شیعه شناسی

شیعه شناسی

شیعه شناسی 1384 شماره 11

مقالات

۱.

«شیعه» و «تشیع»؛ مفهوم شناسی، ماهیت و خاستگاه

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 194
"این مقاله ابتدا به مفهوم و کاربرد لغوی و اصطلاحی «شیعه» و «تشیّع» اشاره کرده، به دنبال آن، به گزارش تعاریف گوناگون این واژه می‏پردازد. بررسی دیدگاه‏های متفاوت درباره چیستی، خاستگاه و مصادیق فرقه‏ای دو اصطلاح «رافضه» و «امامیه»، که به عنوان دو اصطلاح مشهور و گاهی مترادف با «شیعه» شناخته شده‏اند، از مباحث اصلی این مقاله است. "
۲.

حافظ و الهام پذیری از معارف توحیدی حضرت علی علیه السلام

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 640 تعداد دانلود : 541
"مسئله تأثیر مناجات‏های حضرت علی علیه‏السلام در گستره تاریخ، بر صاحب‏نظرانِ همه شاخه‏های علوم، مسئله‏ای غیرقابل انکار است. در میان شخصیت‏های اثرپذیر از سالک عارفان، الهام‏پذیریِ «لسان الغیب» حافظِ معرفت، مسئله‏ای خاص است که به طور مبهم، در محافل علمی و ادبی مطرح شده است. نوشته حاضر الهام‏پذیریِ حافظ از امیر عارفان علی علیه‏السلام ، در مبانیِ معرفتی را به تصویر می‏کشد. اینکه حافظ از لحاظ مبانیِ هستی‏شناختی، خداشناختی و جهان‏شناختی، و از جنبه شهودی ـ عرفانی، قدم جای پای استاد عارفان نهاده مهم‏ترین تصویرِ حاصل از این نوشته است؛ همان نکته‏ای که داعیه خود حافظ نیز به شمار می‏رود. از میان ظرایف عرفانیِ حافظ، چهار نکته ظریف معرفتی از الهام‏پذیری‏های او از ساحتِ علوی به بحث گذارده شده‏اند: 1. نازِ عارفانه عاشق به ساحتِ محبوب (محتوای مناجات‏ها)؛ 2. عرصه حکومتِ عشق؛ 3. آتش عشق؛ 4. خضوع عارفانه. "
۳.

تشیع و تأثیر آن بر خانواده در ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 511 تعداد دانلود : 122
"تأثیر مذهب تشیّع و آموزه‏های آن بر الگوی خانواده در ایران معاصر، از چند جنبه قابل بررسی است. از مهم‏ترین این جنبه‏ها، می‏توان به رواج الگوی خانواده «هسته‏ای» به موازات تثبیت نسبی جایگاه خویشاوندی، فراهم‏سازی بستر مناسب برای انطباق یافتن قانون کشور با تغییرات معطوف به افزایش اختیارات زنان و کاهش اقتدار مردان، پذیرش عمومی سیاست‏های کنترل موالید به استناد اصل فقهی «ضرورت»، پایین بودن میزان فرزندان نامشروع، رواج نسبی فرزندخواندگی بدون اِعمال آثار حقوقی آن و قبح عمومی «طلاق» اشاره کرد. "
۴.

عالمان شیعه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام فرق و مذاهب تشیع
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
تعداد بازدید : 516 تعداد دانلود : 448
"هدف این مقاله آشنایی اجمالی مخاطبان گرامی با شرح حال و چگونگی حیات علمی «عالمان شیعه» است. از این‏رو، بخش پژوهش مؤسسه شیعه‏شناسی تعدادی از بزرگان شیعه را معرفی می‏نماید. در این قسمت، تعدادی از عالمان شیعه به اختصار معرفی می‏شوند. "
۵.

مکتب امام صادق علیه السلام و نوع نگرش فکری آن

نویسنده: مترجم:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 523 تعداد دانلود : 624
"مقاله حاضر به بررسی مراسم «حسی» در کشور ترینیداد می‏پردازد. مراسم «حسی» صورت بومی شده (کرولی شده) مراسم عاشورای امام حسین علیه‏السلام در این کشور است. مؤلّف از یک سو، روند ورود مسلمانان به این شبه جزیره و برگزاری مراسم عاشورا را بررسی می‏کند و از سوی دیگر، فرایند ایجاد دگرگونی و تحوّل اساسی در این مراسم و پیوند آن با نوعی کارناوال محلی را تبیین می‏نماید. استدلال مؤلّف این است که حضور گروه‏های مختلف در این مراسم (حتی غیرمسلمان‏ها) یک مسئله هویّتی است که بر اساس آن، هر یک از گروه‏های اجتماعی تلاش می‏کند تا با تصوری که خود از این مراسم دارد و آن را صحیح و معتبر می‏داند، در این مراسم شرکت نماید و می‏توان از آن به عنوان یک «رقابت فرهنگی» نام برد. "
۹.

معرفی چند کتاب درباره شیعه

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۹