مدیریت در دانشگاه اسلامی

هدف: این پژوهش در پی تدوین و اعتباریابی چارچوبی برای ارزیابی شایستگی های مدیران دانشگاهی با توجه به آموزه های اسلامی بوده است. روش: روش پژوهش، ترکیبی و از نوع اکتشافی متوالی است. در مرحله کیفی با استفاده از روش همسوسازی منابع چندگانه مشتمل بر سه ضلعِ الف) جمع آوری مبانی نظری، اصول زیربنایی مربوط به متغیر پژوهش، ب) تحقیقات انجام شده در حوزه شایستگی مدیران و ج) پیمایش نظرات آگاهی دهندگان کلیدی، چارچوب نظری اولیه تدوین و اعتباریابی شد. سپس در مرحله کمی، روایی و پایایی چارچوب تدوین شده با استفاده از روشهای آماری تحلیل عامل تأییدی و آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. یافته ها: در این پژوهش چارچوبی مشتمل بر ابعاد سه گانه ارزشی- منشی، دانشی- بینشی و مهارتی- روشی و مؤلفه های مربوط به هر بعد برای ارزیابی شایستگی های مدیران دانشگاهی با توجه به آموزه های اسلامی، تدوین و اعتباریابی شد. بعد ارزشی- منشی شامل مؤلفه های تقوا، تعهد، کرامت، عدالت و ولایتمداری؛ بعد دانشی- بینشی شامل مؤلفه های آگاهی از احکام و آموزه های دینی، آگاهی از قوانین و مقررات عمومی و حدود وظایف و اختیارات شغلی، برخورداری از دانش تخصصی و حرفه ای مدیریت، شناخت وضعیت درونی و بیرونی سازمان مربوطه و بعد مهارتی- روشی شامل مؤلفه های مهارتهای فنی، انسانی و ادراکی می باشد. نتیجه گیری: ارزیابی شایستگی های مدیران در ابعاد سه گانه ارزشی- منشی، دانشی- بینشی و مهارتی- روشی می تواند باعث ایجاد تحول در جذب و بهسازی نیروی انسانی در نظام آموزش عالی جمهوری اسلامی و انتصاب مدیران آن شود.

هدف: یکی از الزامات اساسی دستیابی به اهداف و مقاصد تعریف شده در سند چشم انداز ج.ا.ا در افق 1404، برخورداری مدیران و کارگزاران عمومی از شایستگی های مورد نیاز برای اجرای راهبردها و برنامه های تدوین شده در این مسیر است. از این رو، پژوهش حاضر به تدوین الگوی شایستگی های مورد نیاز مدیران دولتی برای دستیابی به این اهداف پرداخته است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع داده ها، آمیخته (کیفی- کمی) است. ارائه الگو به روش کیفی تحلیل تم، طی سه مرحله توصیف، تحلیل و تفسیر داده ها انجام شده و برای آزمون الگو نیز از روش تحلیل عاملی تأییدی با کمک نرم افزار لیزرل استفاده شده است. یافته ها: شایستگی های شناسایی شده در این الگو، در سه بعد فردی (نگرشی و رفتاری)، شغلی (دانشی و مهارتی) و ارزشی (اسلامی و سازمانی) دسته بندی شده اند. در این میان، شایستگی های ارزشی، شغلی و فردی با برخورداری از ضریب تأثیر 92/0، 85/0 و 78/0 به ترتیب از بیشترین اثر تبیین کنندگی در این الگو برخوردار بوده اند. نتیجه گیری: توسعه شایستگی های مدیران و کارگزاران عمومی نقش بسزایی در تحقق اهداف چشم انداز 20 ساله دارد. ارزیابی و توسعه این شایستگی ها باید به عنوان اولویتی اساسی در انتخاب، انتصاب و ارزیابی عملکرد مدیران دولتی تبدیل شود#,

خاستگاه نهادی دانشگاه، رفع نیازهای توسعه ای جامعه است و دانشگاهی می تواند در این مسیر موفق باشد که خود را باور کرده، به دنبال راه حلهای بومی برای مسائل واقعی کشور باشد. اقتصاد مقاومتی، الگوی بومی درون زای توسعه کشور است. در نتیجه، دانشگاهی می تواند برای جامعه اسلامی- ایرانی کارکردهای واقعی خود را ایفا کند که منطبق با الگوی اقتصاد مقاومتی ساماندهی شود. هدف: تحقیق حاضر تلاشی است در جهت یافتن مؤلفه های مدیریتی که بتواند به دانشگاه برای درک و اجرای گفتمان اقتصاد مقاومتی کمک کند. روش: با توجه به جدید بودن موضوع، از روش تحقیق کیفی و خبره سنجی استفاده و با 20 نفر از خبرگان علمی و اجرایی مصاحبه باز شد و در ادامه گزاره های برآمده از مصاحبه ها با تکنیک تم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: 10 تمِ ادراک اهمیت بهبود مدیریت راهبردی، ادراک اهمیت رجوع به الگوی اقتصاد مقاومتی، برنامه ریزی و عقلانیت اداره، نظام سازی، توسعه آموزش، مردم گرایی، نیازمحوری، خودکفایی، کارآفرینی و برون گرایی استخراج شد. نتیجه گیری: تم های به دست آمده در قالب سه مؤلفه ادراکی، نگرشی و ساختاری، در کنار 12 پیشنهاد کاربردی برای سیاستگذاران علم و فناوری کشور ارائه شد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر معنویت در محیط کار و تعهد سازمانی بر رضایت شغلی پرسنل ستادی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها بوده است. روش:نوع تحقیق حاضر کاربردی و روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه 148 نفر از جامعه، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد میلیمان برای معنویت در محیط کار، آلن و مایر برای تعهد سازمانی و تعدیل شده اسمیت، کندال و هیولین برای رضایت شغلی استفاده شد. یافته ها:فرضیه اصلی تحقیق با استفاده از آزمون رگرسیون خطی ساده، بررسی و رابطه خطی بین معنویت در محیط کار و تعهد سازمانی با رضایت شغلی اثبات شد. مقدار ضریب همبستگی به دست آمده، نشان از میزان تأثیر متغیر معنویت در محیط کار و تعهد سازمانی بر پیشگویی کنندگی متغیر وابسته دارد. نتیجه گیری: بین تمام مؤلفه های معنویت در محیط کار و تعهد سازمانی با رضایت شغلی پرسنل رابطه معناداری وجود دارد. بنابر این، با افزایش ابعاد مختلف معنویت در محیط کار و تعهد سازمانی، بر رضایت شغلی پرسنل افزوده خواهد شد.

هدف: دانشگاهها جزء مهم ترین مؤسسات جامعه انسانی محسوب می شوند که جامعه از آنها توقع هوش اخلاقی بالا دارد. مقاله حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی سنجه های هوش اخلاقی و تأثیر دو عامل تحصیلات و سابقه کار مدیران بر هوش اخلاقی مدیران آموزشی دانشگاه انجام شده است. روش: این پژوهش از لحاظ روش، توصیفی- پیمایشی و از لحاظ ماهیت، کاربردی است. جامعه این تحقیق، کل مدیران گروههای آموزشی دانشگاه یزد است. همچنین برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز پرسشنامه ای بر اساس مبانی نظری و روش ویکور طراحی شده است. تحلیل داده های گردآوری شده با استفاده از روش ویکور انجام شد. یافته ها: سنجه «رازداری» در شاخص صفت ذاتی، «خوش خُلقی» در شاخص اخلاق اکتسابی، «عفو و بخشش» در شاخص برخورد فردبه فرد، «ارج نهادن به سنتهای نیکو» در شاخص عملکرد در جامعه، «احترام به زیردستان» در شاخص مدیریت محور، «مهربانی به زیردست» در شاخص اخلاق اکتسابی در رفتار فرد به فرد، رتبه های اول را به خود اختصاص داده اند#,

علم و فناوری یکی از مؤلفه ها و منابع قدرت نرم کشورها به شمار می رود. منابع قدرت به خودی خود موجب افزایش قدرت نمی شوند، بلکه به کارگیری هدفمند و صحیح آنها موجب افزایش توانمندی و قدرت می شود. هدف از نگارش این مقاله، بررسی تأثیر دیپلماسی علم و فناوری در افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش، تحلیل کیفی و در چارچوب نظریه قدرت نرم صورت گرفته است. یافته ها: حاکی از آن است که دیپلماسی علم و فناوری به عنوان بخشی از دیپلماسی عمومی موجب الهام بخشی، اعتبار و نفوذ شده و در نتیجه، زمینه ساز افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران می شود#,

هدف: تهیه مقیاس استاندارد برای اندازه گیری میزان دینداری؛ به خصوص در جامعه ایران که دینداری یکی از شاخصهای اصلی توصیف وضعیت اجتماعی است، یکی از ضرورتهای انکارناپذیر است؛ به ویژه اینکه اکثر شاخص هایی که برای سنجش دینداری ارائه شده اند، عمدتاً بر مبنای الگوهای غربی و دیدگاههای مسیحی گرا ساخته شده اند. لذا هدف اصلی این پژوهش، ساخت الگوی مفهومی و ابزار اندازه گیری بومی برای سنجش میزان دینداری بوده است. روش: این مطالعه به صورت میدانی و با استفاده از تکنیک مصاحبه در قالب پرسشنامه محقق ساخته به انجام رسیده و نتایج آن به وسیله نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده اند. یافته ها: دراین تحقیق، یک الگوی مفهومی جدید مشتمل بر وجوه سه گانه و ابعاد چهارگانه دین(اعتقادات، ایمان، اخلاق و شریعت) برای سنجش دینداری طراحی و ارائه شد و نتایج آزمونهای آماری نشان داد که مقدار KMO محاسبه شده ابزار سنجش بیش از 7/0 بود(780/0) و نتیجه آزمون بارتلت نیز درسطح خطای کوچک تر از 01/0 معنادار بوده است. همچنین محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای ابزار سنجش دینداری نشان داد مقدار این ضریب بیش از 7/0 بوده است. لذا مقیاسها و ابزارِ محقق ساخته برای سنجش دینداری از اعتبار/روایی واعتماد/پایایی لازم برخوردار شد. نتیجه گیری: معمولاً یکی از دغدغه های محققان، دستیابی به ابزاری است که اعتبار و روایی آنها به ویژه در جامعه ایران مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته باشد و این امر، به خصوص در تحقیقاتی که برای سنجش دینداری انجام می شوند، از اهمیت بیشتری برخورداراست. به نظر می رسد با تکیه بر نتایج تحقیق حاضر بتوان از مقیاس و ابزار سنجش دینداری که در این پژوهش معرفی شده است برای کارهای پژوهشی مشابه استفاده کرد؛ چرا که اعتبار این ابزار در این پژوهش به تأیید رسید#,