علی جعفری

سرزمین ایلام صاحب فرهنگ و تمدنی اصیل و تاریخی چند هزار ساله است. آثار و تپه های باستانی و حتی زبان و واژه های موجود حکایت از مردمی ایرانی الاصل با فراز و نشیب های فراوان دارد . با این حال متأسفانه تاکنون چه در زمینه باستان شناسی و چه در زمینه های تاریخی، فرهنگی و حتی اقتصادی تحقیقات و پژوهش هایی در خور درباره این منطقه صورت نگرفته است و همین امر باعث قلت منابع و مآخذ گردیده و از طرف دیگر به نوعی گمنامی این منطقه را در پی داشته است . مقاله حاضر به طور بسیار مختصر و موجز گوشه ای از تاریخ چند هزارساله ایلام را به تحریر در آورده است، در واقع همانطوری که از عنوان مقاله پیداست ما در پی آن هستیم که با نگاهی گذرا تحولات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، مذهبی استان ایلام را در دوره ساسانیان باروش توصیفی –تحلیلی و براساس منابع کتابخانه ای مورد بررسی قرار دهیم.

e years 1957 to 1960 were one of the most critical periods of the contemporary history of Iran from the viewpoint of its foreign relations. is is largely due to the fact that this period coincided with the attempts of other countries to increase their dominance over Iran. During this period, Iran was struggling with countries like the Soviet Union, Iraq, Egypt and the United States in its foreign relationships. Iran’s relations with the Soviet Union, Iraq and Egypt were similar to each other, involving uctuations, con icts, strains and even complete breaks. During these years, a negative aspect of Iran’s foreign policy was the wide gap created in relations between Iran and Arab countries including Egypt. Mohammad Reza Shah’s foreign policy in the region, and his relations with Israel, had resulted in this wide gap and had caused some Arab countries to openly express their dissatisfaction. ese relations were most strained during the presidency of Gamal Abdel Nasser in Egypt. At the same time, Iran had very close relations with the U.S. which led to Iran’s increased dependency on the U.S. e aim of the present research is to study the role of Iran’s foreign ministers in Iran’s relations with the other countries which aimed to dominate Iran or maintain ties with it during 1957- 1960, and the condition of Iran’s foreign policy in this period. e -ndings of this research show that the foreign ministers did not have an e ective role in Iran’s foreign policy because the main policymaker was Mohammad Reza Shah himself, and the main function of his foreign policies was to protect his government, not the national interest

بی شک یکی از مسائل مهم در حوزه اندیشه های اجتماعی و سیاسی، مسئله رابطه "دین" و "سیاست" است، در جهان اسلام و گرایش های مطرح در بین اندیشمندان مسلمان درباره نوع و چگونگی این رابطه، مناقشه و نزاع جدی وجود دارد. برخی با انکار هرگونه پیوندی میان دین و سیاست، تداخل یکی از آن دو را در امور دیگری موجب ناکارایی طرف مقابل دانسته اند و لذا به جدایی کامل آن دو توصیه می کنند. برخی دیگر نیز با بیان استدلال های گوناگون و مستند معتقد به وجود رابطه ای عمیق بین دین و سیاست می باشند. هر چند این گروه در کیفیت و نوع رابطه دین و سیاست با هم اختلاف نظر دارند ولی در این اصل یعنی وجود رابطه، کنش و واکنش متقابل میان دین و سیاست، متفق القول هستند. پرسش اصلی این پژوهش این است که این دو گروه چگونه و با چه دلایلی به تبیین نظر خود در مورد رابطه میان دین و سیاست و تعامل یا عدم تعامل آن دو می پردازند؟ بر این اساس فرضیه به این صورت مطرح می شود که  علی رغم وجود استدلال های طرح شده از سوی هر یک از دو گروه، در مکتب  اسلام  میان دین و سیاست، هم رابطه مفهومی و نظری و هم رابطه ای نهادی و ساختاری وجود دارد و این دو نوع رابطه نیز با هم هماهنگ و مرتبط هستند. هدف این نوشتار این است که رابطه دین و سیاست را به صورت محتوایی و از طریق بررسی دیدگاه ها و نظرات چند تن از نظریه پردازان هر دو گروه مورد بررسی قرار دهد. 

قهستان در جغرافیای تاریخی ایران هویتی مشخص در پیوند با خراسان بزرگ دارد. این منطقه طی قرن های سوم و چهارم هجری هم زمان با به قدرت رسیدن حکومت های متقارن، نظیر طاهریان، صفاریان، سامانیان و غزنویان اهمیت فراوانی داشت و بین این حکومت ها یکی پس از دیگری دست به دست میشد. از ویژگیهایی که باعث جذابیت قهستان برای نهضت های ضد خلافت عباسی شده بود، وجود موقعیت های جغرافیایی خاص (بین سیستان و خراسان) و گروه های اجتماعی (عیاران، مطوعه و...) و گروه های مذهبی مختلف (مسلمانان، یهودیان، مسیحیان و...) در این منطقه بود. هدف از این مقاله، بررسی جغرافیای تاریخی قهستان و وضعیت سیاسی - اجتماعی و مذهبی آن، هم زمان با حکومت های متقارن است که با روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای بررسی شده است.

رفتارهای ناشایست ورزشکاران، تیم ها و تماشاگران فوتبال، تیتر اصلی بسیاری از برنامه ها و خبرهای ورزشی است که کمیته انضباطی مسئولیت رسیدگی به آنها را بر عهده دارد. هدف از تحقیق حاضر توصیف مسائل انضباطی لیگ برتر فوتبال ایران در سال 1385-1386 است. به این منظور، اطلاعات مورد نیاز مانند موضوعات انضباطی که در کمیته انضباطی لیگ برتر بررسی شده بود، شاکیان و متشاکیان پرونده های انضباطی و احکام صادر شده از سوی کمیته انضباطی از کتاب «لیگ فوتبال 86-1385 در یک نگاه» و همچنین وب سایت فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران، جمع آوری و از طریق آمار توصیفی بررسی شد. نتایج تحقیق نشان داد مهم ترین موضوعات مطرح شده در کمیته انضباطی به ترتیب شامل گرفتن اخطار از سوی بازیکنان (1/14 درصد)، تأخیر در شروع بازی (7/13 درصد) و فحاشی تماشاگران (8/12 درصد) بوده است. همچنین بیشترین شکایت مربوط به گزارش داوران (4/78 درصد) و بیشترین خوانده شده یا متشاکی به این کمیته، تیم هاای ورزشی (1/66 درصد) بوده اند. نتایج نشان داد بیشترین پرونده های انضباطی به-ترتیب مربوط به ورزشگاه های آزادی تهران (2/41 درصد)، حافظیه شیراز (6/8 درصد) و نقش جهان اصفهان (1/8 درصد) بوده است. جریمه نقدی (8/70 درصد) و محرومیت از بازی (7/12 درصد) نیز بیشترین احکام صادر شده از سوی کمیته انضباطی بوده است. با توجه به حجم بالای پرونده های انضباطی در لیگ برتر ایران، نیاز به بررسی موشکافانه دلایل و رفع آنها و همچنین اقدامات مؤثرتر در برابر برخی از مـسائل انضباطی، کامـلاً ضـروری به نظر می رسد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین تیپ های شغلی – شخصیتی با ترتیب تولد و جنسیت نوجوانان دبیرستانی، اجرا شد. به این منظور 380 نفر از نوجوانان دختر و پسر دبیرستان های منطقه یک تهران، که در سال تحصیلی 86-85 مشغول به تحصیل بودند به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، انتخاب شده و با آزمون های رغبت سنج شغلی- تحصیلی هالند و مشخصات دموگرافیک محقق ساخته، مورد ارزیابی قرار گرفتند. طرح پژوهش در مطالعه حاضر از نوع همبستگی و علّی- مقایسه ای بوده و داده های بدست آمده از آن، با استفاده از آزمون های آماری فریدمن، کراسکال والیس و U مان ویتنی، در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که در بعضی از تیپ ها، رابطه معناداری بین تیپ های شغلی- شخصیتی نوجوانان با ترتیب تولد آنها وجود داشت. بدین معنی که بعضی علایق و انتخاب های شغلی نوجوانان متأثر از ترتیب تولد و جایگاه آنها در خانواده است. همچنین نتایج مقایسه تیپ های شغلی- شخصیتی در نوجوانان دختر و پسر نشان داد که در تیپ های واقعیت گرایی، جستجوگرایی، هنری و متهورانه تفاوت معناداری در بین دو جنس وجود داشته، درحالیکه در تیپ های اجتماعی و قراردادی تفاوتی دیده نشد.

مطابق نظر مشهور فقهای امامیه، حضانت پسر تا دو سال و دختر تا هفت سال با مادر است و پس از آن پدر عهده دار این امر می گردد. این دیدگاه با ضرورت ها و واقعیت های اجتماع هم خوانی ندارد و لذا مورد نقد بسیاری از روان شناسان قرار گرفت. اشکال آنان این بود که در نیازهای کودک سه ساله به مادر تفاوتی بین دختر و پسر نیست. این نقدها مجلس شورای اسلامی را بر آن داشت تا با اصلاح ماده 1169 قانون مدنی، حضانت فرزندان (اعم از دختر و پسر) را تا هفت سالگی به مادر واگذار کند. شورای نگهبان این مصوبه را غیر شرعی دانست و نهایتاً مجمع تشخیص آن را تصویب کرد. مفهوم این روند این است که این مصوبه با قواعد اولیه فقه امامیه مغایرت دارد و مشروع نیست و نهایتاً بتوان آن را بر اساس قواعد ثانویه توجیه کرد. این نکته ای است که در ضمانت اجرای درونی قوانین تأثیر منفی دارد. در این مقاله با تبیین دیدگاه شهیدصدر درباره ی نقش مصلحت در تقنین و تطبیق آن با مسأله حضانت و بررسی آراء فقها درباره ی حضانت فرزندان طلاق، خصوصاً آراء فقیهان نام دار امامیه هم چون شیخ-مفید و شیخ طوسی در باب حضانت (که قائل به حضانت مادر تا هفت سال، تا نه سال و حتی تا زمان بلوغ فرزند هستند) مشخص می شود که می توان گزینه های بهتری را که منطبق بر قواعد اولیه فقهی نیز می باشند (بدون نیاز به تصویب مجمع تشخیص مصلحت و تبعات فقهی و اجتماعی آن) مصوب نمود.

این مقاله به ارزیابی شبکة مناطق حفاظت شده استان چهارمحال و بختیاری از نظر معرفی انواع تیپ ها و گونه های گیاهی خاص آن استان به عنوان جانشین تنوع زیستی کل پرداخته است. مطابق روش ""برنامه ریزی سیستماتیک حفاظت"" که در این تحقیق استفاده شده، در هر ارزیابی و برنامه ریزی حفاظت تنوع زیستی، دو نوع هدف تعریف میشود: درصدی از سطح کل منطقة مورد مطالعه که میتواند به حفاظت اختصاص یابد و درصدی از هر عنصر تنوع زیستی، یا جانشین آن که مورد نظر حفاظت است. در این تحقیق هدف نوع دوم مد نظر بوده و بر اساس ارزشهای بوم شناختی و تهدیدهای موجود برای هر تیپ گیاهی محاسبه شده است. همچنین یک بار حضور در مناطق حفاظت شده به عنوان هدف حفاظتی هر یک از گونه های گیاهی نادر تعیین شد. از 36 تیپ و 52 گونه نادر گیاهی موجود در استان،19 تیپ و 33 گونه به طور کلی در مناطق حفاظت شده موجود معرفی نشده اند، 14 گونه فقط یک بار و 12 تیپ کمتر از حد اهداف تعیین شده در مناطق حفاظت شده، یا شکار ممنوع وجود دارند. مساحت کل مورد نیاز برای بر آورده شدن اهداف تعیین شده برای تمام تیپ های گیاهی 61/15 درصد از استان است که تقریبا دو برابر سطح مناطق حفاظت شده موجود (43/7 درصد) و کمی بیش از سطح حفاظتی موجود با احتساب مناطق شکار ممنوع (76/14 درصد) است. برای بر آورده شدن اهداف تعیین شده برای تیپ ها و گونه های گیاهی به جای بخش وسیعی از مناطق شکار ممنوع موجود که کارایی کمی در حفاظت تنوع زیستی گیاهی دارند اختصاص 18/8 درصد از سطح استان ترجیحاً از بخش جنگلی به منظور پوشش دادن تیپ های گیاهی جنگلی و بخش هایی از کوه کلار و دره بازفت برای پوشش دادن گونه های گیاهی نادر پیشنهاد می شود.

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان شیوع نوع محل و مکانیزم آسیب های ورزشکاران شرکت کننده در رقابت های قوی ترین مردان ایران بود. آسیب های ورزشی با استفاده از فرم ثبت آسیب ها از طریق مشاهده و مصاحبه با افراد آسیب دیده و کمک پزشک تیم جمع آوری شد. جامعه آماری تحقیق حاضر 104 نفر ورزشکار شرکت کننده در مسابقات کشوری سال 1386 بودند که از تعداد افراد آسیب دیده 41 نفر به عنوان نمونه (میانگین و انحراف استاندارد سن افراد آسیب دیده 62/3  3/26 سال قد 33/5  3/181 سانتیمتر و وزن 34/3  1/101 کیلوگرم) انتخاب شدند. از مجموع 223 آسیب ثبت شده در 14 ناحیه بدن کشیدگی عضلانی (5/25 درصد) متداول ترین نوع آسیب بود (P<0/05). شایع ترین محل آسیب کمر (1/16 درصد) شناخته شد (P<0/05). بیشترین مکانیزم بروز آسیب فشار بار وزنه ها (4/18 درصد) بود (5/84 =2 و P< 0/05). اسکات تعادلی بیشترین میزان بروز آسیب (2/24 درصد) را در بخش تجهیزات ورزشی به خود اختصاص داد (560/2 P< 0/0 =2). میزان شیوع آسیب در مرحله نهایی (9/4 آسیب در هر ورزشکار) بیشتر از مراحل مقدماتی و نیمه نهایی بود.کشیدگی عضلانی شایع ترین نوع آسیب؛ کمر مستعدترین محل آسیب؛ فشار بار علت اصلی آسیب؛ اسکات تعادلی خطرناک ترین وسیله و مرحله نهایی آسیب زاترین مرحله بود؛ بنابراین مربیان ورزشکاران و دست اندرکاران پزشکی باید در برنامه ریزی تمرینی و پیشگیری از آسیب به این نکات توجه کنند.

نظریة تجارت آلودگی رویکرد جدیدی در کنترل منابع آلاینده با حفظ سطح استانداردهای کیفی آب و استفاده از راهکارهای کم هزینه است. تجارت آلودگی به روش انتشار مجوزهای تخلیه قابل خرید و فروش مبتنی بر ضریب انتقال آلودگی در رودخانه در پنج مرحله شامل ناحیه بندی محدودة مورد مطالعه، تعیین کل بار مجاز خروجی هر ناحیه بر اساس مدل خودپالایی رودخانه، تعیین ضرایب انتقال آلودگی بین منابع آلاینده و بین ناحیه ها با استفاده از مدل، تعیین مقادیر مجاز تخلیة قابل مبادله برای هر ناحیه و هر منبع آلاینده اجرا میشود. در این تحقیق کاربرد روش تجارت آلودگی برای حوزة آبریز رودخانة دز مورد بررسی قرار گرفته و برای هر منبع آلاینده هزینه های کنترل آلودگی به روش تکنولوژیک (احداث تصفیه خانه) و غیر تکنولوژیک (روش مبادله) محاسبه شده و نسبت هزینة کنترل تکنولوژیک به کنترل غیر تکنولوژیک به عنوان معیار کارایی هزینة روش مبادله آلودگی بررسی شده است. با توجه به این معیار، برای برخی منابع آلاینده که کارایی هزینه برایشان بالاست روش کنترل تکنولوژیک و احداث تصفیة خانه فاضلاب به صرفه بوده و دیگر منابع آلاینده که احداث تصفیه خانة فاضلاب به دلیل کارایی کم برایشان اقتصادی نیست، مجبور به خرید مجوزهای تخلیه از منابع آلاینده ای که آلودگی خود را به کمتر از حد تعیین شده رسانده اند، خواهند بود .