بررسی گذرای پدیده اضمار ، تعلیق ، تحویل و اشاره در سند کتب اربعه با تأکید بر الکافی

چکیده

نگاشته حاضر ، ترجمه مقدّمه کتاب «توضیح الاسناد المشکله فی الکتب الاربعه ، اسناد الکافی» است که به قلم محقّق فاضل و توانمند حجّت الاسلام و المسلمین استاد سید محمّدجواد شبیری زنجانی (حفظه الله) نگاشته شده است. محقّق گرامی در این مقاله ، مراحل بحث سندی را به پنج گام تقسیم نموده است؛ اوّل: بحث از مفاد سند و کیفیت تسلسل راویان ، دوم: بحث از احوال راویان و آنچه از مدح و ذم و وثاقت و ضعف و صحّت و فساد مذهب راوی گفته شده ، سوم: بحث از تحریفات عارض بر اسناد همچون تصحیف و نقیصه و زیاده و قلب ، چهارم: تمییز مشترکات و تعیین مراد از آنها ، پنجم: توحید مختلفات و بحث از اتّحاد و تعدّد عناوین. سپس هدف از نگارش کتاب را بررسی مرحله سوم و چهارم از مراحل فوق شمرده است. در مقدّمه کتاب به بحث از چهار پدیده در سند یعنی اضمار ، تعلیق ، تحویل و اشاره پرداخته و با بیان نمونه هایی ، این چهار مشکل را توضیح داده است. اهمّیت این نگاشته در معرّفی تطبیقی چهار پدیده یادشده به همراه نمونه های واقعی ، موجب شد تا ترجمه آن در برنامه کاری قرار گیرد.