین‌ از بین‌ منابع‌ نه­گانة تنیدگی،‌ به ترتیب عادات‌ فردی‌، تنیدگی‌های‌ تحصیلی‌، ازدواج‌، و مسائل‌ عاطفی‌، اجتماعی‌ و خانوادگی‌ دانشجویان‌ در ایجاد نشانگان‌ تنیدگی‌ اهمیت‌ بیشتری‌ دارند. وجه‌ متفاوت‌ پژوهش‌ حاضر با پژوهش‌های‌ پیشین،‌ توجه‌ به‌ میزان‌ تأثیرگذاری‌ عوامل‌ تنیدگی‌زا بر‌ فرد و نیز سنجش‌ نشانگان‌ شناختی‌، عاطفی‌، جسمی،‌ و رفتاریِ‌ تنیدگی‌ است. در پایان،‌ همسویی و عدم همسویی یافته‌ها مورد بحث قرار گرفته و کاربرد یافته‌های‌ تحقیق‌ حاضر بیان‌ شده‌­اند‌.
۲۳.

تاثیر خانواده درمانی با تاکید بر رویکرد شناختی – رفتاری در درمان هراس اجتماعی نوجوانان ( مطالعه موردی)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مشاوره مشاوره خانواده
تعداد بازدید : ۱۶۵۸
هراس اجتماعی یکی از اختلالات اضطرابی است . افراد با هراس اجتماعی از موقعیت های اجتماعی و صحبت با دیگران می ترسند و از حضور در اجتماع پرهیز می کنند . این اختلال در کارکردهای شغلی و تحصیلی افراد مبتلا تاثیر بسیاری دارد . یافته های پژوهشی نشان داده اند که آموزش خانواده در کنار بکارگیری روشهای شناختی – رفتاری در درمان هراس اجتماعی موثر است . بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی کارایی خانواده درمانی توام با روشهای شناختی – رفتاری در درمان هراس اجتماعی است . روش پژوهش حاضر مطالعه موردی است . در این مطالعه دو آزمودنی 18 و 20 ساله که با استفاده از مصاحبه بالینی ، ملاکهای تشخیصی -IV- TR DMS و آزمونهای تشخیص مبتلا به هراس اجتماعی تشخیص داده شده بودند شرکت کرده اند . نتایج این پژوهش بیانگر نقش خانواده در ایجاد ، نگاه داری و نتیجه درمان هراس اجتماعی است . نتاج نشان دهنده کارایی خانواده درمانی با تاکید بر رویکرد شناختی – رفتاری است . همسویی و ناهمسویی یافته ها در پایان مورد بحث قرار گرفته است .
۲۵.

خانواده درمانگری شناختی ـ رفتاری در درمان بیماران مبتلا به دردهای عضلانی استخوانی

کلید واژه ها: اختلالهای روان‌تنی اختلالهای عضلانی استخوانی طرح تک آزمودنی خانواده درمانگری شناخت ـ رفتاردرمانگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۵ تعداد دانلود : ۷۴۴
" کارایی خانواده درمانگری شناختی ـ رفتاری در درمان اختلالهای روان‌تنی از نوع عضلانی، با استفاده از یک طرح تک آزمودنی از نوع A-B مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 3 نفر (2 مرد و 1 زن) مبتلا به اختلال روان ـ تنی عضلانی استخوانی (کمردرد و گردن درد) که به یک کلینیک خصوصی روان درمانگری ارجاع شده بودند، به عنوان گروه نمونة این پژوهش انتخاب شدند. پس از مصاحبة بالینی روان درمانگر، آزمودنیها به آزمونهای MMPI و SCL-90-R پاسخ دادند و سپس روش خانواده‌درمانگری شناختی ـ رفتاری در مورد آنها اجرا شد. نتایج آزمودنیها در پس آزمون کارایی بالای این روش درمانگری در حل تعارضها و مشکلات بین فردی از طریق آموزش مهارتهایی مانند حل مسأله، برقراری ارتباط مؤثر، مقابلة کارآمد و جرأت‌ورزی را نشان داد. پیشنهاد می‌شود در پژوهشهای بعدی کارآیی سایر روشهای درمانگری از جمله دارودرمانگری، رفتاردرمانگری و شناخت‌درمانگری فردی و گروهی بررسی و با یکدیگر مقایسه شود. "
۲۶.

مقایسه کارایی روشهای شناخت- رفتار درمانگری وشناخت-رفتار درمانگری توأم با دارو درمانی‘مبتلایان به اختلال وسواس فکری-عملی

کلید واژه ها: دارو درمانی مطالعه موردی اختلال وسواس فکری-عملی رفتار درمانگری شناخت-رفتار درمانگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۱
اختلال وسواس فکری-عملی‘اختلالی مزمن‘نوروتیک و ناتوان کننده است که از دیرباز مورد توجه روانپزشکان وروانشناسان بوده است .این اختلال در صورت عدم درمان به موقع اغلب به صورت مزمن درآمده وسالیان دراز همراه فرد خواهد بود ودر موارد جدی‘روابط خانوادگی واجتماعی فرد را مختل میکند.مبتلایان به این اختلال علایم اضطراب ویا افسردگی را نیز از خود نشان میدهند.بنابراین‘جداسازی وسواس فکری-عملی از افسردگی اساسی واضطراب فراگیر بسیار مهم تلقی میشود ویافتن راه حلهای درمانی مناسب با آن از اهمیتی ویژه برخورداراست.مهمترین علایم تشخیص این بیماری عبارتنداز:افکار‘تکانه ها یا تصاویر ذهنی بیهوده و مزاحم‘رفتارها ویا اعمال ذهنی تکراری که با هدف جلوگیری و یاکاهش ناراحتی طرح ریزی میشوند.در این پژوهش آزمودنی های مبتلا به وسواس فکری- عملی به شیوه های شناختی- رفتاری وشناختی-رفتاری توأم با درمان دارویی مورد مطالعه ودرمان قرارگرفتند.نتایج نشان میدهند که روش پیشین بسیار مؤثرتر از روش اخیر است.
۲۷.

بررسی اثربخشی روان درمانگری شناختی رفتاری، گروهی، و فردی زندانیان در زندان رجایی شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان گروهی زندانی وضعیت روان شناختی درمان فردی مداخله شناختی رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۸ تعداد دانلود : ۸۷۸
هدف مطالعه حاضر بررسی اثربخشی درمان های شناختی رفتاری فردی و گروهی در کاهش نشانگان روان شناختی زندانیان رجایی شهر و ارتقاء سطح وضعیت روان شناختی آنان بود. بدین منظور 180 نفر از زندانیان مرد زندان رجایی شهر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی نظامدار انتخاب و در سه گروه تصادفی (گروهِ درمان ترکیبی، گروهِ درمان فردی و گروهِ کنترل) با حجم مساوی (60 نفر) قرار گرفتند. با بهر ه گیری از آزمون های GHQ-28 و SCL-90-R و مصاحبه تشخیصی توسط روان پزشک، وضعیت روان شناختی شرکت کنندگان اندازه گیری شد. تحلیل واریانس چندمتغیری انجام یافته روی داده ها نشان داد اثربخشی درمان ترکیبی و فردی بیشتر از گروه کنترل است. پیگیری این گروه از افراد پس از آزادی حدود دوازده ماه، هیچ گونه بازگشتی را در گروه های درمانی ترکیبی و فردی نشان نداد؛ درحالی که در گروه کنترل حدود 15 درصد بازگشت مشاهده شد. این مداخله ها با جایگزین کردن الگوهای سازگاری رفتاری و شناختی در فرد، به وی امکان می دهد که از خزانه رفتاری گسترده تر و مناسب تر در مواجهه با موقعیت برخوردار باشد و در واکنش به مسائل با برنامه ریزی و آینده نگری عمل کند. بنابراین، با استفاده از مداخلات روان شناختی به ویژه مداخلات گروهی می توان از مشکلات روان شناختی زندانیان کاسته و از بازگشت مجدد آنها به زندان جلوگیری کرد.
۲۸.

اثر بخشی روان درمانی شناختی - رفتاری گروهی و فردی مبتنی بر آموزه های دینی بر ناسازگاری های روان شناختی زندانیان در زندان رجایی شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

۲۹.

اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد شناختی-رفتاری و طرحواره درمانی بر سبک های دلبستگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتاری مشاوره گروهی سبک های دلبستگی شناختی طرحواره درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۳ تعداد دانلود : ۸۰۲
هدف پژوهش حاضر، مقایسه تأثیر مشاوره گروهی شناختی -رفتاری و مشاوره گروهی مبتنی بر طرحواره بر سبک های دلبستگی دانشجویان بود. پژوهش حاضر یک پژوهش شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دختر ساکن در خوابگاه های دانشگاه تهران در سال 92-93 بود. 27 نفر از آنان به صورت نمونه-گیری هدفمند انتخاب شده و سپس به صورت تصادفی در گروه های مشاوره ی شناختی- رفتاری، طرحواره درمانی و گروه کنترل قرار گرفتند. افراد نمونه به مقیاس دلبستگی بزرگسال پاسخ دادند. داده ها با کمک تحلیل کواریانس (مانکوا) چند متغیری تحلیل شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که تفاوت معناداری در دو گروه شناختی-رفتاری و مشاوره گروهی مبتنی بر طرحواره در مقایسه با گروه کنترل به لحاظ سبک های دلبستگی ایمن و اجتنابی وجود داشت. امّا مقایسه سبک دلبستگی دوسوگرا در بین سه گروه نشان داد که تنها بین دو گروه طرحواره درمانی و گروه کنترل از نظر آماری معنادار بود. مشاوره گروهی شناختی-رفتاری بر کاهش دلبستگی اجتنابی و افزایش دلبستگی ایمن و مشاوره گروهی مبتنی بر طرحواره گروهی بر کاهش دلبستگی اضطرابی-دوسوگرا و دلبستگی اجتنابی و افزایش دلبستگی ایمن، به طور معناداری اثر داشتند. این یافته دال بر امکان تغییرپذیری سبک دلبستگی ناایمن بوده و متخصصان می توانند از این دو نوع مداخله جهت اصلاح سبک دلبستگی دانشجویان دختر استفاده کنند.
۳۱.

گزارشی از یک مورد درمان روان پویشی اختلال وحشت زدگی با گرایش روابط موضوعی و روانشناسی خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۲
هدف از پژوهش حاضر ارائه گزارشی از یک مورد درمان موفقیت آمیز اختلال وحشت زدگی با استفاده از روش روان پویشی مبتنی بر روابط موضوعی و روان شناسی خود است . بدین منظور دختر دانشجویی 23 ساله که بر اساس مصاحبه بالینی ، ملاکهای تشخیص DSM-IV-TR ، آزمون MMPI و نظر روانپزشک مبتلا به اختلال وحشت زدگی بود با استفاده از روان درمانگری مبتنی بر الگوی مبتنی بر الگوی روان پویش مورد مطالعه و درمان قرار گرفت . در این روش درمانی از فن تداعی آزاد ، تاکید بر ناهشیاری و تحلیل پدیده انتقال استفاده شده . نتایج نشان دهنده کارایی بالای این روش درمانی در درمان اختلال وحشت زدگی ؛ مراجع در طول درمان احساس منسجم تری از خ.د بدست آورد و ساختار شخصیتی خود از جمله " من" را مورد وارسی ، مشاهده و بازبینی قرار داد و یاد گرفت که با دیگران به حالتی رفتار کن که تناسب بهتری با واقعیت های کنونی داشته باشد .
۳۲.

آماده سازی مقیاس دینداری برای جمعیت دانش آموزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبار دانش آموز روائی مقیاس دینداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۹ تعداد دانلود : ۷۵۰
نوجوانان قشر عظیمی از جوامع را تشکیل می دهند و ارزش های دینی این قشر، چهره غالب ارزشی آینده جوامع را نشان می دهد. این پژوهش با هدف آماده سازی مقیاس دینداری برای دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش توصیفی بود. جامعه آماری آن، کلیه دانش آموزان دبیرستانی و پیش دانشگاهی شهر تهران بودند که به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای به حجم 944 نفر انتخاب شدند. برای گرد آوری داده ها، دو پرسشنامه موازی مقیاس دینداری فرم(الف و ب) تهیه شد. ضریب آلفای کرونباخ فرم الف و ب به ترتیب، 97/0 و 96/0 محاسبه شد. یافته های نشان داد مقیاس تهیه شده در دو فرم، برای ارزیابی دینداری این گروه از دانش آموزان ابزاری مناسب است.
۳۳.

معرفی و نقد کتاب(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۸ تعداد دانلود : ۵۶۱
کتاب انتظارات بشر از دین نوشته حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای عبدالحسین خسروپناه توسط مرکز نشر آثار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی‏در سال 1382 به چاپ رسیده است. هر چند ناشر محترم در پیشگفتار دو صفحه‏ای خود، کتاب را با جملاتی از قبیل «مسیحیت و کلیسای سراپا ضعف و تحریف و انحراف» و «عده‏ای خودباخته» آراسته است که خواننده معمولاً انتظار ندارد در یک پژوهش علمی‏ با چنین موضعی روبه رو شود، ولی توضیحات سودمند آیت‏الله جعفر سبحانی درباره «انتظار بشر از دین» در صفحات بعد این ضعف را جبران کرده است؛ به ویژه که ایشان اشاره کرده‏اند که آقای خسروپناه از فارغ التحصیلان رشته تخصصی کلام اسلامی‏است و برای پایان نامه مقطع دکترای خویش این موضوع را برگزیده‏اند. بنابراین، نقد کتاب حاضر با توجه به انتظاری است که از یک پایان نامه دکترا می‏رود؛ وگرنه در مجموع مطالب کتاب خالی از فایده نیست.
۳۴.

اثربخشی برنامه روانشناختی خانواده محور بر پایه الگوی اسلامی- ایرانی بر مثبت اندیشی زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

۳۵.

راهبردهای روان شناختی و فنون مقابله با استرس و اضطراب در مواجهه با کروناویروس (کووید-19)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس کووید- 19 کروناویروس اضطراب بیماری و سندروم اضطراب کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۲ تعداد دانلود : ۹۷۰
از اوایل سال 2020 تمامی مردم جهان ورای رنگ، نژاد، طبقه اجتماعی، ملیت و جغرافیا، گرفتار معضل و اندوهی مشترک به نام ویروس کرونا و بیماری COVID-19 هستند. حجم مضاعفی از نگرانی، اضطراب و استرس سراسر جهان را در برگرفته است و هر ساعت شاهد مرگ ده ها انسان هستیم. در روزهایی که جامعه بیش از هر زمانی با حجم نامتوازنی از اطلاعات درست و غلط درباره این بیماری و اوضاع جهان مواجه شده و اضطراب و استرس بیمار شدن، بیش از بیمار شدن آزاردهنده شده است، مسئولیت اجتماعی و اخلاقی روان شناسان و مشاوران ایجاب می کند که در این زمینه قدمی بردارند. هدف اصلی این مقاله شناسایی بیشتر استرس و اضطراب ناشی از کرونا و بیماری کووید-19 و ارائه راه های عملی مدیریت استرس و اضطراب در مقابله با آن بود. روش پژوهش حاضر از نوع مروری و دربرگیرنده مقالات و مطالعات مختلف در زمینه استرس و اضطراب و کووید-19 بود. بر اساس مبانی نظری پژوهش، در نهایت 24 شیوه کاهش استرس و اضطراب از جمله 12 فن شناختی-رفتاری (مانند فنون تنظیم هیجانی، ذهن آگاهی، خودشفقتی، بازسازی شناختی، مثبت نگری، تصویرسازی ذهنی مثبت، توقف فکر و روی برگردانی) و 12 فن غیرشناختی (مانند تن آرامی، ورزش، موسیقی درمانی و ماساژدرمانی) معرفی شد تا روان شناسان و مشاوران بتوانند از این فنون در شرایط کنونیِ افزایش استرس و اضطراب ناشی از ویروس کرونا استفاده لازم را ببرند. در انتها شواهد تاییدی پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.
۳۷.

اثر تقویت بازنمایی های حافظه بر حرمت خود در افراد دارای اضطراب امتحان: یک مطالعه مقدماتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب امتحان حافظه حرمت خود بازنمایی مداخله رقابت بازیابی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی انواع ترس
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری شناخت
تعداد بازدید : ۹۵۹ تعداد دانلود : ۶۴۵
حرمت خود پایین یکی از مؤلفه های کلیدی و زیربنایی در آسیب شناسی روانی، ازجمله اضطراب امتحان است. به نظر می رسد که میزان فعالیت بازنمایی های مثبت فرد از خودش در حافظه، نقش مهمی در  ادراک فرد از خودش ایفا می کند. هدف از مقاله حاضر، تعیین اثر تقویت بازنمایی های حافظه بر حرمت خود در افراد دارای اضطراب امتحان بود. روش این پژوهش، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون بود. بر اساس رویکرد رقابت بازیابی، یک بسته آموزشی جهت ارتقاء حرمت خود طراحی شد و پس از تأیید اعتبار محتوای آن توسط 5 متخصص روانشناس، این بسته در قالب مداخله گروهی 10 جلسه ای (هر هفته یک جلسه به مدت 1 ساعت) اجرا شد. شرکت کنندگان در پژوهش 10 دانش آموز مقطع دبیرستان با تشخیص اضطراب امتحان بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شده و قبل و پس از مداخله و همچنین در پیگیری یک ماهه، پرسشنامه های اضطراب امتحان اسپیلبرگر و حرمت خود روزنبرگ را تکمیل نمودند. تحلیل داده ها با روش تحلیل روند یک راهه (تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر) صورت گرفت. یافته ها نشان داد که اجرای این مداخله توانسته منجر به بهبود حرمت خود و کاهش معنادار اضطراب امتحان در افراد نمونه گردد (01/0 ˂ p) و این روند تا پیگیری یک ماهه نیز ادامه یافت. بطور کلی به نظر می رسد که انجام مداخله بر روی مؤلفه های زیربنایی آسیب شناسی روانی، از جمله حرمت خود پایین، می تواند اثرات مفید و همچنین پیشگیرانه ای در این زمینه داشته باشد و حتی بدون چالش عمدی با افکار، ممکن است بتوان تغییراتی در خودپنداره افراد ایجاد کرد.
۳۸.

برنامه تعاملات دینداری برای دانشجویان: ساخت و روایی یابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارتقای دینداری برنامه تعاملات دینداری تربیت دینی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۱ تعداد دانلود : ۵۶۶
تاکنون برنامه های بسیاری در زمینه تربیت دینی و ارتقای دینداری در کشور طراحی و اجرا شده است. اما اثربخش بودن این برنامه ها مورد تردید پژوهشی است. به همین دلیل بنیانگذاری نوعی تربیت دینی که بتوان اثربخشی آن را به لحاظ تجربی آزمود، لازم است. به منظور پرداختن به این ضرورت ، هدف این پژوهش ساخت و روایی-یابی برنامه آموزشی تعاملات دینداری برای دانشجویان بوده است. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل (چند گروهی با یک گروه کنترل) بوده است. گروه آزمایش شامل 117 دانشجو بوده است که به روش در دسترس انتخاب شدند و در قالب ده گروه آزمایشی هر یک تحت آموزش یکی از خرده بسته های بسته مذکور قرار گرفتند. به منظور سنجش دینداری و مؤلفه های آن از فرم کوتاه مقیاس دینداری خدایاری فرد و همکاران استفاده شد. نتایج نشان داد بسته آموزشی مذکور بر باورها و رفتارهای دینی اثر معنادار داشته، اما بر نمره دینداری کلی و عواطف دینی اثر معناداری نداشته است. اثربخشی بسته آموزشی بر باورها و رفتارهای دینی را می توان با مفاهیم تأثیر ظاهر بر باطن، تولی و برادری، حمایت اجتماعی، سرمشق گیری معنوی یا دینی و ترادف معنویت و دینداری در نگاه اسلامی، تبیین کرد. همچنین این مطالعه نشان داده است در کاربرد روش تجربی برای بررسی اثربخشی برنامه تربیت دینی محدودیت های جدی وجود دارد، به گونه ای که این محدودیت ها به عنوان نوعی آسیب شناسی می تواند نتایج مطالعه را تحت تأثیر قرار دهد.
۳۹.

روابط بین فردی درون خانواده و دینداری نوجوانان: ارائه یک مدل ساختاری(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: سبک های دلبستگی سبک های فرزندپروری الگوبرداری تقویت مدل یابی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۲ تعداد دانلود : ۶۵۰
این پژوهش با هدف ارائه الگوی معادله ساختاری دینداری نوجوانان، بر اساس روابط بین فردی درون خانواده انجام شد. برای دستیابی به این مهم، تعداد 722 دانش آموز دبیرستانی (49 درصد دختر و 51 درصد پسر)، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای از شهر تهران انتخاب و به مقیاس دینداری نوجوانان، سیاهه سبک های دلبستگی (AAI)، مقیاس ادراک از سبک های فرزندپروری والدین (POPS) و پرسش نامه های محقق ساخته تقویت دینداری و الگوگیری از دینداری والدین پاسخ دادند. روش پژوهش در طرح های توصیفی همبستگی، از نوع الگوی معادلات ساختاری قرار گرفت. یافته ها نشان داد که اثرات مستقیم سبک های دلبستگی ایمن، اضطرابی / اجتنابی، اضطرابی / دوسوگرا و تقویت دینداری بر دینداری نوجوانان معنا دار است. همچنین، اثرات غیرمستقیم سبک های دلبستگی ایمن، اضطرابی / اجتنابی، تقویت دینداری، مشارکت جویی والدین و حمایت از خودمختاری، از طریق میانجی گری الگوگیری از والدین با دینداری نوجوانان معنا دار است. در نتیجه می توان گفت: نحوه تعامل والدین با فرزندان، به شیوه های مستقیم و غیرمستقیم، رشد دینداری در نوجوانان را دستخوش تحول می سازد و نقش پویایی در شکل گیری و رشد باورهای دینی، عواطف دینی و رفتارهای دینی آنان ایفا می کند.
۴۰.

اثربخشی آموزش مبتنی بر مثبت اندیشی بر فرایند خانواده و بهزیستی ذهنی زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خانواده روان شناسی مثبت گرا رضایت از زندگی سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۵ تعداد دانلود : ۵۲۴
مطالعه حاضر، با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر مثبت اندیشی در ارتقای فرآیندهای خانواده و بهزیستی ذهنی زنان سرپرست خانوار انجام پذیرفت. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح تحقیق پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود و جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان سرپرست خانوار شهر چهارباغ استان البرز تشکیل می دادند که حداقل یک فرزند محصل در دوره ابتدایی داشتند. نمونه مورد مطالعه شامل 50 نفر از این جامعه بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه 25 نفری (آزمایش و کنترل) قرار گرفتند. اعضای هر دو گروه نسبت به تکمیل مقیاس خودگزارشی فرآیند خانواده و پرسش نامه بهزیستی ذهنی اقدام نمودند. سپس، هشت جلسه دوساعته مداخله آموزشی مثبت اندیشی برای گروه آزمایش برگزار شد و پس از آن، هر دو گروه مجدداً ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس تحلیل گردید. یافته ها نشان داد که آموزش مهارت های مثبت اندیشی به صورت معناداری موجب ارتقای فرآیند خانواده در اعضای گروه آزمایش شده، اما در میانگین نمرات بهزیستی ذهنی آن ها تفاوت معناداری ایجاد نشده است. بنابراین، می توان گفت که بسته آموزش مثبت اندیشی قابلیت بهبود عملکرد خانواده در خانواده های تحت سرپرستی مادر را دارد، اما افزایش بهزیستی ذهنی در این گروه آسیب پذیر، مستلزم غنی سازی برنامه مداخله ای و انجام پژوهش های جامع تر است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان