تحقیقات بازاریابی نوین

دنیای رقابتی امروز، تعامل شرکت ها و سازمان ها را با مشتریان خود به طور قابل توجهی تغییر و بهبود داده است. از این رو، یکی از چالش های اساسی سازمان ها، شناسایی مشتریان فعلی خود، تخصیص بهینه منابع به آنها و ایجاد تمایز بین گروه های مختلف مشتری و در نهایت سنجش و رتبه بندی هر گروه بر مبنای ارزش آن گروه است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعه مقایسه ای بین الگوریتم های خوشه بندی به عنوان یکی از مهمترین تکنیک های داده کاوی و به کارگیری آنها در راستای سنجش ارزش مشتریان(ارزش طول عمر مشتری) است. صنعت مورد مطالعه در این پژوهش، صنعت بیمه و به صورت جزئی تر، حوزه بیمه بدنه اتومبیل است. روش پیشنهادی این پژوهش، برگرفته از روش CRISP-DM است و نیز در راستای بخش بندی و سنجش ارزش طول عمر مشتریان، از یکی از مدل های توسعه یافته RFM استفاده شده است. در این پژوهش اطلاعات نزدیک به 812 مشتری از شرکت منتخب در حوزه بیمه(بیمه بدنه خودرو) استخراج شده است و سپس با استفاده از نرم افزارهای توانمند در حوزه داده کاوی و محاسبات آماری به نام های RapidMiner وSPSS و Matlab و با به کارگیری الگوریتم های مختلف، مشتریان خوشه بندی شده اند. پس از تحلیل نتایج هر خوشه و تعیین بهترین روش خوشه بندی بر مبنای شاخص های Silhouette و SSE، به تحلیل و مقایسه ارزش مشتریان در خوشه های به دست آمده از بهترین شیوه خوشه بندی می پردازیم. در نهایت با استفاده از فرایند پیشنهادی این پژوهش می توان ارزش هر گروه از مشتریان را در صنعت بیمه به دست آورد و استراتژی های بازاریابی متناسب با هر گروه از مشتریان را ارائه نمود.

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر دو متغیر حمایت مدیریت ارشد از اقدامات زیست محیطی و فرهنگ زیست محیطی بر استراتژی بازاریابی سبز و همچنین تأثیر استراتژی بازاریابی سبز بر عملکرد زیست محیطی و عملکرد اقتصادی در کسب وکارهای صنعتی در ایران می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، از نوع توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، مدیران عالی، میانی و عملیاتی کسب وکارهای صنعتی عضو وزارت صنعت، معدن، تجارت و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران هستند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 80 شرکت از میان کسب وکارهای صنعتی، به عنوان نمونه، تعیین شدند. سپس داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهد که فرهنگ زیست محیطی در درون کسب وکارهای صنعتی بر اتخاذ استراتژی بازاریابی سبز تأثیر مثبت و معناداری دارد و حمایت مدیریت ارشد از اقدامات زیست محیطی موجب تقویت فرهنگ زیست محیطی در کسب وکارهای صنعتی در ایران می شود. اتخاذ استراتژی بازاریابی سبز در کسب وکارهای ایرانی، عملکرد اقتصادی را بهبود می بخشد اما با توجه به اینکه موضوع محیط زیست به عنوان یک موضوع استراتژیک در کشور ما در نظر گرفته نمی شود و کسب وکارها از استانداردهای به روز استفاده نمی کنند، عملکرد زیست محیطی وضعیت نا مناسبی دارد.

با در اختیار داشتن اطلاعات کافی از گروه های مختلف مشتریان و خوشه بندی و طبقه بندی آنان می توان فعالیت هایی از جمله برنامه ریزی بلند مدت و بازاریابی را به شکلی هدفمند طراحی و اجرا نمود که سازمان تا حد امکان به بهره وری برسد. مورد مطالعه این پژوهش، باشگاه مشتریان بانک ملت است. هدف از انجام این پژوهش، خوشه بندی مشتریان به گروه های وفادار و غیر وفادار می باشد. داده های مورد بررسی در این پژوهش به اطلاعات 10300 نفر از اعضای باشگاه مشتریان بانک ملت مربوط می شود. این داده ها شامل دو بخش اصلی اطلاعات دموگرافیک و اطلاعات مرتبط با سرویس های استفاده شده می باشد. روش پژوهش حاضر، توصیفی پیمایشی است و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک داده کاوی استفاده شده است که با توجه به اهداف پژوهش و بررسی الگوریتم های مختلف موجود در این تکنیک، از الگوریتم های C5.0و Interactive CHAID استفاده شده است. از نتایج و الگوهای به دست آمده می توان در جهت پیش بینی مشتریان تازه وارد و همچنین نیازهای هر گروه از مشتریان استفاده کرد و در این میان باید به نقش گروه های به دست آمده و اطلاعات دموگرافیک آنها نیز توجه داشت.

هدف از انجام این مطالعه بررسی تأثیر ادراک مصرف کننده از قابلیت استفاده مجدد بسته بندی محصول بر تصمیم خرید ناگهانی از طریق بررسی تأثیر شکل، رنگ، جنس، اندازه و برچسب بسته بندی است. پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از منظر روش، توصیفی-پیمایشی است. با استفاده از نمونه گیری در دسترس، از نمونه ای 400 نفری از مشتریان فروشگاه های بزرگ شهر شیراز، اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه گردآوری و برای آزمون مدل مفهومی و فرضیه های پژوهش از نرم افزار PLS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تناسب شکل، جنس و اندازه بسته بندی و راحت جدا شدن برچسب بسته بندی، تأثیر مثبت و معناداری بر ادراک مصرف کننده در مورد قابلیت استفاده مجدد از بسته بندی محصول دارد. اما، رنگ بسته بندی تأثیری بر ادراک مصرف کننده از قابلیت استفاده مجدد بسته بندی محصول ندارد. یافته های پژوهش حاکی از تأثیر مثبت و معنادار ادراک مصرف کننده از قابل استفاده مجدد بودن بسته بندی و سطح پایین درگیری ذهنی مصرف کننده بر تصمیم خرید ناگهانی است. اثر تعدیلگر سطح پایین درگیری ذهنی در رابطه علّی ادرک مصرف کننده و خرید ناگهانی نیز مورد تأیید قرار گرفت.

امروزه مسئولیت اجتماعی شرکت برای اکثر سازمان ها و مدیرانشان موضوعی مهم به شمار می رود. مسئولیت اجتماعی شرکت ها مسأله ای حیاتی است و پیامدهایی استراتژیک را برای شرکت ها در تمام صنایع به همراه دارد. یکی از ارزشمندترین دارایی های هر شرکت، نام و نشان تجاری آن شرکت است. ارزش ویژه نام و نشان تجاری، سرمایه ای است که شرکت در سایه آن می تواند منافع زیادی را کسب کند و هم ارزش شرکت را حفظ می کند. هدف این پژوهش بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی و تصویر شرکت بر ارزش ویژه برند آنها است. پژوهش حاضر از حیث هدف یک پژوهش کاربردی است و در گرداوری داده ها از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه مصرف کنندگان صنایع غذایی محصولات دشت مرغاب(یک و یک) شهر بوشهر تشکیل می دهند. حجم نمونه، 384 نفر تخمین زده شده است که بر اساس روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مسئولیت اجتماعی شرکت ها بر تصویر شرکت و بر ارزش ویژه برند آن تأثیر مثبت و معناداری دارد. علاوه بر این، تصویر شرکت بر ارزش ویژه برند تأثیر مثبت و معناداری دارد.

امروزه یکی از جنبه های مهم کسب وکار در سطح داخلی و بین المللی، تعیین برند تجاری است. در این رابطه بکارگیری یک استراتژی مؤثر در خصوص برندهای تجاری در صنایع مختلف از جمله صنعت لباس، بحثی مهم است که به شرکت ها امکان اتصال به بازار رقابتی را می دهد؛ بنابراین می توان برندسازی را نوعی نوآوری تلقی کرد. تعیین یک برند تجاری با ثبات و بر پایه یک خط مشی صحیح، به ایجاد ارزش برند تجاری منجر می شود. پژوهش حاضر، با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر مصرف برندهای خارجی در صنعت مد لباس در اصفهان، انجام شده است. این پژوهش، از لحاظ روش، توصیفی-پیمایشی و از لحاظ هدف ماهیتی کاربردی است و به صورت آمیخته در دو سطح کیفی و کمی با استفاده از ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر در بخش کیفی نشان می دهد که 57 عامل مؤثر در مصرف برندهای خارجی وجود دارد که کیفیت، تنوع، به روز بودن لباس ها و... از جمله این عوامل هستند که در ۹ بعد کلی: عوامل درونی، سازمانی، فردی، اجتماعی، اقتصادی، جمعیت شناختی، فرهنگی و سیاسی تقسیم شده اند. در بخش کمی، نتایج یافته ها نشان داد که از منظر متخصصان، عوامل فرهنگی و در دیدگاه مصرف کنندگان، عوامل درونی، از مجموع عوامل مؤثر، امتیاز بیشتری کسب کرده اند.

امروزه به طور فزاینده، خرید به عنوان یک فعالیت تفریحی و راه فراری از زندگی روزمره دیده می شود و حتی برای برخی از خریداران، خرید می تواند فراتر از تفریح و سرگرمی باشد و به اعتیاد و افراط تبدیل شود. مادی گرایی فرهنگی و توسعه تکنیک های جدید بازاریابی، پیامدهای بسیاری برای جوامع به همراه داشته است که یکی از آن ها پدیده درحال رشد اعتیاد به خرید(خرید وسواسی) است که از رفتارهای انحرافی مصرف کننده محسوب می شود. هدف این پژوهش ارائه مدلی برای اعتیاد به خرید در میان زنان است و جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان خانم دانشگاه کاشان هستند که 41 نفر به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری قضاوتی انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه گردآوری شده و تجزیه و تحلیل با استفاده از نظریه مفهوم سازی بنیادی و نرم افزار N Vivo 10 انجام شده است. این پژوهش از نوع بنیادی است و از نظر هدف و دسته، در دسته پژوهش های کیفی قرار می گیرد. نتایج به دست آمده در پنج دسته شرایط محوری، علّی، زمینه ای، مداخله گر و راهبردی طبقه بندی و پیامدهای آن ارائه شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که این عوامل باعث بالا رفتن سطح استرس، ایجاد خلق و احساسات بد و همچنین احساس نیاز و عطش به خرید می شود که در صورت نبود کنترل، به اعتیاد به خرید منجر می شود و پیامدهایی را برای فرد و اطرافیانش دارد. بسیاری از متغیرهای یافته شده در این پژوهش، برای اولین بار ارائه شده اند و مدل ارائه شده نسبت به مدل های پیشین از جزئیات بیشتری برخوردار است.

نظر به اهمیتی که بانک ها در اقتصاد به عنوان واسطه های مالی دارند، مطالعه حاضر با استفاده از رویکرد مرز تصادفی و بکارگیری تابع کاب- داگلاس، به بررسی درجه کارایی هزینه بانک های داخلی ایران و بنابراین متوسط کارایی هزینه سیستم بانکی کشور می پردازد و آن را طی سال های 1391-1379 به روش حداکثر درست نمایی برآورد می کند. نتایج مطالعه نشان می دهد که کارایی هزینه سیستم بانکی کشور، طی دوره موردنظر برابر 8/62 درصد می باشد. متوسط کارایی بانک های خصوصی، بالاتر از متوسط کارایی بانک های دولتی و دولتی خصوصی شده، به دست آمده است. همچنین نتایج، نشان دهنده وجود تفاوت قابل توجه بین درجه کارایی هزینه کاراترین بانک با ناکاراترین بانک در ایران است. مطالعه همچنین با بکارگیری روش اثرات تصادفی داده های تابلوبی، اثر عملکرد بازاریابی بانک ها بر کارایی هزینه آنها را نیز آزمون می کند که نتایج، رابطه ای منفی و معنا دار را بین سهم بازار سپرده بانک ها و کارایی در سیستم بانکی ایران، نشان می دهد.

مسئولیت اجتماعی شرکت، یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر عملکرد اجتماعی آن است و نقشی کلیدی در واکنش های مصرف کننده نسبت به شرکت ایفا می کند. هرچه شرکت نسبت به ابعاد مسئولیت اجتماعی خود توجه بیشتری داشته باشد، مشتریان و جامعه، واکنش بهتری نسبت به آن خواهند داشت و در نتیجه عملکرد اجتماعی شرکت بهبود می یابد. هدف اصلی پژوهش حاضر، تدوین مدل تأثیرگذاری مسئولیت های اجتماعی بر عملکرد اجتماعی و واکنش های مصرف کننده است. این پژوهش از نظر هدف،کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی - پیمایشی و از نوع میدانی است. مبانی نظری پژوهش، به روش مطالعه کتابخانه ای و داده های آن، به وسیله نمونه گیری تصادفی و با پرسشنامه محقق ساخته، تدوین شده است و پایایی کلی 978 درصد بدست آمده است. جامعه آماری هدف این پژوهش، در بردارنده مدیران و مشتریان اصلی شرکت های منتخب صنایع غذایی استان خوزستان است .نمونه پژوهش شامل540 نفراز مدیران و مشتریان است که به طور تصادفی انتخاب شده اند. برای پاسخ به سؤال پژوهش، بررسی فرضیه ها و تجزیه و تحلیل یافته های جمع آوری شده، از آمار توصیفی و آمار استنباطی با نرم افزارهای SPSS وAmos استفاده شده است. بر اساس نتایج بدست آمده، تمامی فرضیه های پژوهش در سطح اطمینان ۹۵ درصد تأیید شد. به علاوه، نتایج پژوهش نشان داد که مدل پژوهش با داده های جمع آوری شده از جامع آماری مورد نظر برازش دارد. بدین ترتیب مسئولیت اجتماعی هم بطور مستقیم و هم با میانجی گری عملکرد اجتماعی و واکنش های مصرف کننده، بر عملکرد مالی تأثیر می گذارد.

امروزه، مفاهیمی مانند مسئولیت اجتماعی شرکت، با رویکرد خلق ارزش مشترک، می تواند علاوه بر ایجاد ارزش برای جامعه، برای سازمان نیز ارزش آفرین باشد و تمایز و مزیت رقابتی ایجاد کند. از این رو سنجش میزان تأثیر این مفاهیم در کنار مفاهیم دیگر، مانند مشتری مداری و کیفیت درک شده از خدمات، بر رضایت مشتری ضروری است. هدف از این پژوهش، ارائه الگوی سنجش تأثیر مشتری مداری، مسئولیت اجتماعی شرکت و کیفیت درک شده بر رضایت مشتری است. این پژوهش به لحاظ هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر ماهیت و روش جزء پژوهش های توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را مشتریان شعب بانک پاسارگاد در شهر اصفهان تشکیل داده اند. بانک پاسارگاد به این دلیل انتخاب شده است که در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکت، مانند ارائه طرح سپرده سبز فعال بوده است. شیوه نمونه گیری به منظور گردآوری داده های مورد نیاز در این پژوهش به صورت خوشه ای و سپس تصادفی ساده است. به منظور گردآوری داده های پژوهش، از پرسشنامه ای با 32 سؤال به صورت طیف پنج تایی لیکرت استفاده شد که پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ(93/0) مورد آزمون قرار گرفت. برای روایی این ابزار از آزمون بارتلت و تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول استفاده شد که مشخص شد پرسشنامه از روایی مناسب برخوردار است. یافته های این پژوهش بیانگر این است که مشتری مداری بر مسئولیت اجتماعی شرکت و همچنین کیفیت درک شده از خدمات، تأثیری معنادار و مثبت دارد. همین طور یافته ها نشان دادند که مسئولیت اجتماعی شرکت بر کیفیت درک شده خدمات از سوی مشتری، تأثیر دارد، اما بر رضایت مشتری در سطح اطمینان 95 درصد، بی تأثیر است. در آخر نتایج نشان دادند که کیفیت درک شده از خدمات می تواند بر رضایت مشتری تأثیر مثبت و معنادار داشته باشد.

در شرایط بازار رقابتی با توجه به فراوانی بانک های خصوصی، دولتی و مؤسسات مالی و اعتباری، بانک ها همواره می کوشند برای اینکه از سوی مشتریان ترجیح داده شوند، رضایت مشتریان را بیش از پیش جلب کنند. هدف از این مقاله شناسایی و طبقه بندی گروه هایی از مشتریان سیستم بانکی است که تمایل و گرایش ایشان به یک جهت گیری استراتژیک و عوامل ارزش آفرین مشابه است. از این رو، شناخت عوامل ارزش آفرین برای مشتریان و انتظارات ایشان، به منظور اتخاذ جهت گیری استراتژیک مشخص توسط بانک ها، لازم و ضروری است. با شناسایی و بخش بندی مشتریان بانک ها، می توان انتظارات و نیازهای آنها را بهتر شناخت و جهت گیری استراتژیک مناسبی برای جلب رضایت مشتریان اتخاذ کرد. در این مقاله مشتریان سیستم بانکی، اعم از بانک های دولتی و خصوصی، انتخاب شدند و بر اساس پیشینه پژوهش، انتظارات آنها در قالب 24 شاخص مختلف شناسایی شد. اطلاعات مد نظر، شامل میزان اهمیت و رضایت مشتریان از ارائه خدمات بانک ها، به وسیله پرسشنامه به دست آمد. به منظور تحلیل داده ها، در مرحله اول از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. نتایج حاصل از این تحلیل نشان داد که از 24 معیار درنظر گرفته شده برای شناسایی، انتظارات مشتریان از سیستم بانکی ایران در قالب 5 عامل قرار می گیرد. سپس با توجه به عوامل شناسایی شده، از تحلیل خوشه ای دو مرحله ای و K-Meansاستفاده شد. نتایج حاکی از این مطلب است که مشتریان برحسب شباهت پاسخ هایشان نسبت به 5 عامل اصلی، به 3 خوشه مختلف تقسیم می شوند که ویژگی های هر خوشه مورد بررسی قرار گرفت: خوشه اول شامل مشتریانی است که عامل درک، شناخت و ارتباط برای آنها حائز اهمیت بوده است؛ خوشه دوم را مشتریانی تشکیل داده اندکه عامل تنوع و تمایز خدمات برای آنها مطلوب بوده و خوشه سوم شامل مشتریانی است که عامل دسترسی، کارایی و هزینه برای ایشان اهمیت داشته است. بنابراین، می توان گفت با تقسیم مشتریان سیستم بانکی به خوشه های ذکر شده، سه جهت گیری استراتژیک متمایز استخراج می شود: صمیمت با مشتری، رهبری محصولات و خدمات و برتری عملیاتی که بانک ها به وسیله آن قادر خواهند بود برای مشتری ارزش آفرینی کنند.

با رقابتی شدن صنعت مخابرات و رشد انتظارات مشتریان همگام با پیشرفت فناوری های ارتباطی، الزام تعیین و تبیین استراتژی های جدید ارتباط با مشتری در این صنعت احساس می شود. از راهکارهای وصول به این منظور، دسترسی به اطلاعات جامع از مشتریان برای شناخت مؤثر آنها است تا بتوان خدمات متناسب با ویژگی های کارکردی و رفتاری هر دسته را برای بهبود مدیریت ارتباط با مشتری ارائه داد. در این مقاله از اطلاعات پرداخت و بدهکاری مشترکین اداره مخابرات استان گیلان، شهرستان رشت در یک دوره شش ماهه استفاده شده است. اطلاعات مشتریان به صورت خاص خوشه بندی و تحلیل RFM شده و پس از شناخت خوشه های مختلف مشتریان و ارزیابی خوشه بندی بهینه آنها، با استفاده از ماتریس سودآوری وفاداری، از میان خوشه بندی های صورت گرفته، دسته بندی مشتریان هر خوشه انجام شده است. در این پژوهش، داده های مشتریان بر اساس روش تحلیل RFM انتخاب و دسته بندی شده و سپس با استفاده از الگوریتم خوشه بندی K-Means، سه خوشه عمده از مشتریان شناسایی شده اند و بر اساس ویژگی های رفتاری و الگوی مصرف هر خوشه، بسته پیشنهادی خدمات به آنها ارائه شده است. این بسته به منظور بهینه سازی مدیریت ارتباط با مشتری و ارائه خدمات بهتر در جهت افزایش ارزش حیات مشتری ارائه شد.