علیرضا اقبالی
| مدرک تحصیلی: استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران |
| پست الکترونیکی: areghbali@yahoo.com |
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۸ مورد از کل ۳۸ مورد.
تبیین راهبردهای تجاری در ایران
حوزه های تخصصی:
نظریه RBC و بحران اخیر مالی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه نظریه سیکل های تجار ی حقیقیRBC، موضوع گزارشات مقالات وپایان نامه های بسیاری درسراسر دنیا شده است. به نظر می رسد از آنجائی که نکته محوری نظریه سیکل های تجاری حقیقی شوک های تکنولوژی است، این نظریه را می توان یک نظریه رونق اقتصادی دانست . به عبارت دیگر این نظریه قابلیت بیشتری در تشریح ایجاد رونق اقتصادی نسبت به رکود اقتصادی دارد و از این روی در تشریح
سیکل های تجاری یک رفتار غیر متقارن دارد.
در این مقاله نویسندگان با استفاده از یک روش تحلیلی قصد دارند که نشان دهند که عملاً مقررات زادیی و به روز نشدن مقررات در مقابل رشد نوآوری ها و تکنولوژی در بازار های مالی علت اصلی ایجاد رکود اقتصادی اخیر است و لذا این مسئله در مغایرت با ایده های طرفداران نظریه سیکل های تجاری حقیقی است و از این جهت بحران اخیر مالی را از جمله چالش های جدی پیش روی آنها می دانند.
ازسوی دیگر، قبول دستاوردهای این مقاله می تواند نشان دهدکه شوک های تکنولوژی عامل اصلی ایجاد سیکل های تجاری نبوده و لذا این مقاله می تواند مورد استناد تحقیقاتی گرددکه تاکید بیشتری به شوک های طرف تقاضا دارد.
بررسی اثر سیکل های تجاری بر توزیع درآمد در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
توزیع درآمد همواره مورد توجه سیاستگذاران و دولت ها بوده است تا با توجه به عوامل تأثیرگذار بر آن به کنترل نابرابری در جامعه پرداخته شود. از میان عوامل مؤثر بر توزیع درآمد می توان به سیکل های تجاری اشاره کرد. شواهد تجربی در کشور های مختلف نشان می دهد که سیکل های تجاری اثرات قابل توجهی را بر توزیع درآمد در آن کشورها ایجاد می کند. این تحقیق به مطالعه تأثیر سیکل های تجاری بر نابرابری درآمد در ایران طی سال های 1351 الی 1389 با بهره گیری از روش خود توضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL) می پردازد. ضریب جینی بعنوان شاخص نابرابری و فیلتر هادریک- پرسکات برای محاسبه سیکل های تجاری استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که سیکل های تجاری بر نابرابری تأثیر منفی دارد که براساس آن در دوران رکود نابرابری زیاد و در دوران رونق نابرابری کم می شود. همچنین افزایش حداقل دستمزدها باعث کاهش نابرابری گردیده و درآمدهای نفت نابرابری را افزایش می دهد.
بررسی رابطه بین اندازه دولت و نرخ بیکاری در دو گروه کشورهای عضو Mena و کشورهای عضو OECD
حوزه های تخصصی:
در این مطالعه به بررسی تأثیر اندازه دولت بر بیکاری بین دو گروه منتخب از کشورهای عضو Menaو کشورهای عضو OECDدر قالب الگوی پانل و در بازده زمانی (2013-2000) پرداخته شده است. علاوهبر متغیر اندازه دولت، متغیرهای نرخ رشد اقتصاد، نرخ تورم و حداقل دستمزدها و مقررات و ساختار سیاسی بازار نیروی کار استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد الگوی اثرات ثابت نشان می دهد که متغیر اندازه دولت در کشورهای عضو منا تأثیر منفی بر نرخ بیکاری داشته است، اما در کشورهای عضو OECD نتیجه ای متفاوت دارد. متغیر مقررات ساختاری طبق مطالعات مؤسسه فریزر و هریتیچ ( LVi) به عنوان مقررات دست و پاگیر بر بیکاری اثر منفی دارد. این متغیر در دو گروه مورد مطالعه تأثیر منفی گذاشته است. در هر دو گروه مورد بررسی رابطه بین تورم و بیکاری معکوس بوده است که بیانگر رابطه منحنی فیلیپس می باشد.
برآورد سیکل های تجاری -سیاسی (مورد مطالعه کشور ایران طی سال های 95-1357)
حوزه های تخصصی:
الگوی سیکل های تجاری سیاسی به بررسی رفتار متقابل بین رأی دهندگان و دولت می پردازد. طبق این نظریه، عوامل اقتصادی تأثیر قابل توجهی در الگوی رفتاری رأی دهندگان دارند. از این رو، دولت ها با اتخاذ سیاست های مختلف اقتصادی سعی می کنند به نحوی رضایت رأی دهندگان را فراهم سازند. در این مقاله، نویسندگان به برآورد سیکل های تجاری سیاسی از طریق مدل ARIMA برای اقتصاد ایران طی دوره 95-1357 پرداخته اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که تورم طی دوران انتخابات با نوسان همراه بوده، و در سال برگزاری انتخابات، تورم کاهش و سال پس از آن، تورم افزایش یافته، همچنین قبل از انتخابات، نسبت کسر بودجه افزایش و مخارج عمرانی کاهش یافته است. مدل تخمین زده شده برای بعد از انتخابات، بی معنا می باشد. نتایج در خصوص متغیرهای پولی (حجم نقدینگی و خالص بدهی دولت به بانک مرکزی) نیز نشان می دهد که رفتار این متغیرها به شکلی بوده که وجود سیکل تجاری سیاسی را در آنها تأیید می کند. به طور متوسط، در سال های برگزاری انتخابات و سال قبل، رشد خالص بدهی دولت نسبت به سایر سال ها ، سه درصد افزایش یافته، که تأثیر این افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی، در دوره بعد به صورت افزایش در نقدینگی، خود را نشان داده است. در نهایت بر اساس نتایج، نرخ بیکاری متأثر از سیکل های تجاری سیاسی نمی باشد.
بررسی شدت انرژی در کشور های نفتی و غیر نفتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شاخص شدت انرژی بیانگر میزان مصرف حامل های انرژی به ازای یک واحد فعالیت (تولید یا ارزش افزوده) است. با توجه به نقش و اهمیت شدت انرژی، در این مقاله به بررسی تأثیر متغیر های قیمت انرژی (نفت)، تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، میزان انتشار گاز دی اکسید کربن، جمعیت، مساحت سرزمین، و بهره وری در شماری از کشور های نفتی و غیر نفتی با استفاده از مدل اقتصاد سنجی داده های پانل طی سال های 1985 2009 پرداخته شد. برای محاسبه متغیر بهره وری کل عوامل تولید از شاخص مالم کوئیست استفاده و آمار پارامتریک و ناپارامتریک در این مطالعه تلفیق شد. نتایج حاکی از آن است که در هر دو گروهِ مورد بررسی متغیر های جمعیت و مساحت سرزمین رابطه مثبت و معنا داری با شدت انرژی دارد و متغیر تولید ناخالص داخلی نیز رابطه منفی با شدت انرژی دارد. متغیر نرخ ارز در کشور های نفتی رابطه مثبت، اما در کشور های غیر نفتی رابطه منفی با شدت انرژی دارد. طبقه بندی JEL:O33, Q40, C59
بررسی اثر سیاست مالی بر سیکل های تجاری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات و سیاست های اقتصادی دوره ۱۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲
107 - 132
حوزه های تخصصی:
پیش تر اعتقاد بر این بود که سیاست های مالی نقش مؤثری را در سیکل های تجاری ایفا نمی کنند اما بحران های به وجود آمده در سراسر دنیا طی دهه اخیر توجه پژوهشگران را به سمت سیاست های مالی جلب کرده است. این مقاله نیز می کوشد به بررسی اثر سیاست مالی بر سیکل های تجاری ایران طی سال های 1396-1344 بپردازد؛ بر این اساس نقش متغیر سیاست مالی در کنار مجموعه ای از متغیرهای کلان اقتصادی در ایجاد سیکل های تجاری، در قالب یک مدل خود توضیح برداری ساختاری (SVAR) بررسی می شود. در این راستا از مخارج دولت به عنوان شاخصی برای سیاست مالی استفاده می شود و متغیرهای نرخ رشد تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد حجم حقیقی پول، نرخ رشد واردات کالاها به مثابه متغیرهای کلان در نظر گرفته می شوند. نتایج نشان می دهند که شوک ساختاری مخارج دولت تأثیر منفی بر سیکل تجاری بر جای گذاشته است.
بررسی رابطه نظری بین بی ثباتی سیاسی و چرخه تجاری - سیاسی در یک کشور نفتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تزریق درآمدهای بخش رانتی نظیر درآمدهای نفتی علاوه بر تأثیر در سازمان اقتصاد، می تواند بخش های سیاسی را نیز تحت تأثیر خود قرار دهد. بخش چشمگیری از مطالعات اقتصادی سیاسی در این قبیل از کشورها به تأثیرات اقتصادی و سیاسی بخش رانتی بوده است. در این مقاله نویسندگان به دنبال طرح چارچوب یک مدل نظری برای تشریح و تبیین یک مدل ساختاری چرخه تجاری در یک اقتصاد رانتی هستند. آن ها معتقدند که ساختار اقتصادی و بودجه نفتی به نوعی به شکل چرخه های تجاری- سیاسی از نوع مدل فرصت طلبی است که در کشورهای با اقتصاد رانتی، جزیی ساختاری و دائمی از اقتصاد آن هاست و رانت نقش بسزایی در ساختار اقتصادی- سیاسی و تصمیم سازی وسیاست گذاری ایفا می کند. نتایج نشان داد که بی ثباتی سیاسی ناشی از شکاف رابطه میان ملت دولت که ناشی از وابستگی بودجه دولت به درآمدهای بخش مسلط (نفتی) در کشورهای رانتی هستند و در کنار عوامل دیگر می تواند به نوسانات اقتصادی و چرخه های تجاری منجر گردد. بی ثباتی مذکور در کنار رویکردهای مرسوم و سنتی طرف عرضه و تقاضا می تواند در تشریح علل ایجاد چرخه های تجاری، نقش مهمی ایفا می کند. همچنین نوسانات بخش رانتی می تواند سبب ایجاد نوع جدیدی از چرخه های تجاری- سیاسی گردد که ریشه در ساختار بودجه نفتی و رانتی دولت دارد؛ به عبارت دیگر چرخه های تجاری- سیاسی موجود ناشی از رویدادها و زمان انتخابات است، درحالیکه چرخه های تجاری- سیاسی جدید تا زمانی که بودجه دولت وابسته به درآمدهای بخش رانتی در اقتصاد باشد، یک پدیده همیشگی است.
بررسی منحنی کوزنتس توریستی در منطقه آزاد اروند(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲-۲ (پیاپی ۳۸)
1167 - 1179
حوزه های تخصصی:
تاثیر توریسم خارجی همواره با حساسیتهای متعددی روبرو بوده است. در سالهای اخیر گردشگران عراق در منطقه آزاد اروند که در بر گیرنده دو شهر آبادان و خرمشهر است ، حضور گسترده داشته و از این روی این مقاله قصد دارد بر آثار این حضور بر نابرابری درآمدی در منطقه براساس تئوری کوزنتس بپردازد. تجزیه و تحلیل بر اساس روش داده های ترکیبی و آزمونهای مربوطه صورت گرفته است . نتایج نشان دهنده آن است افزایش گردشگران اگرچه ممکن است در سطوح پایین گردشگر موجب افزایش نابرابری میگردد اما با افزایش بیشتر این اثر کاهش یافته و از سطحی به بعد افزایش گردشگران می تواند به توسعه اثر گذازی بیشتر منجر گشته و سبب افزایش ظرفیتهای اقتصادی منطقه آزاد اروند گردد. بطوریکه تمام سطوح اضناف و بنگاههای اقتصادی منطقه از حضور گردشگران منتفع و بهره مند شوند و بدینسان می توان اظهار نمود که نتایج مقاله تئوری منحنی کوزنتس توریستی را در منطقه آزاد اروند تایید مینماید.
بررسی نقش تعدیلی استقلال هیئت مدیره بر رابطه بین گزارشگری مالی متقلبانه و بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
حوزه های تخصصی:
همواره دانشمندان و محققان مالی تلاش کرده اند که دیدگاه های متفاوتی از واژه تقلب برای جوامع بیان کنند تا بتوانند درک بهتری از عناصر و عوامل مؤثر را تقلب را تشریح نمایند. درواقع تمامی تقلب های صورت گرفته در واحدهای تجاری از یک منبع سرچشمه می گیرد و آن هم فشارها و انگیزه های مالی می باشد. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش تعدیلی استقلال هیئت مدیره بر رابطه بین گزارشگری مالی متقلبانه و بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد؛ که ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ ماهیت مروری و ازلحاظ ماهیت داده ها جزء تحقیقات کمی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار برای بازه زمانی بین ۱۳۹۲ الی ۱۳۹۸ بررسی شده که در آخر با لحاظ کردن محدودیت های ذکرشده ۱۰۶ شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده است. در این تحقیق برای جمع آوری و گردآوری داده ها و اطلاعات تحقیق از روش های کتابخانه ای و میدانی و نمونه برداری به صورت عینی نیز استفاده شده است. یافته های حاصل از تحقیق نشان داد که بین گزارشگری مالی متقلبانه و بازده سهام رابطه معنادار و معکوس وجود دارد. همچنین استقلال هیئت مدیره بر رابطه بین گزارشگری مالی متقلبانه و بازده سهام تأثیر معناداری ندارد.
قدرت بازاری در صنعت بانکداری ایران و عوامل موثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های اقتصاد صنعتی سال چهارم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۲
25 - 34
حوزه های تخصصی:
هدف تحقیق حاضر، بررسی عوامل موثر بر قدرت بازاری در سیستم بانکداری ایران، طی دوره زمانی1391-1380 می باشد. برای این منظور پس از برآورد سطح کارایی هزینه سیستم بانکی و سطح قدرت بازاری صنعت بانکداری، عوامل موثر بر سطح تمرکز در سیستم بانکی ایران بررسی شده است. در مجموع نتایج تحقیق نشان می دهد که قدرت بازاری و سطح ناکارایی هزینه در سیستم بانکی ایران طی زمان کاهش داشته است. همچنین، با افزایش کارایی هزینه بر سطح انحصار در سیستم بانکداری ایران افزوده می شود. که این نتایج با نظریه کارایی برتر دمستز(1973) سازگار است. از طرف دیگر، شدت موانع ورود به صنعت بانکداری با سطح تمرکز در سیستم بانکی ارتباط مستقیمی دارد. نتایج نشان داد که با افزایش تعداد شعب بانک ها به کاهش تمرکز در صنعت بانکداری ایران منجر شد.
برآورد ارزش تفرجی پارک ملت ایلام با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این مطالعه ارزش تفرجی پارک ملت شهر ایلام و میزان تمایل به پرداخت (WTP) بازدیدکنندگان این پارک با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط (CVM) و پرسشنامه انتخاب دوگانه تعیین و اندازه گیری شده است. نمونه گیری به صورت تصادفی و از بین بازدیدکنندگان از پارک ملت ایلام و در مقطع زمانی فصل بهار 1397 صورت گرفته است. به منظور تعیین حجم نمونه پیش آزمون طراحی و توسط بازدید کنندگان تکمیل شد و سپس با استفاده از فرمول کوکران، 245 پرسشنامه تعیین شده است. برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از مدل لوجیت استفاده کرده و براساس روش حداکثر درست نمایی، پارامترهای این مدل برآورد شده است. نتایج نشان می دهد 9/86 درصد افراد بررسی شده، حاضر به پرداخت مبلغی برای استفاده تفریحی از پارک ملت شهر ایلام هستند و متوسط تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان برای ارزش تفرجی این پارک 8925 ریال برای هر بازدید برآورد شده است. میانگین تمایل به پرداخت هر خانوار 5 نفره معادل 45000 ریال بوده است. نتایج نشان می دهد متغیرهای مبلغ ورودیه پیشنهادی، درآمد ماهیانه افراد، تعداد دفعات بازدید از پارک در سال، تعداد ساعت در هر بازدید، میزان رضایت از محیط و امکانات پارک، امنیت پارک معنادار بوده و بر روی احتمال تمایل به پرداخت برای استفاده تفرجی از پارک ملت ایلام موثر می باشند و سن، جنسیت، وضعیت تاهل، سطح تحصیلات، تعداد افراد خانوار، سرپرست خانوار، بهداشت، میزان دسترسی به آب آشامیدنی، میزان رضایت از وسایل بازی کودکان معنادار نشده است ولی علی رغم معنادار نشدن علائم مورد انتظار را دارند.
بررسی سیکل های تجاری سیاسی در شهرداری ها(مطالعه موردی استان خوزستان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه مطالعه بخشهای مختلف اقتصادی بخصوص با رویکرد سیکلهای تجاری گسترش زیادی پیدا کرده است. رفتار اقتصادی دولتهای مرکزی و یا ایالتی قبل از برگزاری انتخابات از جمله موضوعاتی است که تحت عنوان سیکلهای تجاری سیاسی مطالعه می گردد. مطالعه بر رفتار دولتهای محلی و یا شهرداریها نیز از جمله حوزه هایی است که از دهه هشتاد آغاز شده است. هدف این مطالعات بررسی رفتار شهرداریها قبل از انتخابات شورای شهر به منظور اثر گذاری بر چینش آرا می باشد. در این مطالعه به بررسی و برآورد سیکل های تجاری سیاسی با موضوع اثر انتخابات بر روی هزینه ای عمرانی شهرداریهای بیست شهر استان خوزستان با استفاده از الگوی ورپنل پرداخته شده است. بودجه شهرداریها و متغیر دامی انتخابات به عنوان متغیرهای مستقل و هزینه عمرانی شهرداریها متغیر وابسته این الگو می باشند. نتایج حاصل از برآورد الگو نشان می دهد که نمیتوان با قطعیت وجود سیکلهای تجاری سیاسی را برای شهرداریها متصور بود.
شناسایی عوامل موثر بر سیکل های تجاری در اقتصاد ایران: رویکرد رگرسیون کوانتایل(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اقتصاد باثبات دوره ۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۱)
112 - 145
حوزه های تخصصی:
یکی از مهم ترین شاخص های عملکرد کلان اقتصادی، تولید ناخالص داخلی است که عدم سیاست گذاری صحیح اقتصادی با هدف ثبات بخشی و رشد آن، منجر به وقوع دوره های رکودی در سیکل های تجاری با اثراتی گسترده تر بر عملکرد اقتصادی بویژه رشد اقتصادی، بیکاری و تورم می شود. چرخه های مداوم تجاری منجر به افزایش نااطمینانی در سطح فعالیت های اقتصادی خواهد شد که اثرات منفی بر سرمایه گذاری، مصرف، پس انداز و عملکرد اقتصادی خواهد داشت. آگاهی از اثرات عوامل مؤثر بر سیکل های تجاری از جنبه پیش بینی صحیح این سیکل ها و سیاست گذاری در این زمینه، بسیار مهم و ضروری است. در این مطالعه عوامل مؤثر بر سیکل های تجاری در ایران با رویکرد رگرسیون کوانتایل برای دوره زمانی 1400-1360 بررسی و نتایج نشان داد دوره های رکودی در اقتصاد ایران با تشدید و اعمال تحریم های جدید و خروج آمریکا از برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) و ظهور پاندمی کرونا در ایران بویژه از سال 2018 تا 2020 عمیق تر و سریعتر شده اند و نتایج بکارگیری روش ARDL نشان دهنده تأثیر منفی متغیرهای بهره وری نیروی کار، نرخ اشتغال و تجارت خارجی بر سیکل های تجاری و اثر مثبت مخارج مصرفی نهایی ، درآمدهای نفتی و تحریم ها بر سیکل های تجاری (منجر به تشدید رکود اقتصادی شده اند) بوده است و در مجموع اثرات این متغیرها بر سیکل های تجاری متقارن بوده است.
آموزش و سیکلهای تجاری: مورد مطالعه وضعیت آموزش از راه دور در دور ه های رونق و رکود(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم تربیتی سال ۲۹ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱
143 - 162
هدف مقاله بررسی تاثیر شرایط دوره های رونق و رکود بر نرخ ثبت نام دانشگاه پیام نور سطح کشور طی سالهای 1397-1384 می باشد. بر این اساس از روش داده های ترکیبی بر اساس داده های استانی استفاده گردیده اس. نتایج مقاله نشان میدهد که سهم دانشجویان دانشگاه پیام نور به کل دانشجویان در استانهای کشور در دوره های رونق کاهش یافته و در مقابل این سهم در دوره های رکود اقتصادی مثبت می باشد. نتایج همچنان نشان میدهد که شدت تاثیر گذاری در دوره های رونق و رکود نسبتا کم و خیلی کم می باشد. بنابراین میتوان اظهار نمود که نرخ ثبت نام در دانشگاه پیام نور رفتار ضد سیکلی دارد. این نتایج تایید کننده این است که افراد تحت تاثیر هزینه خود در زمان ثبت نام در این دانشگاه هستند. نتایج این مقاله می تواند به مدیریت دانشگاه کمک نماید که در شرایط رونق و یا رکود چه سیاستهایی اتخاذ نمایند. در مطالعات گذشته عمدتا به تاثیر رشد اقتصادی بر نرخ ثبت نام توجه داشته در حالی که در این مقاله به تاثیر نوسانات کلی اقتصاد در شکل دوره های رونق و رکود پرداخته شده است.