حمایت‌ گسترده ‌امینی ‌از امام خمینی‌

اما آنچه در شخصیت امینی کمتر گفته شده و مغفول افتاده است، وجه سیاسی و مبارزاتی آن بزرگوار است. در اسناد ساواک به نقل از مبارزان می‌خوانیم که در جریان تبعید رهبر، او حمایت وسیعی از امام خمینی به عمل آورد
(سند شماره 4).
وبه همین دلیل هرگاه از نجف به تهران می‌آمد، مخالفان رژیم فرصت را برای دیدار با او مغتنم می‌شمردند و گروه‌های مبارز اعضای خود را به ملاقات با ایشان ترغیب و تشویق می‌کردند. (سند شماره 5)‌ و هنگامی هم که به بستر بیماری افتاد، به گواهی اسناد ساواک، وعاظ و سخنرانان در مجالس برای سلامتی وی دعا می‌کردند. (سند شماره 6)‌ وقتی هم که در سال 1349 در روز 12 تیرماه به لقاءالله پیوست، مبارزان و رهبران گروه‌های مختلف مخالف رژیم در مجالس ختم وی شرکت جستند و در این مجالس به نفع امام خمینی شعار داده ‌شد. (سند شماره 7)‌
اما پرونده زندگی امینی با مرگش بسته نشد و برکات حیات طیبه او حتی پس از فوت نیز بر محرومان نازل می‌گشت. در اسناد ساواک می‌خوانیم که در سال 1350 به دلیل خشکسالی در ایران ، همه ملت ، بویژه مردم سیستان در فشار زیادی قرار داشتند. در این شرایط جمعی از روحانیان که از بی‌توجهی رژیم به این امر خطیر ناراحت بودند، درصدد برآمدند که به هر ترتیب برای مردم محروم آن خطه کمک مالی گرد آورند. مطلب را با مرحوم آیت‌الله گلپایگانی مطرح می‌کنند و ایشان وعده می‌دهند که اعلامیه‌ای در این مورد صادر کنند و در مجلسی که به مناسبت سالگرد فوت علامه امینی خواهند داشت، مردم را در جریان خشکسالی قرار داده و کمک‌های آنان را گردآوری کنند. (سند شماره 8)‌ مطابق این وعده عمل می‌شود و مردم شروع به اعطای کمک می‌کنند. در این حال رژیم هم که سخت از این اقدام به وحشت افتاده برای مقابله درصدد برمی‌آید که کمک‌های خود را بر آن منطقه محروم متمرکز سازد تا حربه مخالفان کارساز نیفتد. (سند شماره 9)‌ و بدین ترتیب مرگ امینی نیز برکات فراوانی را با خود به همراه می‌آورد.در صفحات پیش ‌رو با این وجوه  کمتر گفته شده از شخصیت امینی بیشتر آشنا می‌شویم.
سند شماره 1
ارمغان‌
برای اهدای این کتاب خود، کسی را سزاوارتر از صاحب اصلی‌ آن نیافتم. پرچمدار ولایت عظمی امیرالمومنین صلوات الله علیه... ای صاحب ولایت ای آقای امت، ای پدر امامان و پیشوایان... این کتاب خود را به عنوان یک سرمایه ناچیز و نموداری از دوستی بی‌شائبه خود به پیشگاه مقدس تو اهدا می‌کنم. با پذیرش آن، بر من بزرگواری فرما و مشمول عنایت و احسان بیکران خود قرارده و به پاس این خدمت،‌ به من نیکی فرما همانا خدای، نیکوکاران را دوست می‌‌دارد.
سند شماره 2
گوشه‌ای از وصیتنامه امینی‌
...مخارج کفن و دفن و مجلس فاتحه به صورت عادی  [برگزار شود]، 2 سال نماز و 2 ماه روزه استیجاری، اطعام 40 نفر از سادات... 10 سال برای زیارت عاشورا نایب گرفته شود که به کربلا رفته و بجا آورد. 10 سال، ایام وفات حضرت صدیقه سلام الله علیها ما اقامه عزا به نام آن بی‌بی‌ عالم شود در یکی از دو جمادی...
اولاد خود را وصیت می‌نمایم که حتی الامکان از جوار مولا امیرالمومنین علیه‌السلام دور نشده و تا زنده هستند خدمت آن بزرگوار را فرض خودشان شمرده و با جان و دل، آنچه توانند خدمت کنند و از کتابخانه مبارک امام علیه‌السلام نگهداری نمایند تا زحمات من تباه نبوده و بی‌نتیجه نگردد.
اگر اجل در خارج نجف اشرف مرا درک نمود از اولاد و از رفقای خود تقاضا می‌نمایم که هر چه توانند فعالیت کنند که جنازه من، نقل به آستان قدس امیرالمومنین بوده باشد... و از دعای خیر فراموشم ننمایند و در مجالس تعزیه و توسل و دعا یادی از حقیر نمایند و هر کسی که در ذمه حقیر هرگونه حقی‌ داشته باشد، مرا بخشیده و عفو نماید و در صورت تحقق دفن حقیر در نجف اشرف، در سرداب زمین حمزه بحر در زاویه [ای] که الان اتاق ظهور تصاویر است دفن نمایند. چون این زمین با نفقه مرحوم حاج سید رضاخان اخوی خریده شد و‌ آن مرحوم زیاد طالب بود که حقیر در آن خاک مدفون شوم.
سند شماره 3
امینی، منادی اتحاد مسلمین‌
تاریخ: 29/4/49   شماره: 9589/20 ه 2
 برگزاری نماز به وسیله طالقانی و مراسم ختم مرحوم آیت‌الله امینی و سخنرانی امامی در مسجد هدایت ساعت 30/19 روز پنج‌شنبه 18/4/49 به وسیله سید محمود طالقانی در مسجد هدایت نماز برگزار گردید و سپس مراسم ختمی به مناسبت فوت مرحوم آیت‌الله امینی صاحب کتاب الغدیر از طرف طالقانی تشکیل شد که در این جلسه علما و سایر افراد شرکت داشتند و تعداد شرکت‌کنندگان در حدود 400 نفر بود و افراد شناخته شده عبارتند از: مرتضی مطهری، کاظمی امام جماعت مسجد الرضا واقع در چهار راه عباسی و خواهرزاده طالقانی، برادر و فرزند آیت‌الله امینی، مهندس مهدی بازرگان، دکتر یدالله سحابی، حاجی‌زاده مقدم، شجاعی، احمد لباسچی، مصطفی صادقی.
ابتدا قرار بود در این جلسه مطهری به منبر برود ولی چون دیر کرد به جای ایشان امامی به منبر رفت و درباره شخصیت علما مخصوصا آیت‌الله امینی صحبت کرد و اظهار داشت: آیت‌الله امینی در بین برادران شیعه و سنی برادری را برقرار کرد و کینه و عداوت را از بین برد و با زحمات پرارزش خودش مانند علمای [قرن‌های] اول و دوم و سوم هجری زحمات زیادی کشید و ادامه داد: قرن دوم هجری در حدود 400 پزشک در بغداد و... [بودند] و تمام غربی‌‌ها از هر طبقه به ما احتیاج داشتند و به کشور ما روی می‌آوردند ولی با اظهار تاسف باید بگویم که [امروزه] اگر بیمار شویم یک طبیب حاذقی نداریم؛ چرا باید کشور ما این چنین باشد، چرا کشوری که باعث به وجود آوردن همه اینها، بوده حالا چرا باید دست توسل به طرف این‌ها دراز کند؟
در این جلسه هر گونه اعلامیه پخش گردیده است که نمونه‌هایی به پیوست می‌باشد.
سند شماره 4
امینی و تبعید امام
تاریخ: 14/11/49    شماره: 11549/20 ه 3
موضوع: جلسه منزل شیخ حسین لنکرانی‌
در ساعت 30/19 روز 4/11/49 جلسه‌ای با شرکت احمد انتصاری، مرتضوی معمم 50 ساله کتابفروشی در بازار بین‌الحرمین، اسدالله نقاش‌زاده کارمند ثبت و شخصی که عزیزالله نامیده می‌شد و از اهالی خیابان لرزاده است در منزل لنکرانی تشکیل گردید.
عزیزالله اظهار نمود: ... در موقع خروج خمینی از ایران، مرحوم آیت‌الله علامه امینی مبلغ 118 هزار تومان خرج تلگراف کرد و مراجع بین‌المللی را به پشتیبانی از خمینی دعوت نموده است و شاهد این موضوع سیدعلی موسوی خامنه‌ای و کرباسی داماد وی هستند.
سند شماره 5
مبارزان به ملاقات علامه امینی می‌روند
رونوشت اطلاعیه شماره 5659/20 ه  12/3/45
جلسه هیات 5 نفری وابسته به هیات موتلفه اسلامی‌
ساعت 00/20 روز 10/3/45 جلسه 5 نفری وابسته به هیات موتلفه اسلامی به سرپرستی اسدالله بنکدار و با شرکت عبدالله کریمی، ابراهیم زارع نظری، ابراهیمی، شیخ (جواد سراجیان)‌ در منزل ابراهیم زارع نظری واقع در خیابان نظام‌آباد، خیابان سبلان 8 متری داوودی، پلاک 148 تشکیل گردید. ابتدا آیاتی چند از کلام‌الله مجید به وسیله اسدالله بنکدار، تلاوت و ترجمه شد. سپس شیخ (جواد سراجیان)‌ چند مساله از رساله خمینی قرائت نمود. در این هنگام اسدالله بنکدار اخبار را به این شرح شروع نمود.
1. یکی از خبرهای این هفته فوت مادر امام جمعه زنجان می‌باشد و به همین مناسبت مجلس ختمی از ساعت 4 تا 6 بعدازظهر در مسجد ارک برقرار است و آقایان حتما باید در این مجلس شرکت کنند. ابراهیم زارع نظری سوال نمود: شما چه ساعتی به مسجد می‌آیید که ما هم در همان ساعت حاضر شویم؟ بنکدار در جواب گفت: من ممکن است شرکت نکنم چون اطلاعیه ختم در روزنامه‌های اطلاعات و کیهان از طرف عده زیادی از روحانیون و وکلای مجلس چاپ شده و به همین مناسبت تعداد زیادی از مامورین سازمان امنیت برای کسب خبر در مسجد حاضر می‌شوند. لذا من نمی‌توانم در این مجلس شرکت کنم، زیرا آنها در کمین می‌باشند. اگر اوضاع را مساعد دیدم ممکن است در اواخر مجلس به مسجد بیایم.
2. اخیرا آیت‌الله امینی صاحب کتاب الغدیر که به عتبات مسافرت نموده است، مراجعت کرده و آقایان اگر مایل هستند، به ملاقات ایشان بروند... .
این جلسه در ساعت 22 پایان یافت... .
نظریه رهبر عملیات: با توجه به سوال و جواب شیخ (جواد سراجیان)‌ و اسدالله بنکدار چنین استنباط می‌گردد که جلساتی هم از سرپرستان و رهبران وجود دارد که اشخاصی از رده‌های بالاتر نظیر اسدالله بنکدار در این جلسات فعالیت می‌نمایند.
سند شماره 6
امینی در بستر بیماری
شماره: 44133/ 20 ه 3    تاریخ: 6/12/47
موضوع: جلسه قرائت‌ دعای ندبه المهدی
جلسه هفتگی قرائت دعای ندبه از ساعت 00/6 روز 2/12 در منزل حاج شیخ احمد ضیافتی کافی‌خراسانی واقع در خیابان امیریه قلعه وزیر کوچه حمام درخشان پلاک 31 با شرکت عده‌ای در حدود 500 نفر تشکیل گردید، پس از قرائت قرآن شیخ احمد کافی ضمن قرائت و تفسیر دعای ندبه اظهار داشت: تاجرها و ای ثروتمندان به دین مردم برسید.
هفته گذشته این اکبر آقای ما در اینجا اقرار به حقیقت دین اسلام نمود و مسلمان شد، چند روز پیش مرا در کوچه‌ای دید و گفت: «حاج آقا اجازه می‌دهید که در دستگاه شما خدمت کنم؟‌ از امروز هم مشغول خدمت شده است. مهدی‌(ع)‌ جان اگر او یک هفته است ترا شناخته ما یک عمر است که نوکری تو را می‌کنیم، هر کس به کسی نازد، ما هم به تو می‌نازیم. به فکر گرفتارها و جذامی‌ها و سرطانی‌ها و مسلولین هم باشید، آیت‌الله امینی یکی از مردان عالم در بستر بیماری می‌باشند. گویا به مرض سرطان مغز مبتلا هستند. خدایا همه مریض‌های اسلام بالاخص آقای امینی را شفا عنایت بفرما... .
[ در حاشیه سند نوشته شده است:] آقای صالحی از جلسات مراقبت شود. 10/12
سند شماره 7
مبارزان در سوگ علامه فقید
موضوع: مجلس ختم شیخ عبدالحسین امینی
مجلس ختم نامبرده بالا در مسجد ارک برگزار و در این محل مهندس مهدی بازرگان، سیدمحمود طالقانی، شیخ‌حسین لنکرانی، مهدی فتاحی شرکت و شخصی به‌نام پرویز شالچی به نفع خمینی شعار داده و او را مرجع تقلید معرفی نموده است.
سند شماره 8
مرگ با برکت
شماره: 9456/20 ه 12    تاریخ: 12/4/50
جلسه هفتگی عده‌ای از روحانیون
از ساعت 00/7 الی 00/9 روز پنجشنبه 10/4/50 جلسه‌ای با شرکت شیخ‌‌علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی  شیخ‌حسین کاشانی، شیخ‌محمد‌رضا مهدوی‌کنی  نجم‌‌الدین اعتماد‌زاده، شیخ‌حسن لاهوتی، شیخ‌مهدی موحدی‌کرمانی، شیخ‌جعفر شجونی و شیخ‌ابوالقاسم خزعلی در منزل شیخ‌‌فضل‌الله مهدی‌زاده محلاتی تشکیل گردید.
خزعلی اظهار نمود: برای مدت 10 روز عازم اصفهان می‌باشد، بعد درباره خشکسالی منطقه سیستان صحبت شد. وی افزود: بدون این‌که مخالفتی با دولت بشود،‌ پول جمع کنید و برای اهالی ارسال دارید. محلاتی گفت: من و حسین دانش‌آشتیانی از طرف حاج‌احمد‌ آشتیانی متولی مدرسه مروی به قم رفتیم و جریان را برای آیت‌الله شریعتمداری و سیدمحمدرضا گلپایگانی گفتیم. گلپایگانی وعده داد که اعلامیه‌ای در این مورد تهیه نماید. به برقعی واعظ هم سفارش کرد که در جلسه سالروز فوت علامه امینی مردم را در جریان بگذارد و برقعی هم در قم همین کار را کرده است...
سند شماره 9
کمک‌ها به سوی محرومان روانه می‌شود
رونوشت گزارش خبر شماره 1339/21  7/4/50
موضوع: فعالیت گلپایگانی جهت جمع‌آوری اعانه برای اهالی سیستان و بلوچستان
ساعت 5/8 بعدازظهر روز 4/4/50 به مناسبت یکمین سال درگذشت آیت‌الله امینی صاحب‌الغدیر، در مسجد امام، از طرف آیت‌الله گلپایگانی مجلس ختم، منعقد بود و قاریان و بعضی از طلاب مرتب اعلان می‌کردند که از طرف آیت‌الله گلپایگانی مطلب مهمی اعلام می‌شود. در خاتمه سید‌مرتضی برقعی منبر رفت و در وسط گفتار خود اظهار داشت: آیت‌الله آشتیانی به‌وسیله فرزندشان حجت‌الاسلام حاج میرزا باقر آشتیانی به حضرت آیت‌الله گلپایگانی اطلاع دادند که مردم سیستان و بلوچستان گرفتار خشکسالی شده و جان مردم و فرزندانشان در خطر است و از مسلمانان خواست تا به وسیله آقای گلپایگانی در قم و آقای آشتیانی در تهران و آقای کفعمی در زاهدان به مردم آن سامان کمک شود و ضمنا گفت:‌ طلاب علوم دینیه هم وظیفه دارند به هر شهر و دهی که می‌روند، ابلاغ کنند که هر چه زودتر پول به آقا برسانند که مردم بلوچستان و سیستان به مرگ گرفتار نشوند.
نظریه شنبه  در این زمینه، نوشته‌خطی مبنی بر ایجاد حس ترحم در مردم و همچنین توجه روحانیون به وضع زندگی مردم نوشته شده بود و ... .
نظریه یکشنبه  مفاد گزارش صحیح است به نظر می‌رسد گلپایگانی از انعقاد این مجلس قصد بهره‌برداری داشته. اصلح است کمک‌هایی که دولت به این مناطق می‌کند در جراید درج گردد.
نظریه سه‌شنبه   مفاد گزارش صحیح است و روحانیون افراطی از وجود یک‌چنین سوژه‌هایی نهایت استفاده را می‌کنند. کمک روحانیون به ساکنین سیستان و بلوچستان در صورت وقوع، آنچنان از ناحیه آنان آگراندیسمان می‌شود که مغایر مصالح مملکت است. اصلح است کمک‌های لازم هرچه سریعتر از طرف دولت از هر نظر به عمل و مجالی برای روحانیون باقی نماند.
نظریه 21  کمک روحانیون‌[دراصل: روحانی] که بیشتر درآمد آنها از این گونه تبلیغات است، به هیچ وجه به صلاح نیست و بهتر است هر چه زودتر دولت، اقدامات مفید  و بجا بنماید و مراتب از طریق رادیو و تلویزیون به سمع و نظر مردم برسد. اسناد این شماره از منابع زیر اخذ شده است:
منابع:
اسناد ساواک منتشره از سوی مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات مجموعه مربوط به حجت‌الاسلام احمد کافی (واعظ شهیر)‌، استاد شهید مرتضی مطهری (عالم جاودان)‌، حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد رضا گلپایگانی، شیخ‌حسین لنکرانی و نیز «28 هزار روز تاریخ ایران و جهان» (ضمیمه روزنامه اطلاعات)‌
به کوشش‌:پویا شکیبا

    
پنجشنبه 13 تیر 1387