این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی ارائه شبکه ای و آموزش به شیوه نقشه مفهومی با ارائه خطی و شیوه سنتی بر پیشرفت تحصیلی علوم تجربی و شاخص های شناختی فراگیران اجرا شده است. یادداری، درک و کاربست مطالب آموخته شده، شاخص های شناختی در نظر گرفته شده اند. طرح پژوهشی استفاده شده در این تحقیق، طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و با گروه های مقایسه بوده است. آزمودنی های این پژوهش 110 نفر (حجم کلاس یک 37، کلاس دو 38 و کلاس سه 35 نفر) از دانش آموزان ششم مدارس ابتدایی پسرانه خوی بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش بازده های شناختی فراگیران از یک آزمون پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی ششم ابتدایی استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان می دهد استفاده از نرم افزار Mind Mapper که نماینده ارائه شبکه ای اطلاعات و آموزش به شیوه نقشه مفهومی در مقایسه با نرم افزار PowerPoint که نماینده شیوه خطی ارائه اطلاعات و شیوه سنتی است، تأثیر معناداری بر پیشرفت تحصیلی علوم تجربی (شاخص یادداری و درک گروه نقشه مفهومی) دارد.مقایسه زوجی سه گروه نشان داد که میانگین روش نقشه مفهومی نسبت به روش ارائه خطی و سنتی (96/ 1و 13/3) به لحاظ آماری معنی دار بوده است و تفاوت بین روش ها وجود دارد.
