آبیابی: سهم ایرانیان در برپایی تمدن سکونتگاهی

چکیده

بهره گیری از آب آبیاری در فعالیت کشاورزی ریشه در دوران باستان دارد و با کوششهای تمدنهای کهن ازجمله مصر، بابل و چین، از حدود 5000 سال پیش از میلاد آغاز می شود. در طول زمان شیوه ها، فنون و ابزار گوناگونی برای سهولت آبیاری ابداع و به کارگرفته شده است؛ از جمله دلو دستی، چرخاب، برکه و استخرهای ذخیره آب و شبکه انهار در خاورمیانه. گرچه کشت دیمی در قسمتهای وسیعی از ایران گسترش دارد، به سبب ویژگیهای محیط طبیعی آبیاری شرط لازم فعالیت مداوم و دیرپای زراعی است. بر همین مبنا، از دیرباز، برای بهره گیری از منابع سطحی و زیرزمینی فنون مختلف آبیابی و به دنبال آن، شیوه ها و روشهای مختلف آبیاری ابداع شده است. از این رو، سکونت و فعالیت در نواحی مختلف ایران میسر شده است.