شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه حرفه ای مدیران مدارس با رویکرد آینده پژوهی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پژوهش حاضر، باهدف شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه حرفه ای مدیران مدارس مقطع متوسطه آموزش وپرورش استان خراسان جنوبی با رویکرد آینده پژوهی انجام شد. این پژوهش بر مبنای هدف، در ذیل پژوهش های کاربردی و بر مبنای ماهیت پژوهش؛ جزء پژوهش های توصیفی- همبستگی محسوب می شود که به روش ترکیبی و طرح اکتشافی متوالی انجام شده است. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند (18 نفر)؛ به بررسی نظر و دیدگاه مدیران ستادی آموزش وپرورش استان خراسان جنوبی در ارتباط با عوامل مؤثر بر توسعه حرفه ای مدیران مدارس در آینده پرداخته شد. در ادامه برای تأیید عوامل شناسایی شده پرسشنامه ای محقق ساخته در بین 201 از مدیران و معاونین مدارس مقطع متوسطه استان خراسان جنوبی توزیع شد. اعتبار ابزار اندازه گیری در بخش کیفی با استفاده از روش توافق کدگذاران و در بخش کمی، از طریق روایی همگرا و روایی واگرا مورد تأیید واقع شد. همچنین؛ پایایی پرسشنامه محقق ساخته بر اساس سه معیار ضرایب بارهای عاملی، آلفای کرونباخ (81/0) و پایایی ترکیبی (87/0) با استفاده از نرم افزار PLS موردبررسی قرار گرفت. برای آزمون سؤال های پژوهش، از نرم افزار MAXQDA10 و نرم افزار PLS3 استفاده شد. نتایج بخش کیفی پژوهش، بیانگر 39 کدباز، 6 کد سازمان دهنده و 3 کد انتخابی بود. نتایج بخش کمی پژوهش نشان داد که عوامل مؤثر بر توسعه حرفه ای مدارس با رویکرد آینده پژوهی را می توان در قالب سه سه بعد (فردی، سازمانی و محیطی) و 6 مؤلفه (مدیریتی، ارتباطی، رفتاری، روان شناختی، اعتقادی، عوامل محیطی و زمینه ای) و 39 شاخص طبقه بندی کرد که در این بین، بعد سازمانی (62/0) نقش مؤثرتری در تبیین توسعه حرفه ای مدیران مقطع متوسطه آموزش وپرورش استان خراسان جنوبی دارد. بنابراین؛ بر مبنای یافته های حاصل از این پژوهش، به منظور برنامه ریزی برای بهبود فرایند توسعه حرفه ای مدیران در آینده، در گام اول؛ می بایست مؤلفه های سازمانی موردتوجه قرار گیرد.