«استارت 2»؛ از معامله تا مقابله قدرت ها: تعاملات نوین استراتژیک ایالات متحده و روسیه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

از جنگ جهانی دوم به بعد، روابط روسیه و امریکا به عنوان دو دولت اصلی سیستم ساز، همواره از مهم ترین موضوعات بین المللی بوده و بیش از هر رابطه دیگری بر نظام بین الملل و روابط سایر دولت ها تأثیر گذاشته است. آثار روابط این دو کشور و مسائل مختلف مربوط به آن در حوزه های گوناگون، می تواند علاوه بر نظام بین الملل به شکل گیری و پایان بحران ها کمک کند؛ ازاین رو می توان گفت بسیاری از مسائلی که در دستورکار نظام بین الملل قرار دارد، به گونه ای به اراده این دو قدرت بزرگ مربوط می شود. اینها ویژگی های ساختاری نظام بین المللی، از زمان جنگ جهانی دوم تا پایان جنگ سرد و حتی تا کنون بوده اند. انعقاد قراردادهای استارت، یکی از نقاط عطف تعاملات دو کشور در یک دهه اخیر است که تلاش این مقاله پرداختن به ابعاد تأثیر آن بر روابط دو قدرت و نظام بین الملل از زاویه ای متفاوت است. بخشی از مطالعه ابعاد یادشده نیز در گرو بررسی واقعیت های مربوط به توان بازدارندگی ناشی از تسلیحات هسته ای ایالات متحده و روسیه است که به وضوح و به شیوه های گوناگونی مورد استفاده ابزاری و یا اهرم فشار در راستای تعاملات سازنده یا تنش آفرین قرار می گیرد. معاهدات استارت، به ویژه استارت 2 که از سری قراردادهای کاهش تسلیحات اتمی میان روسیه و امریکا است، نقش بسزایی در برقراری دوباره موازنه قدرت و به طور مشخص در تثبیت توان بازدارندگی دو کشور ایفا کرد؛ بنابراین، رویکرد مطالعه در چارچوب واقع گرایانه والتزی که از بعدی ساختاری و کلان به مسئله موازنه میان قدرت های بزرگ می پردازد و نظریه های متعددی را درباره آثار تسلیحات هسته ای در روابط قدرت ها و ساختار بین الملل ارائه کرده است، راهگشا خواهد بود.