آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۹

چکیده

سکوی تراورتنی تخت سلیمان که در اثر نهشته گذاری چشمه های آهک ساز جدید به وجود آمده، در شمال غرب ایران قرار گرفته است. آب چشمه های دریاچه روی سکو که از دو دریچه به بیرون جاری می شود، دارای املاح زیادی است که به صورت نهشته­های دیواری شکل در مسیر آبهای جاری ته نشین شده اند. این توده های باریک کلسیتی، مورفولوژی خاصی را در سطح زمین های آهکی به وجود آورده­اند. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر در تشکیل این پدیده ها، دسته بندی و بررسی نقش آنها در مورفولوژی زمین­های تراورتنی محدوده باستانی تخت سلیمان است. در این پژوهش، از کارهای میدانی، مانند: حفر ترانشه برای بررسی اجزای درونی کانال­ها، اندازه­گیری میزان ته نشست نهشته­های کلسیتی، آنالیز شیمیایی آب­های جاری و نمایش مورفولوژی کانال­ها از طریق GIS استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می­دهد، پیدایش این کانال ها به عواملی، مانند سرعت آب، افزایش دما، فتوسنتز گیاهی و کاهش فشار جزیی وابسته است. افزایش ارتفاع، فرو ریزی و جابه­جایی کانال های خود ساخته، چشم انداز آهکی محدوده را به هم زده است. این کانال­ها در روند شکل­گیری، سه مرحله کودکی، بلوغ و پیری را سپری کرده­اند. کانال های سنگی خودساخته در سطح و اطراف سکو از لحاظ مورفولوژی به چهار دسته تقسیم می­شوند: نهشته­های توفایی دیوار مانند، کانال سنگی فروریخته، کانال­های خود ساخته روی سکو و کانال­های خود ساخته بیرون از سکو.

تبلیغات