تازه هاى نشر
آرشیو
چکیده
متن
مسندنویسى در تاریخ حدیث
دکتر سید کاظم طباطبایى چاپ اول: قم، 1377ش، 551 صفحه، وزیرى، ناشر: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم. این اثر در ده بخش، به شرح زیر، تالیف و تدوین یافته است: 1) بحث در معناى لغوى و اصطلاحى سند، اسناد، مسند و مسند و به دنبال آن،روشهاى تدوین حدیث و بیان تفاوت آنها با روش مسندنویسى و در ادامه، بحثى درنقد روش مسندنویسى وسرانجام، اشاره به پارهاى از آشفتگىها در به کار بردن این اصطلاح. 2) در بخش دوم، مؤلف به جایگاه مسندنویسى در تاریخ تدوین حدیث اهل سنت و مراحلگوناگون آن پرداخته و تلاش نموده تا نشان دهد که مسند نویسى در چه دورهاى ازتاریخ تدوین حدیث، بیشتر رواج داشته است. در ادامه همین بخش، خوانندگان بامطالبى در باره نخستین مسندنویس و منزلت مسندها در میان مجموعههاى حدیث، آشنا خواهند شد. 3) بخش سوم، فصل بلندى است در باره مسندهایى که به مؤلفان خود منسوباند ومرورى استبر پارهاى از احوال مسندنویسان، به ترتیب تاریخ درگذشت آنان. در اینبخش به گونهاى گسترده از آگاهىهاى رجال شناختى موجود در کتابهاى رجال، تذکرهها و تراجم، بهره گرفته شده است. 4) در بخش چهارم، ابتدا از مسندهایى بحث شده که به نام راویان خود، شناختهمىشوند. سپس در باره مجموعههایى سخن مىرود که آنها را از روى خطا یا سهلانگارى، مسند خواندهاند. 5) بخش پنجم به سهم شیعه در عرصه مسندنویسى اختصاص دارد. مؤلف در این بخش،پژوهشى را در باره اصول اربعماه سامان داده و اصلها را با مسندها سنجیده ووجوه همانندى آنها را با یکدیگر بیان داشته است. به دنبال آن، زمان پیدایش ایناصول را در تاریخ حدیثشیعه با دوره مسندنویسى در تاریخ حدیث اهل سنت، مقایسهکرده و از این رهگذر، نشان داده است که اصلنویسى در تاریخ حدیثشیعه، بسیارزودتر از مسندنویسى در تاریخ حدیث اهل سنت آغاز شده است. در همین بخش در بارهآن دسته از مجموعههاى حدیثى سخن به میان آمده که آنها را مسند نامیدهاند. 6) در بخش ششم، با زید شهید و مسندش، محتواى آن و مقدار ارزش و اعتبار احادیث آن، آشنا خواهید شد. 7) بخش هفتم، ویژه بررسى مسند حمیدى است. 8) در بخش هشتم، مسند احمد بن حنبل به بحث گذاشته مىشود و در باره شخصیت احمد بن حنبل و مقدار ارزش و اعتبار احادیث این مسند، بحث مىشود. 9) در بخش نهم، مؤلف، مسندهاى ابو حنیفه را برشمرده و به پارهاى از احوالمؤلفانش پرداخته و در باره علت تعدد مسندهاى ابوحنیفه، سخن گفته و به مقدارارزش و اعتبار مرویات آنها اشاره نموده است. 10) بخش آخر به مسند ابى یعلى الموصلى، مسند الصحابه الذین ماتوا فى زمن النبى(ص) و بخش مسانید در جمع الجوامع سیوطى و المسند الجامع اختصاص دارد.
جواهر البحار فى الاحادیث الصحیحه القصار(عربى)
الشیخ عبد الله بن عبد القادر التلیدى چاپ اول: بیروت، دو جلد، 1419ق، 974 صفحه، وزیرى، ناشر: دار البشائر الاسلامیه. مؤلف، 1938 حدیث نبوى کوتاه را که از طریق اهل سنت روایتشده است، همراه بامعناى واژهها و شرح احادیث، آورده و سپس به تخریج و مصدریابى آنها پرداخته وصحت و سقم آنها را بررسى نموده است. وى در مقدمه کتاب، در باره روش خود در تالیف کتاب، چنین مىگوید: این تعداداحادیث از صحیح الجامع الصغیر و زیاداته انتخاب شده و از کتب سنن و صحیح بخارىو مسلم نیز بر آنها افزوده شده است.
منتخبى از نهج البلاغه
ترجمه: دکتر سید جعفر شهیدى چاپ اول: تهران، 1377ش، 347 صفحه، وزیرى، ناشر: دفتر نشر فرهنگ اسلامى. گزیدهاى است از مجموعه خطبهها، نامهها و حکمتهاى کوتاه نهجالبلاغه، با ترجمهاىروان و شیوا که در آن، همهجا متن عربى در صفحه سمت راست و ترجمه در صفحه سمتچپ آمده است. افزون بر ترجمه، آنجا که نیاز به توضیح و شرح لغت و یا بیان مرادو معناى عبارتى بوده است، در کنار صفحه سمت چپ، بدان پرداخته شده است. در مقدمه کتاب، گزارشى کوتاه از شخصیت و زندگى امام على(ع) از ولادت تا شهادت،به قلم مترجم، آمده است هرچند ناشر محترم، هیچگونه فهرستى براى این کتاب،ترتیب نداده است.
الصحیفه العلویه الجامعه لادعیه امیر المؤمنین، الامام على بن ابى طالب(ع) (عربى)
سید محمد باقر موحد ابطحى اصفهانى تحقیق: موسسه الامام المهدى(عج) چاپ اول: قم، 1377ش، 760 صفحه، وزیرى، ناشر: مؤسسه الامام المهدى(عج) حدود سیصد سال پیش، شیخ فقیه، ملا عبد الله بن صالح سماهیجى (م1135ق)، دعاهاىمنسوب به امام على(ع) را با حذف سند، در کتابى به نام الصحیفه العلویه والتحفهالمرتضویه جمع آورى نموده است. این کتاب که بین اهل فضل مشهور است، حاوى 161 دعا مىباشد. مرحوم محدث نورى، مستدرکى براى این کتاب شریف تالیف نموده و نام آن را الصحیفهالعلویه الثانیه نهاده است. این کتاب نیز در بر گیرنده 111 دعا از ادعیه منسوب به امام على(ع) است. مؤلف محترم الصحیفه العلویه الجامعه در کتاب خویش، هفتصد دعا را نقل کرده استکه تمامى ادعیه منقول در دو کتاب پیشین را در بردارد. همچنین، اضافاتى نیزبدان افزوده است که در کتب قبل، ذکرى از آنها به میان نیامده است. در بخش پایانى، فهرست کاملى از مطالب و موضوعات کتاب، در 167 صفحه آمده است.
الانصاف فى النص على الائمه الاثنىعشر من آل محمد(ص) الاشراف (عربى)
علامه سید هاشم توبلى بحرانى (م 1105ق) مترجم: سید هاشم رسولى محلاتى چاپ اول: تهران 1377ش، 543 صفحه، وزیرى، ناشر: دفتر نشر فرهنگ اسلامى. این اثر، دربر دارنده بیش از سیصد و بیستحدیث در باره دوازده امام معصوم(ع)از اهل بیت پیامبر(ص)، از طریق شیعه و اهل سنت است. احادیث، طبق اسامى راویان و برحسب حروف تهجى، مرتب شده است. مترجم،زندگىنامهاى از مؤلف را در مقدمه کتاب، ذکر کرده و در پایان کتاب، دوازدهایراد و اشکالى را که امکان داشت از طرف مخالفان وارد شود، آورده و پاسخ داده است. همچنین، مصادر تمامى احادیث، در پاورقى ذکر شده است.
ثواب الاعمال و عقاب الاعمال (عربى-فارسى)
شیخ صدوق(ره) مترجم: ابراهیم محدث بندر ریگى چاپ اول: قم، 1377ش، 672 صفحه، وزیرى، ناشر: انتشارات اخلاق. مترجم محترم، این کتاب را که یکى از کتب ارزشمند حدیثى است، به شیوه امروزینترجمه نموده است. ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، همان گونه که از نامش پیداست، دردو بخش تدوین گردیده است. مؤلف در بخش اول، ثواب اعمال نیک و مستحب و در بخشدوم، مجازاتى را که در روایات براى اعمال نکوهیده نقل شده است، در کنار هم،جمع آورى نموده است. مترجم در ترجمه خود که در صفحات سمت چپ کتاب آمده است، مطالبى را در بین دوهلال، جهت توضیح متن و سلیس بودن ترجمه، افزوده است. متن عربى کتاب، فاقد اعراب است.
النوادر (عربى)
السید ضیاء الدین ابو الرضا فضل الله بن على الحسنى الراوندى (483-571ق) تحقیق: سعیدرضا على عسکرى چاپ اول: قم، 1377ش، 327ص، وزیرى، ناشر: موسسه فرهنگى دار الحدیث. بیشتر احادیث این کتاب، اخلاقى فقهى است و در یک نگاه اجمالى مىتوان آنها رادر ابواب زیر، خلاصه کرد: علم، ایمان و کفر، طهارت، صلاه، جهاد، زکاه، صوم، حدود، نکاح و آداب العشره. این کتاب در سال 1370ق، در چاپخانه حیدرى نجف اشرف، در ضمن مجموعهاى که مشتملبود بر کتابهاى الغیبه، المسائل الصاغانیه شیخ مفید و موالید الائمه در 55صفحه رقعى و بدون تحقیق و بررسى، به چاپ رسیده است. در تحقیق حاضر، ترجمهاىجامع از زندگى مؤلف، اساتید و شاگردان، تالیفات و جایگاه علمى مؤلف و نیزسخنان علماى سنى و شیعه در باره وى، آمده است. علاوه بر این، مؤلف به بررسىاین مطلب پرداخته که آیا کتاب النوادر، همان کتاب الجعفریات یا الاشعثیات استیا خیر؟ در بخش تصحیح، کارهاى زیر انجام شده است: 1- مقابله و تصحیح متن کتاب با توجه به نقل احادیث النوادر در بحار الانوار و مستدرک الوسائل و الجعفریات و کتب اربعه و کتابهاى معتبر دیگر; 2- اصلاح رسم الخط کلمات با روش متداول امروزى; 3- جداسازى متن احادیث و شمارهگذارى آنها; 4- اعراب گذارى به مقدار مورد نیاز و در عبارات مشکل; 5- توضیح معانى عبارات و کلمات مشکل; 6- نوشتن شرحى مختصر از زندگى افرادى که در سلسله سند ابتداى کتاب، نام آنها برده شده است. در بخش استخراج احادیث، به نکات زیر، توجه شده است: 1- استخراج مصادرى که متن احادیث، در آنها وجود داشته است، در جهت تصحیح وتوثیق متن; 2- آوردن مصادر مهم شیعه و سنى در کنار هم، افزون بر مصادر دست دوم وسوم; 3- ذکر بحارالانوار و مستدرک الوسائل در بخش مصادر شیعى، براى آن دسته ازخوانندگانى که جز این دو کتاب را در اختیار ندارند; 4- پس از مصادرى که متن مشابهى از حدیث را در برداشتهاند، به تناسب قرابت متنآنها با النوادر، از کلمات نحوه و راجع استفاده شده است. بخش مستدرکات: در این بخش، 59 حدیثبه عنوان مستدرک آمده است که در چاپ قبلىکتاب وجود نداشته اما مرحوم علامه مجلسى در بحار، آنها را با نام، از النوادرراوندى نقل نموده است. از این مجموعه، دو حدیث آخر، به نقل از مستدرک الوسائل است که در بحار الانوار وجود نداشته است.
براى اتمام و تکمیل کار تحقیق، فهارس زیر، براى کتاب تهیه شده است: فهرست آیاتفهرست احادیث فهرست اعلام فهرست اماکن، غزوات، وقایع و ایام فهرست طوائف فهرستمذاهب فهرست مآخذ و منابع.
دکتر سید کاظم طباطبایى چاپ اول: قم، 1377ش، 551 صفحه، وزیرى، ناشر: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم. این اثر در ده بخش، به شرح زیر، تالیف و تدوین یافته است: 1) بحث در معناى لغوى و اصطلاحى سند، اسناد، مسند و مسند و به دنبال آن،روشهاى تدوین حدیث و بیان تفاوت آنها با روش مسندنویسى و در ادامه، بحثى درنقد روش مسندنویسى وسرانجام، اشاره به پارهاى از آشفتگىها در به کار بردن این اصطلاح. 2) در بخش دوم، مؤلف به جایگاه مسندنویسى در تاریخ تدوین حدیث اهل سنت و مراحلگوناگون آن پرداخته و تلاش نموده تا نشان دهد که مسند نویسى در چه دورهاى ازتاریخ تدوین حدیث، بیشتر رواج داشته است. در ادامه همین بخش، خوانندگان بامطالبى در باره نخستین مسندنویس و منزلت مسندها در میان مجموعههاى حدیث، آشنا خواهند شد. 3) بخش سوم، فصل بلندى است در باره مسندهایى که به مؤلفان خود منسوباند ومرورى استبر پارهاى از احوال مسندنویسان، به ترتیب تاریخ درگذشت آنان. در اینبخش به گونهاى گسترده از آگاهىهاى رجال شناختى موجود در کتابهاى رجال، تذکرهها و تراجم، بهره گرفته شده است. 4) در بخش چهارم، ابتدا از مسندهایى بحث شده که به نام راویان خود، شناختهمىشوند. سپس در باره مجموعههایى سخن مىرود که آنها را از روى خطا یا سهلانگارى، مسند خواندهاند. 5) بخش پنجم به سهم شیعه در عرصه مسندنویسى اختصاص دارد. مؤلف در این بخش،پژوهشى را در باره اصول اربعماه سامان داده و اصلها را با مسندها سنجیده ووجوه همانندى آنها را با یکدیگر بیان داشته است. به دنبال آن، زمان پیدایش ایناصول را در تاریخ حدیثشیعه با دوره مسندنویسى در تاریخ حدیث اهل سنت، مقایسهکرده و از این رهگذر، نشان داده است که اصلنویسى در تاریخ حدیثشیعه، بسیارزودتر از مسندنویسى در تاریخ حدیث اهل سنت آغاز شده است. در همین بخش در بارهآن دسته از مجموعههاى حدیثى سخن به میان آمده که آنها را مسند نامیدهاند. 6) در بخش ششم، با زید شهید و مسندش، محتواى آن و مقدار ارزش و اعتبار احادیث آن، آشنا خواهید شد. 7) بخش هفتم، ویژه بررسى مسند حمیدى است. 8) در بخش هشتم، مسند احمد بن حنبل به بحث گذاشته مىشود و در باره شخصیت احمد بن حنبل و مقدار ارزش و اعتبار احادیث این مسند، بحث مىشود. 9) در بخش نهم، مؤلف، مسندهاى ابو حنیفه را برشمرده و به پارهاى از احوالمؤلفانش پرداخته و در باره علت تعدد مسندهاى ابوحنیفه، سخن گفته و به مقدارارزش و اعتبار مرویات آنها اشاره نموده است. 10) بخش آخر به مسند ابى یعلى الموصلى، مسند الصحابه الذین ماتوا فى زمن النبى(ص) و بخش مسانید در جمع الجوامع سیوطى و المسند الجامع اختصاص دارد.
جواهر البحار فى الاحادیث الصحیحه القصار(عربى)
الشیخ عبد الله بن عبد القادر التلیدى چاپ اول: بیروت، دو جلد، 1419ق، 974 صفحه، وزیرى، ناشر: دار البشائر الاسلامیه. مؤلف، 1938 حدیث نبوى کوتاه را که از طریق اهل سنت روایتشده است، همراه بامعناى واژهها و شرح احادیث، آورده و سپس به تخریج و مصدریابى آنها پرداخته وصحت و سقم آنها را بررسى نموده است. وى در مقدمه کتاب، در باره روش خود در تالیف کتاب، چنین مىگوید: این تعداداحادیث از صحیح الجامع الصغیر و زیاداته انتخاب شده و از کتب سنن و صحیح بخارىو مسلم نیز بر آنها افزوده شده است.
منتخبى از نهج البلاغه
ترجمه: دکتر سید جعفر شهیدى چاپ اول: تهران، 1377ش، 347 صفحه، وزیرى، ناشر: دفتر نشر فرهنگ اسلامى. گزیدهاى است از مجموعه خطبهها، نامهها و حکمتهاى کوتاه نهجالبلاغه، با ترجمهاىروان و شیوا که در آن، همهجا متن عربى در صفحه سمت راست و ترجمه در صفحه سمتچپ آمده است. افزون بر ترجمه، آنجا که نیاز به توضیح و شرح لغت و یا بیان مرادو معناى عبارتى بوده است، در کنار صفحه سمت چپ، بدان پرداخته شده است. در مقدمه کتاب، گزارشى کوتاه از شخصیت و زندگى امام على(ع) از ولادت تا شهادت،به قلم مترجم، آمده است هرچند ناشر محترم، هیچگونه فهرستى براى این کتاب،ترتیب نداده است.
الصحیفه العلویه الجامعه لادعیه امیر المؤمنین، الامام على بن ابى طالب(ع) (عربى)
سید محمد باقر موحد ابطحى اصفهانى تحقیق: موسسه الامام المهدى(عج) چاپ اول: قم، 1377ش، 760 صفحه، وزیرى، ناشر: مؤسسه الامام المهدى(عج) حدود سیصد سال پیش، شیخ فقیه، ملا عبد الله بن صالح سماهیجى (م1135ق)، دعاهاىمنسوب به امام على(ع) را با حذف سند، در کتابى به نام الصحیفه العلویه والتحفهالمرتضویه جمع آورى نموده است. این کتاب که بین اهل فضل مشهور است، حاوى 161 دعا مىباشد. مرحوم محدث نورى، مستدرکى براى این کتاب شریف تالیف نموده و نام آن را الصحیفهالعلویه الثانیه نهاده است. این کتاب نیز در بر گیرنده 111 دعا از ادعیه منسوب به امام على(ع) است. مؤلف محترم الصحیفه العلویه الجامعه در کتاب خویش، هفتصد دعا را نقل کرده استکه تمامى ادعیه منقول در دو کتاب پیشین را در بردارد. همچنین، اضافاتى نیزبدان افزوده است که در کتب قبل، ذکرى از آنها به میان نیامده است. در بخش پایانى، فهرست کاملى از مطالب و موضوعات کتاب، در 167 صفحه آمده است.
الانصاف فى النص على الائمه الاثنىعشر من آل محمد(ص) الاشراف (عربى)
علامه سید هاشم توبلى بحرانى (م 1105ق) مترجم: سید هاشم رسولى محلاتى چاپ اول: تهران 1377ش، 543 صفحه، وزیرى، ناشر: دفتر نشر فرهنگ اسلامى. این اثر، دربر دارنده بیش از سیصد و بیستحدیث در باره دوازده امام معصوم(ع)از اهل بیت پیامبر(ص)، از طریق شیعه و اهل سنت است. احادیث، طبق اسامى راویان و برحسب حروف تهجى، مرتب شده است. مترجم،زندگىنامهاى از مؤلف را در مقدمه کتاب، ذکر کرده و در پایان کتاب، دوازدهایراد و اشکالى را که امکان داشت از طرف مخالفان وارد شود، آورده و پاسخ داده است. همچنین، مصادر تمامى احادیث، در پاورقى ذکر شده است.
ثواب الاعمال و عقاب الاعمال (عربى-فارسى)
شیخ صدوق(ره) مترجم: ابراهیم محدث بندر ریگى چاپ اول: قم، 1377ش، 672 صفحه، وزیرى، ناشر: انتشارات اخلاق. مترجم محترم، این کتاب را که یکى از کتب ارزشمند حدیثى است، به شیوه امروزینترجمه نموده است. ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، همان گونه که از نامش پیداست، دردو بخش تدوین گردیده است. مؤلف در بخش اول، ثواب اعمال نیک و مستحب و در بخشدوم، مجازاتى را که در روایات براى اعمال نکوهیده نقل شده است، در کنار هم،جمع آورى نموده است. مترجم در ترجمه خود که در صفحات سمت چپ کتاب آمده است، مطالبى را در بین دوهلال، جهت توضیح متن و سلیس بودن ترجمه، افزوده است. متن عربى کتاب، فاقد اعراب است.
النوادر (عربى)
السید ضیاء الدین ابو الرضا فضل الله بن على الحسنى الراوندى (483-571ق) تحقیق: سعیدرضا على عسکرى چاپ اول: قم، 1377ش، 327ص، وزیرى، ناشر: موسسه فرهنگى دار الحدیث. بیشتر احادیث این کتاب، اخلاقى فقهى است و در یک نگاه اجمالى مىتوان آنها رادر ابواب زیر، خلاصه کرد: علم، ایمان و کفر، طهارت، صلاه، جهاد، زکاه، صوم، حدود، نکاح و آداب العشره. این کتاب در سال 1370ق، در چاپخانه حیدرى نجف اشرف، در ضمن مجموعهاى که مشتملبود بر کتابهاى الغیبه، المسائل الصاغانیه شیخ مفید و موالید الائمه در 55صفحه رقعى و بدون تحقیق و بررسى، به چاپ رسیده است. در تحقیق حاضر، ترجمهاىجامع از زندگى مؤلف، اساتید و شاگردان، تالیفات و جایگاه علمى مؤلف و نیزسخنان علماى سنى و شیعه در باره وى، آمده است. علاوه بر این، مؤلف به بررسىاین مطلب پرداخته که آیا کتاب النوادر، همان کتاب الجعفریات یا الاشعثیات استیا خیر؟ در بخش تصحیح، کارهاى زیر انجام شده است: 1- مقابله و تصحیح متن کتاب با توجه به نقل احادیث النوادر در بحار الانوار و مستدرک الوسائل و الجعفریات و کتب اربعه و کتابهاى معتبر دیگر; 2- اصلاح رسم الخط کلمات با روش متداول امروزى; 3- جداسازى متن احادیث و شمارهگذارى آنها; 4- اعراب گذارى به مقدار مورد نیاز و در عبارات مشکل; 5- توضیح معانى عبارات و کلمات مشکل; 6- نوشتن شرحى مختصر از زندگى افرادى که در سلسله سند ابتداى کتاب، نام آنها برده شده است. در بخش استخراج احادیث، به نکات زیر، توجه شده است: 1- استخراج مصادرى که متن احادیث، در آنها وجود داشته است، در جهت تصحیح وتوثیق متن; 2- آوردن مصادر مهم شیعه و سنى در کنار هم، افزون بر مصادر دست دوم وسوم; 3- ذکر بحارالانوار و مستدرک الوسائل در بخش مصادر شیعى، براى آن دسته ازخوانندگانى که جز این دو کتاب را در اختیار ندارند; 4- پس از مصادرى که متن مشابهى از حدیث را در برداشتهاند، به تناسب قرابت متنآنها با النوادر، از کلمات نحوه و راجع استفاده شده است. بخش مستدرکات: در این بخش، 59 حدیثبه عنوان مستدرک آمده است که در چاپ قبلىکتاب وجود نداشته اما مرحوم علامه مجلسى در بحار، آنها را با نام، از النوادرراوندى نقل نموده است. از این مجموعه، دو حدیث آخر، به نقل از مستدرک الوسائل است که در بحار الانوار وجود نداشته است.
براى اتمام و تکمیل کار تحقیق، فهارس زیر، براى کتاب تهیه شده است: فهرست آیاتفهرست احادیث فهرست اعلام فهرست اماکن، غزوات، وقایع و ایام فهرست طوائف فهرستمذاهب فهرست مآخذ و منابع.
تبلیغات
