نقد و تحلیل چند باور و آیین در مرزبان نامه
آرشیو
چکیده
رابطه ادبیات و جامعه تعاملی است و هر کدام از جهات مختلف بر دیگری تأثیر می گذارد. یکی از کارکردهای مهم متون ادب فارسی، حفظ آداب، رسوم، آیین ها و باورهای کهن است. استخراج، دسته بندی و توضیح آیین ها و باورهای کهن امری است بایسته که در شناخت اجتماع گذشته و همچنین در رفع ابهام متون مؤثر است. مرزبان نامه که سعدالدّین وراوینی در قرن هفتم، آن را به سبک فنی و مصنوع بازآفرینی کرده، در اصل توسط مرزبان بن رستم از امیران قرن چهارم به زبان فارسیِ ساده و بی پیرایه در مازندران، نوشته شده است. مرزبان نامه با توجه به ریشه ایرانی آن، از جهتِ در بر داشتن آیین ها و باورهای متنوع و کهن، متنی مهم و قابل اعتناست. موضوع تحقیق حاضر که به روش توصیفی تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای انجام گرفته، نقد و تحلیل شش باور و آیین از این اثر است که عبارتند از نقشِ دیوار، شکار کفتار، مارافسایی، مرغ آتش خوار، دیو و شیشه و تأثیر نیّت پادشاه در حال رعیّت که برای توضیح و تحلیل این موارد به منابع منظوم و منثور گوناگونی مراجعه شده است. نتیجه تحقیق بیانگر اهمیّت و غنای مرزبان نامه در حفظ فرهنگ کهن ایرانی و آیین ها و باورهای آن در زمینه های مختلف است.Critique and Analysis of Some Beliefs and Rituals in Marzban-Nama
The relationship between literature and society is interactive, affecting each other in a different ways. One of the important functions of Persian literary texts is to preserve ancient rituals, tradition and beliefs. Thus, extracting, classifying, and interpreting them are essential for understanding the past society and eliminating the ambiguities of Marzban-Nama. Marzban-nama -which was recreated by Sa’d al-din Varavini in a technical prose- was originally written in a simple and uncomplicated style by Emir Marzban, the son-of-Rostam, in the fourth century. Given its Iranian origin, Marzban-Nama is an authentic text that contains diverse ancient beliefs and rituals in it. Conducted in a descriptive-analytical method based on library sources, the current study seeks to analyze and critique six beliefs and rituals in Marzban-Nama, including the design on the wall, hyena hunting, the snake charmer, the fire-eating bird, the demon and glass, and the impact of the King’s intention on his subjects. To explicate and analyze these beliefs and rituals, the present article benefited from various sources written in prose and verse. The findings of this points to the importance of Marzban-Nameh in preserving the ancient Iranian culture, its rituals, and beliefs in different fields.
تبلیغات
