پژوهش های جغرافیایی

پژوهش های جغرافیایی

پژوهش های جغرافیایی 1353 شماره 11

مقالات

۱.

مسائل زمین شناسی چاله لوت

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 721
چاله لوت در جنوب شرقی ایران بین طول 57 تا 60 درجه شرقی و عرض 28 تا 30 ْ32 شمالی قرار گرفته و بیش از 000/160 کیلومتر مربع مساحت دارد. این چاله ‘ منطقه صحرایی گرم ووسیعی است که دارای اختصاصات مورفولوژیکی مختلف و چشمگیر بوده و از نظر زمین شناسی ساختمانی بصورت بلوک گسل خورده کم و بیش ساده دارد اما نظر بوسعت زیاد و مشکلات حرکت و حمل و نقل در داخل آن کاری طولانی و دسته جمعی را برای شناخت آن لازم می نماید. چاله لوت از چندی قبل توسط موسسه جغرافیای دانشگاه تهران برپاست آقای دکتر مستوفی مورد مطالعه قرا رگرفته است و د ر طرح مطالعه مناطق خشک تصمیم عظیمی برای شناسایی این منطقه بیابانی و شور گرفته شد و جنبه های مختلف آن یعنی زمین شناسی – ژئو مرفولوژی – گیاه شناسی – جغرافیای اقتصادی وانسانی وتاریخی آن بررسی شده واز نظر جغرافیای تاریخی اکتشافات مهمی از نظر هنروتمدن قدیمی انجام شده است. تا چندی قبل اطلاعات ما درباره این منطقه وسیع خشک منحصر به گزارشهای ناکامل دانشمندان حادثه جویی بود که این مسیر را با شتر از شمال بجنوب طی کرده بودند . مسیرها منحصرا و غالبا مسیر قافله های عادی بود که در حاشیه لوت قرار می گرفت. ساختمانهای عجیب زمین درمرکز چاله لوت وخشکی فوق العاده سطح آن وفقدان آب شیرین عاری بودن از زندگی حیوانی وگیاهی طبعا سطحی لم یزرع و بیابانی بوجود می آورد. که می توان آنرا مشابه سطح ماه دانست .عبور از این منطقه متضمن بکار گرفتن امکانات مختلف حرکتی و وسایل ارتباطی است واز این رو بکارگرفتن تجهیزات کافی ولوازم موتوری کامل همراه تیپ تحقیقاتی رشته های علوم زمینی – جغرافیا – بهداشت لازم آمد. مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه نیز در این بررسی شرکت کرده وبا دانشگاه تهران همکاری نموده است. مسافرت در لوت متناسب با زمان وموقعیت محل با ماشین ‘ شتر یا پای پیاده وگاهی با هلیکوپتر وهواپیما انجام می شد. تا این اقیانوس بزرگ ماسه وریگ و گردوغبار با بادهای وحشتناک ورنگهای کم وبیش یکنواخت وفاقد پوشش گیاهی که سطح تشنه آن زیر آسمان ساکن و صاف وزیر شعاعهای غیر قابل تحمل خورشید که زمین را بطور وحشتناکی تفت می دهد. مونو شناخته شود این پهنه وسیع غالبا محل بازی خطرناک باد است که مواد ریزدانه را از سطح زمین برداشته‘ ماسه ها را از جای کنده‘ دیواره ها را خراشیده و آنها را بشکل خاصی در می آورد. بادها محموله قابل حمل خود را به مسیری دور حمل کرده اثر راهنما ومسیر قافله ها را که بکمک چند قطعه سنگ درهر 200 الی 300 متر روی هم انباشته شده اند مستور می کند. در آینده خواهیم دید که شرایط زمین شناسی خاصی ومورفولوژی منطقه اختصاصات خشکسالی وبرهنگی چاله لوت را تشدید کرده و بنابر نظر استراتیل زوئر شاید قابل قبول باشد که قطب گرمای حداکثر زمین در دره مرگ آمریکا وجود ندارد بلکه داخل چاله لوت از آن گرمتر می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۳