تبیین مبانی و شیوه های علامه طباطبایی در مواجهه با مارکسیسم به عنوان گفتمان رقیب انقلاب اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بحث درباره شیوه مواجهه اندیشمندان و صاحب نظران مسلمان با گفتمان های رقیب انقلاب اسلامی همچون مارکسیسم، از مباحث مهم تاریخ معاصرایران و جهان اسلام می باشد. علامه سید محمدحسین طباطبایی از جمله متفکران جامع و برجسته معاصر جهان اسلام است که می توان مواجهه ایشان با گفتمان مارکسیسم را در دو حوزه «عمل و نظر» کشف و ارائه نمود. تحقیق حاضر براساس روش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر داده های کتابخانه ای و با توجه به مبانی نظری (هستی شناسی، معرفت شناسی، انسان شناسی) علامه طباطبایی؛ مواجهه ایشان را در دو حوزه «عمل و نظر» کشف و تبیین می نماید. علامه طباطبایی در حوزه نظر از طریق بحث در مبانی و ادبیاتی که برای مطالبات سیاسی و اجتماعی تولید کرده بودند، و در حوزه عمل با تشکیل حلقه های فکری همچون: اصول فلسفه و روش رئالیسم؛ هانری کربن، تفسیر المیزان و تبیین ابعاد اجتماعی و سیاسی اسلام در آن حلقات، با گفتمان مارکسیسم به مقابله پرداخته است.