بررسی تطبیقی مضامین منظومه غنایی «هشت بهشت» امیرخسرو دهلوی و «جواهر الأسمار» الثغری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امیرخسرو دهلوی (651- 725ش) از عارفان نامدار پارسی گوی هندوستان، در نیمه دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. او در مثنوی سرایی تابع نظامی گنجوی است. یکی از مثنوی های امیرخسرو که به تقلید از «هفت پیکر» نظامی سروده منظومه «هشت بهشت» است. او در تدوین حکایات «هشت بهشت» به کتاب «جواهر الأسمار» عماد بن محمد الثغری نظر داشته است. امیرخسرو چند حکایت «هشت بهشت» را از کتاب «جواهر الأسمار» عیناً نقل کرده و حتی در بخش های زیادی از متن «هشت بهشت»، عبارات و جملات این اثر را وام گرفته و اقتباس کرده است. کتاب «جواهر الأسمار» مشتمل بر یکصد حکایت است که طی پنجاه و دو شب از زبان طوطی بازگو می شود تا زن جوان بازرگانی را از خیانت به شوهر باز دارد. اکثر حکایات و افسانه های «جواهر الأسمار» و «هشت بهشت» بر مکر زنان استوار است. بخشی از درونمایه حکایات هر دو اثر پیمان شکنی زنان و تظاهر آنان به ستر و صلاح است. با توجه به اینکه کتاب «جواهر الأسمار» یکی از مهم ترین الگوهای کار امیرخسرو در «هشت بهشت» بوده و اینکه هر دو اثر در هند تدوین شده اند وجوه مشترک بسیاری با هم دارند. مقاله حاضر می کوشد به بررسی مضامین مشترک هر دو اثر غنایی بپردازد.A comparative study of the themes of the lyrical poem "Hasht Behesht" by Amir Khosrow Dehlavi and "Jawaher Al-Asmar" by Al-Saghari
Amir Khosrow Dehlavi (651-725 AD) is one of the famous Persian mystics of India in the second half of the seventh century and the early eighth century. In Masnavi, he is a subordinate of Nezami Ganjavi. One of Amir Khosrow's Masnavi which imitating "Haft Peykar" of Nezami has written the poem "Hasht Behesht". In compiling the anecdotes of "Hasht Behesht", he referred to the book "Jawaher Al-Asmar" by Emad Ibn Muhammad Al-Saghari. Amir Khosrow has quoted several anecdotes of "Hasht Behesht" from the book "Jawahar Al-Asmar" and even in many parts of the text of "Hasht Behesht", he has borrowed and adapted the phrases and sentences of this work. The book "Jawaher al-Asmar" contains a hundred stories that are told in the language of parrots for fifty-two nights to prevent a young business woman from betraying her husband. Most of the anecdotes and legends of "Jawaher al-Asmar" and "Hasht Behesht" are based on women's ruse. Part of the theme of the anecdotes is the effect of women's breaking the treaty and pretending to veil. Considering that the book "Jawaher al-Asmar" is one of the most important models of Amir Khosrow's work in "Hasht Behesht" and that both works have been compiled in India, they have many things in common. The present article tries to examine the common themes of both lyrical works.
تبلیغات
