اوصاف شیعیان واقعی؛ ایمان در کلام امیرمؤمنان علی (ع) (27) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

این مقاله شرحی است بر کلام امیرمؤمنان علی (ع) در باب اوصاف شیعیان واقعی. گفتیم که از نظر امام کفر چهار پایه دارد، اما شک دارای چهار شعبه است. این تعبیر (پایه و شعبه) بیانگر این است که گویا شک های مزاحم ایمان چند نوع اند و کسانی که مبتلا به شک می شوند چند دسته اند که از ایمان، سعادت دنیا و آخرت محروم اند. مراء، یکی از شعبه های شک است؛ یعنی کسی که در مقام تحقیق بنا داشته باشد، همواره حرف دیگران را رد و در آنها تشکیک کند و هر حرفی را ابطال کند، دچار مراء شده است. خودباختگی و هراس دومین شعبه شک است. اگر انسان بر اثر تنبلی درباره مشکلات نیندیشد، به ایمان صحیح دست نمی یابد و با هول و هراس، از حل مسائل عقب نشینی می کند. شعبه سوم تردید است. اینکه انسان نتواند در هر موضوعی به نتیجه ای قطعی برسد و در میان ادله مختلف حیران و سرگردان بماند. شعبه چهارم شک، بی خیالی در برابر حوادث است. بی خیالی و بی اعتنایی ماجراجویانه در باب مسائل دینی از جمله شعبه های شک است.