اهداف و کارکردهای خبر از دیدگاه قرآن (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

"اطلاع‌رسانی و انتشار سریع اخبار و نیز کاهش یا حذف فاصلة زمانی و مکانی خبر یا رویداد یکی از مهم‌ترین ابعاد و کارکردهای وسایل ارتباطی جدید است. در این نوشتار ابتدا دیدگاه‌های نظری در خصوص اهداف و کارکردهای خبر به ویژه ارزش‌های خبری و دروازه‌بانی خبر (چونان دو مقولة مهم در گسترة خبر و خبررسانی) مورد بررسی قرار گرفته و سپس سعی شده است تا با توجه به اهمیت دستیابی به دیدگاه‌های روشن و با ثبات در حوزة خبر، بر مبنای تعالیم و ارزش‌های اسلامی، منبع بی‌نظیر قرآن کریم، برای کشف زیرساخت‌های راهبردی و کاربردی حوزة خبر مورد مطالعه قرار گیرد. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که می‌توان شاخص‌ها و معیارهایی برای «محتوای خبر» و «نحوة ارائه خبر» از دیدگاه قرآن ارائه کرد. از این منظر مفید بودن، اهمیت دادن به مخاطب، رعایت عفت و حیا و اجتناب از پخش اخبار فسادآور، مقابله با تحریف و عملیات روانی و افشای اخبار دروغ موارد مهمی هستند که در بخش «محتوا و ارزش‌های خبری» مورد تأکید قرار گرفته‌اند.بر مبنای تعالیم قرآن، مستند بودن، استفاده از الفاظ محترمانه و رعایت اخلاق و ادب، واقع‌نمایی و حفظ امانت در پخش، حق‌گویی، تصویری بودن، فصاحت و شفافیت، ضرورت طبقه‌بندی، منع تجسس و پخش اخبار خصوصی، حذف زوائد، برجسته‌سازی و صداقت و امانت از جمله شاخص‌هایی هستند که باید در «نحوة ارائه» اخبار مورد توجه قرار گیرند. "