بازشناخت ابعاد عینی و ذهنی زیبایی شناسی معماری اسلامی در دوران معاصر (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در طول تاریخ، زیبایی به عنوان جاذبه ای ازلی مطرح بوده و در رشته های مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. زیبایی تنها امری ذهنی نیست بلکه باید آن را به عنوان حقیقتی عینی درک کرد. بناهای دوران اسلامی به عنوان پدیده های مهم شهری، از نظر ویژگی های زیباشناسانه اهمیت ویژه ای دارند. از این رو، در دهه های گذشته پژوهشگران خارجی و داخلی به بررسی جنبه های گوناگون آن پرداختند. این تحقیق به صورت خاص، بر بُعد زیبایی شناسی محیط و کالبد معماری تاکید دارد. این کار پژوهشی به روش «تحلیلی-کاربردی» انجام شده است و در حوزه مطالعات میدانی، «روش پیمایشی» با ابزار گردآوری داده از راه مشاهده «عینی» از بناهای اسلامی و «پرسش نامه» به روش ذهنی صورت گرفته است. اولویت بندی داده های عینی و ذهنی زیبایی از کالبد و مکان معماری، به خصوص معماری اسلامی دوران معاصر در کانون توجه این پژوهش بوده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که معیارهای عینی و ذهنی مردم و معماران اندکی با هم تفاوت دارد، اما ادراک عینی زیبایی از محیط و کالبد معماری در هر دو گروه، موضوعی مهم است. همچنین، بررسی داده ها نشان می دهد که زیبایی ساختار، کالبد و فضای معماری  بر درک عینی و ذهنی زیبایی شناسی معماری اثری مهم دارد. هدف های پژوهش: بررسی ابعاد عینی و ذهنی زیبا یی شناسی معماری اسلامی تحقیق و اولویت بندی شاخص های زیبایی شناسی در بُعد عینی و ذهنی در معماری اسلامی معاصر سوالات پژوهش: ابعاد عینی و ذهنی زیبایی شناسی چگونه در آثار معماری اسلامی دوران معاصر نمود پیدا کرده است؟ زیبایی ساختار و فضای معماری چه تاثیری بر درک عینی و ذهنی زیبایی شناسی معماری دارد؟