شکل گیری مرز نرم در روابط ایران و عراق در دوره پساصدام (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

 هدف این مقاله تحلیل روابط ایران و عراق پس از سقوط صدام است. پرسش اصلی این است که با وجود اختلافاتگسترده مرزی و تاریخی ایران و عراق، چه عواملی موجب بهبود و گسترش روابط دو کشور طی سال های 2013تا 2017 شده است؟ فرضیه پژوهش با بهره گیری از چارچوب مفهومی «مرز نرم» اینگونه صورت بندی شده است: گسترش پیوندهای بین مردم ایران و عراق طی سال های 2003 تا 2017 که ناشی از هویت مذهبی مشترک است، موجب گسترش روابط دو کشور و تکوین «مرز نرم» بین آنها شده است. یافته های مقاله نشان می دهد با سقوط صدام و به قدرت رسیدن شیعیان در عراق و محوریت قرار گرفتن مرجعیت، پیوندهای مذهبی بین شیعیان ایران و عراق گسترش یافته است؛ احساس تهدید مشترک هویتی در مقابل داعش، عبور گسترده مردم و کالاها  از مرزهای  دور کشور، بازسازی عتبات عالیات، راهپیمایی میلیونی زائران شیعه در اربعین حسینی از دیگر عوامل نزدیکی دو کشور می باشد. داده های این مقاله از منابع کتابخانه ای و میدانی گردآوری واستخراج و با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است.