مبانی ضعف بینشیِ انسان و اصول و روش های تربیتیِ اصلاح آن در قرآن کریم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
حقیقت جویی و طلب دانش از ویژگی های ذاتی و فطریِ بشر است که براساس موقعیت او و میزان بهره مندی اش از پرورش، به صورت های متفاوت در وجودش رشد می کند. شدت و ضعف این ویژگی بر بینش افراد اثر می گذارد و مسئله ای قابل بررسی است. بسیاری از شاخصه های رفتاری نیز در بینش انسان ها ریشه دارند. تحقیق حاضر به منظور تبیین مبانی ضعف بینشیِ انسان، و اصول و روش های تربیتیِ اصلاح آن براساس قرآن کریم صورت گرفته است. این پژوهش به لحاظ رویکرد درزمره پژوهش های کیفی قرار دارد و برای انجام دادن آن از روش تحلیلی با به کارگیری روش تحلیل مضمون استفاده کرده ایم. جامعه مطالعاتیِ تحقیق، مشتمل بر نمونه هایی از آیات مرتبط با ضعف بینشیِ انسان بوده است. برای پاسخ گویی به سؤال ها داده های اولیه را کدگذاری کردیم و طبقه بندی مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر را در سه محور مبانی، اصول و روش ها انجام دادیم. طبق یافته های پژوهش، درحوزه مبانی ضعف بینشی، پنچ مبنا به دست آمد: ضعف قوای علمی از تولد تا پیری، تقلید کورکورانه، شرک ورزیدن به خداوند متعال، شک کردن به قرآن و تردیدداشتن در واقعی بودنِ عذاب های الهی. درحوزه اصول، پنج اصل، شامل ارتقای سطح معرفت متناسب با ظرفیت یادگیرنده، بصیرت، تعقل، تفکر و عدالت ورزی تعیین شد. درحوزه روش نیز هفت روش تربیتی، شامل گفت وشنود، بیان داستان های اخلاقی و ضداخلاقی، توجه دادن به منابع هوشیارکننده، تدبیر، تعلیم حکمت، تلاوت قرآن کریم توأم با تأمل در آن و انذار درباره مرگ شناسایی شد. براساس نتایج پژوهش، مبانی مذکور، خاستگاه اصول یادشده هستند و از اصولی که برشمردیم، روش های تربیتی استخراج شده اند که در شناخت و تسریع اصلاح ضعف های بینشی، مؤثرند.The Basics of the Weakness of Human Vision and the Educational Principles and Methods of its Correction in the Holy Qur'an
Truth-seeking and knowledge-seeking exists in the human body and it grows differently based on the conditions and benefits of upbringing. The degree of its intensity and weakness affects the vision of each person and can be checked. Many behavioral characteristics are also rooted in people's insight. The current research was written with the aim of explaining the basics of human vision weakness and the principles and educational methods of its correction in the Holy Quran. This research is among the qualitative researches in terms of approach. To do it, an analytical method using thematic analysis method has been used. The statistical community includes the Holy Qur'an and examples of verses related to vision impairment. In order to answer the questions, the primary data were coded and the basic, organizing and inclusive themes were classified in the three axes of basics, principles and methods. According to the findings of the research, in the field of the basics of vision weakness, five basics of the weakness of scientific powers from birth to old age, blind imitation, polytheism with God Almighty, doubting the Qur'an, and doubting the reality of divine punishments were found. In the field of principles, five principles of improving the level of knowledge according to the learner's capacity, insight, rationality, thinking and justice were determined. In the field of methods, seven methods of conversation and listening, telling moral and anti-moral stories, paying attention to sobering sources, planning, teaching wisdom, meditative recitation of the Holy Quran and warnings about death were identified. Based on the results of the research, the aforementioned foundations are the origin of the aforementioned principles, and from the mentioned principles, methods have been extracted that are effective in recognizing and accelerating the correction of vision weaknesses.
تبلیغات
