پیش بینی تکانشگری در نوجوانان براساس صفات شخصیت و مهارت های حل مسئله اجتماعی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر پیش بینی تکانشگری در نوجوانان بر اساس صفات شخصیت و مهارت های حل مساله اجتماعی بود. روش پژوهش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان دختر متوسطه اول و دوم مدارس منطقه 10 شهر تهران در سال 1398 به تعداد 600  نفر تشکیل دادند. حجم نمونه با استفاده از روش کوکران به مقدار 155 نفر به دست آمد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه تکانشگری بارات (1959)، ویژگی های شخصیتی نئوکاستا و مک کری (1992) و مهارت های حل مساله اجتماعی دزوریلا و همکاران (2002) بودند. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها در دو بخش توصیفی و استنباطی ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد مؤلفه های حل مسئله اجتماعی در مجموع 3/34 درصد از واریانس تکانشگری را در نوجوانان تبیین نموده است؛ همچنین از بین مؤلفه های حل مسئله اجتماعی، جهت گیری مثبت نسبت به مسئله به صورت منفی و جهت گیری منفی و سبک تکانشی/ بی دقتی آن به صورت مثبت و معنادار تکانشگری در نوجوانان را پیش بینی می کند. همچنین با ورود صفات شخصیت در معادله پیش بینی و با کنترل اثر مؤلفه های حل مسئله اجتماعی، مقدار واریانس تبیین شده تکانشگری 8/5 درصد افزایش یافته است. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش مشخص کرد که از بین صفات شخصیت، روان رنجورخویی به صورت مثبت و برونگرایی و توافق پذیری به صورت منفی و معنادار تکانشگری را در نوجوانان پیش بینی می کنند.